Genootschap wil behoud en bescherming Julianaflat

door Henk van de Bunt

Het Cuypersgenootschap is een vereniging en stichting die zich inzet voor het behoud van bouwkundig erfgoed uit de negentiende en twintigste eeuw. Het zwaartepunt ligt op de bescherming van erfgoed uit de periode van na 1940. Het genootschap streeft ernaar zo veel mogelijk samen te werken met andere erfgoedorganisaties. Aan haar activiteitenlijst is nu behoud en bescherming van de volledige Julianaflat in Bilthoven toegevoegd.

De naam Cuypersgenootschap kan misleiden. Hoewel het werk van de bekende Roermondse architect en ontwerper dr. Pierre Cuypers de directe aanleiding is geweest tot de oprichting van het genootschap, is het is nooit de bedoeling van de leden van het genootschap geweest zich te beperken tot het werk van deze buitengewoon creatieve en veelzijdige Roermondse architect.

Zorgen
De Stichting het Cuypersgenootschap, een landelijke monumentenorganisatie, maakt zich zorgen over de toekomst van de Julianaflat aan de Julianalaan te Bilthoven, een ontwerp van de beroemde architect W.M. Dudok. Woordvoerder Norman Vervat: 'Onlangs is door de bewoners/eigenaren van dit complex het verzoek ingediend om het wooncomplex te beschermen als gemeentelijk monument. Dit verzoek is door de gemeente De Bilt afgewezen om ruimte te houden voor nieuwe ontwikkelingen. Daarna is er contact ontstaan tussen de bewoners en de stichting en is er, na onderzoek, besloten om de actie van de bewoners te ondersteunen. Het Cuypersgenootschap heeft de gemeente daarom schriftelijk verzocht om alsnog te kiezen voor bescherming van het complex en af te zien van de afbraak van (delen van) dit onvervangbaar cultureel erfgoed'. Ook is de stichting van mening dat het belangrijk is dat de gemeente in zijn algemeenheid meer oog krijgt voor het naoorlogs erfgoed. Gemeenten als Amersfoort, Utrecht en Zeist zijn druk bezig met de bescherming van bijzondere panden uit de naoorlogse periode. De monumentenlijst van de Bilt stopt echter voor de oorlog. Dat is vreemd en onwenselijk'.

Dudok
'W.M. Dudok is een internationaal befaamd architect. Met name zijn werk in Hilversum is beroemd. Het complex te Bilthoven is opgetrokken in de kenmerkende naoorlogse stijl van Dudok. Het ademt duidelijk het optimisme van de wederopbouwperiode. Het gehele flatcomplex, dat schuin tegenover het station zou komen te liggen, moest aan het centrum van Bilthoven een voornaam aanzien geven. De voor het werk van Dudok zo kenmerkende gele baksteen geeft aan dit complex een vrolijke en lichte kleur. Het complex is tot op heden vrij gaaf bewaard gebleven en bezit, zoals de gemeentelijke monumentencommissie schrijft aanzienlijke architectonische, stedenbouwkundige en cultuurhistorische waarde voor de gemeente. Bescherming als monument is gezien de aanwezige waarden een logische en noodzakelijke stap'.

Gemeente
'De gemeente erkent in haar recente besluitvorming de grote cultuurhistorische waarde van het complex, maar kiest niet voor erfgoedbescherming. Een gedeelte van het complex dient namelijk gesloopt te worden: op de plek van het gesloopte gedeelte zal een ontwikkelaar een zogenaamd 'poortgebouw' neerzetten. Met deze ontwikkeling wordt dit erfgoed onherstelbaar aangetast. Het Cuypersgenootschap hoopt dat de gemeente een andere weg in zal slaan en met behoud van het complex een nieuwe toekomst zal geven aan het gebied. Zoals elders is aangetoond kan herbestemming van erfgoed een grote impuls geven aan gebiedsontwikkeling. Dat lijkt het genootschap ook in Bilthoven mogelijk'.

Voor meer informatie: Norman Vervat van Stichting Cuypersgenootschap via 06 18181207 of e-post: secretaris@cuypersgenootschap.nl

HvdB Bilthoven Centraal.jpg

Het lage stationsgebouw kreeg een lage tegenhanger in de 'zwarte doos' De gele baksteen (van de flat) moest aan het complex een vrolijke tintje geven. [foto Henk van de Bunt 2012]

In de 'zwarte doos' is nu de Bilthovense Boekhandel gevestigd en in de kelder Macloud. (foto Historische Kring De Bilt)