Centrumkerk geeft allure aan dorpshart

Als op zondag 20 september de Centrumkerk in gebruik wordt genomen is de kern van Bilthoven opnieuw een juweel rijker. Het verbouwde kerkgebouw krijgt een multifunctionele bestemming. Het podium kan omhoog en omlaag en is dus geschikt voor allerlei activiteiten.

door Guus Geebel

'Door de week staat de ruimte veelal leeg en kunnen anderen er gebruik van maken', aldus dominee Benedikte Bos.

Benedikte Bos werd in 1967 in Harderwijk geboren. 'Mijn vader was predikant en om de vier tot zes jaar verhuisden we ergens anders naar toe. Ik heb daarom niet echt een plek waarvan ik zeg daar ben ik opgegroeid, want telkens als je ergens een beetje gesetteld was ging je weer verhuizen. Dat maakte je wel flexibel.' Ze studeerde theologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Die stad was voor het eerst een plaats waar ze langere tijd woonde, de acht jaar van haar studietijd. 'Na Amsterdam heb ik in 1995 een beroep gekregen in Nijemirdum in de Zuidwesthoek van Friesland. Het was een agrarische gemeente, maar ik zocht het toch wat meer in een ander type gemeente. Die vond ik in 2000 in Bilthoven.'

Ontwikkelingen
'De Protestantse Gemeente in Bilthoven is enkele maanden geleden ontstaan na de fusie van de Hervormde Gemeente en de Gereformeerde Kerk hier. In de landelijke kerk is dat al in 2004 gebeurd onder de naam Protestantse Kerk Nederland (PKN). Hier heeft het wat langer geduurd.'  Van de drie kerkgebouwen is de Zuiderkapel in gebruik bij de wijkgemeente De Ark. De Noorderkerk was de afgelopen jaren voor de kerkgemeente in gebruik. De Julianakerk kreeg een functie voor buitenschoolse opvang.

Binnenlopen
'We zijn gaan nadenken over wat voor gemeente we eigenlijk willen zijn', vertelt dominee Bos. 'Via inspraakavonden en bezinningsweekenden kwamen we tot de conclusie dat we een kerk midden in de samenleving willen zijn. Dan moet je ook in het centrum van de samenleving je gebouw hebben staan. De Noorderkerk is een mooi gebouw in een lommerrijke omgeving, maar excentrisch. De mensen moeten er naar toe en wij willen meer naar de mensen. We merken nu al dat mensen die kinderen naar de Julianaschool brengen of een boodschap doen op de Julianalaan, gewoon even binnenlopen. Het is een kerk die je passeert en waar je als de deuren openstaan even komt kijken.'

Nieuwe start
Op 13 september werd de laatste dienst in de Noorderkerk gehouden. Omdat de Noorderkerk als monument bestempeld is mag er niets wat bij de kerk hoort worden weggenomen. Met de preekstoel en de mooie gebrandschilderde ramen mag daarom niets worden gedaan. Het orgel van de kerk gaat wel naar de Centrumkerk. In de Noorderkerk zullen appartementen gebouwd gaan worden. 'Voor de naam Centrumkerk is gekozen omdat we in het centrum van de samenleving willen staan. Het is dus niet afgezet tegen noord en zuid, maar gericht op het centrum van de samenleving. Voor mensen die slecht ter been zijn is de toegang tot de kerk vanaf de Julianalaan nu bestraat. Er lag grind dat voor mensen met een rollator moeilijk begaanbaar was. De kerkzaal is ook groter gemaakt.'

Saamhorigheid
Bij de bouw zijn gemeenteleden in werkgroepen actief betrokken geweest. 'Er zijn ideeën ingebracht en we hebben gemeenteavonden gehouden waarbij leden hun mening konden geven en wijzigingen voorstellen. Het zorgde op allerlei manieren voor een goed gevoel van saamhorigheid, waarbij ook de jeugd heel erg betrokken was. Als kerk willen we meedenken in de antwoorden op zingevingsvragen waar mensen mee worstelen; waar is God bijvoorbeeld als je in de wereld vluchtelingen ziet aanspoelen.' De gemeente is op verschillende manieren maatschappelijk betrokken. Elke zondag worden producten ingezameld voor de voedselbank. Er zijn goede contacten met de ondernemers en de Julianaschool houdt de maandopening nu ook in de Centrumkerk.

Gebouw
De Centrumkerk is achthoekig. 'Dat is bijzonder omdat de meeste kerken in een kruisvorm gebouwd zijn. De achthoek verwijst naar de doopvonten, baptisteria, in de vroege kerk. Die hadden die vorm. Toen de architect  dit gebouw tekende had hij zo'n doopvont in gedachten.' Benedikte Bos noemt het een mooie symboliek. De Julianakerk is gebouwd in de stijl van de Amsterdamse school naar een ontwerp van architect E. Reitsma en werd in 1928 in gebruik genomen. Op 20 september zijn er rond het middaguur voor kinderen op het gedeelte tussen de Julianaschool en de kerk speelattributen, zoals een rodeostier en springkussens. Als op zaterdag 26 september in het centrum van Bilthoven een dorpsfeest wordt gehouden, staan de deuren van de Centrumkerk open.