Toen al en nu nog steeds….

Met een foto van weleer, de camera van nu en tekst van overal ((dorps-)historici en eerdere publicaties) gaan we kriskras door de kernen van deze gemeente. Henk van de Bunt

Maartensdijk had al vroeg een dorpshuis
Bij alle terechte aandacht voor het (her-)bestaan van De Vierstee in Maartensdijk in de laatste tijd is het interessant om ook eens te kijken waar de Maartensdijkers elkaar in het verleden - daarvoor - ontmoetten.

In een artikel in oktober 2008 in De Vierklank vertelt dorpshistoricus Koos Kolenbrander er over: 'De ouderen onder ons bewaren goede herinneringen aan het in augustus 2003 afgebroken Koningin Wilhelminagebouw aan de Dorpsweg 53, waar nu het Sojos-gebouw staat. Meer vroegere herinneringen gaan terug naar het houten dorpshuis, dat van 1964 tot 1978 aan de Nachtegaallaan stond. Thans bevindt zich op dit perceel een deel van het woon- en zorgcentrum Dijckstate'.

'Maartensdijk was er vroeg bij met een dorpshuis. Al in 1914 liet de gemeente achter de toenmalige openbare lagere school aan de Dorpsweg 53 het Koningin Wilhelminagebouw bouwen. De Maartensdijkers genoten er van muziek- en toneeluitvoeringen en de sport- en jongelingsverenigingen in het dorp waren er actief. Ook de kleuterschool en bibliotheek vonden in het gebouw een plekje. Het Wilhelminagebouw werd tevens gebruikt voor vergaderingen, als stembureau en er vonden regelmatig bevolkingsonderzoeken in plaats'.

Naaischool
'In de herinnering van sommige ouderen was het Wilhelminagebouw de Naai- en Kookschool uit hun jeugd. Omstreeks de jaren dertig van de vorige eeuw gaf mej. Knoop uit De Bilt iedere dinsdagavond kookles in het Wilhelminagebouw. Tot 1948 was het gebruikelijk dat jonge meisjes vanaf hun zevende jaar iedere middag na schooltijd naar de naaicursus in het Wilhelminagebouw gingen. Ook wanneer ze de lagere school al hadden voltooid en thuis of elders in de huishouding werkten, gingen ze dikwijls nog vijf middagen per week naar de naaischool. De lerares zat met haar stoel op een verhoging met de meisjes achter klaptafeltjes om zich heen. Van lieverlee geraakte het Wilhelminagebouw uit de gratie en heeft nog tot 2003 als opslagruimte dienst gedaan'.

Houten dorpshuis
Eind 1964 kocht de gemeente Maartensdijk in Rotterdam een van Scandinavische hout vervaardigde noodkerk. De kerk moest daar wijken voor de aanleg van de metro. Jan van Ek haalde hem gedemonteerd met een vrachtwagen op. De houten kerk werd weer opgebouwd aan de Nachtegaallaan. Tot de opening in 1978 van De Vierstee heeft hij dienst gedaan als dorpshuis. Van 1970 tot 1974 heeft er achter dit dorpshuis ook nog een houten dependance van de Martin Luther Kingschool, als derde lagere school in Maartensdijk, gestaan. Dit gebouw is in 1974 afgebrand, waarna de leerlingen tijdelijk op Rustenhoven aan de Dorpsweg les kregen.

Volkskerstzang
In het houten gebouw was een klein zaaltje voor de bibliotheek en een keukentje. In de grote zaal stonden gymtoestellen en er leidde een trap naar het balkon waar ook een orgel stond dat eveneens uit Rotterdam was meegekomen. Zondags hield de Advent-gemeente er kerk en door de week hadden de kinderen van de verschillende scholen uit het dorp er gymnastiekles. Op maandagavond was er tafeltennis, dinsdags volleybal en woensdags gymnastiek. Donderdagavond repeteerde er een koor en op vrijdagavond speelde de muziekvereniging Kunst en Genoegen in de grote zaal. Zaterdag werden de stoelen voor de kerkdienst op zondag gebracht en maandagochtend voor negen uur weer door de gemeente opgehaald, want dan moest de zaal weer leeg zijn voor de gymnastieklessen. De eerste Volkskerstzang in Maartensdijk vond op 22 december 1967 in het gebouw plaats. Bij die gelegenheid is het dorpshuis, om in winterse sferen te kunnen geraken, helemaal wit gespoten.