We vertrekken naar Zweden, een jaar later

Hoe we teleurstellingen te boven kwamen

door Rob Klaassen

Ruim een jaar geleden zijn Marcella en Freek de Graaf met hun 5 dochters - in leeftijd variërend van 1,5 tot 14 jaar - naar Zweden vertrokken. Zij verkochten hun huis in Hollandsche Rading en verwierven een huis in het plaatsje Eskhärad, gemeente Hagfors, in de provincie Värmland, liggend op dezelfde breedtegraadhoogte als Oslo in Noorwegen. Een enorme ingrijpende beslissing. 

Nu een jaar later zijn velen benieuwd hoe het hen in het afgelopen jaar is vergaan. We hebben Marcella en Freek gevraagd om de lezers van De Vierklank hierover te willen informeren. Veel van wat ze vooraf hadden bedacht en verwacht is in Zweden totaal anders gelopen.

Aankomst
Marcella en Freek: ‘Toen wij eind april 2021 na een lange reis vermoeid langs ons nieuwe huis reden schrokken we enorm, toen wij al de rommel rond het huis zagen liggen. Bij deze beeldvorming speelden natuurlijk vermoeidheid en emoties ook een belangrijke rol. We zijn toen snel doorgereden naar onze airbnb waar we 4 dagen zouden verblijven. Na twee dagen mochten we voor de officiële overdracht ons nieuwe huis bekijken. We kwamen binnen en de hondenpoep werd nog even snel van de trap gehaald. De geur, de rommel, de staat van het huis en de smerigheid vloog ons aan. De gedachte, dat we het huis al hadden betaald en ook onze Zweedse droom wilden waarmaken waren de reden dat we toch maar naar de overdracht zijn gegaan.

De realiteit volgde in de volgende dagen. Enorme twijfels, afgewisseld met hoop en enthousiasme over ons nieuwe bestaan, wisselden elkaar voortdurend af. We moesten plannen maken, plannen bijstellen en besluiten wat we zouden gaan doen. Heel eerlijk, teruggaan naar Nederland was toen ook een veelbesproken optie. Een ding is heel zeker, wij kopen nooit meer via een digitale bezichtiging. Geur en sfeer zijn te belangrijk gebleken’. 

Hoe verder
‘Uiteindelijk besloten we er toch maar in Zweden het beste van te (gaan) maken. Alle spullen waren onderweg van Nederland naar Zweden en we waren hier samen met alle kinderen. We hebben de mouwen opgestroopt en heel veel bouwmaterialen besteld. We besloten om alle plafonds, wanden en vloeren te vervangen en te isoleren. Ook gingen we een nieuwe keuken, een nieuwe trap en een extra kamer realiseren. Op deze manier wilden we het huis leefbaar krijgen. Voor de kinderen was het ook improviseren. Floor was net een half jaar oud. We hebben toen de achterbank van de auto plat gelegd zodat de meiden daar met de kleine Floor konden gaan spelen. Zij sliep meestal buiten in de kinderwagen, omdat het binnen gewoon te vies voor haar was. We hebben ons tijdelijk verblijf in de airbnb met 10 dagen weten te verlengen en konden daarna een huis in de buurt huren. Door een oproep op Facebook te plaatsen kwamen we met mensen in de buurt in contact. Deze mensen - inmiddels vrienden - gingen half juli emigreren en tot die tijd konden we hun huis huren. We konden lekker slapen, douchen, eten klaarmaken en dat alles op 3 minuten afstand. In anderhalve maand hebben we samen de hele benedenverdieping gerenoveerd. Vervolgens kwamen de hulptroepen uit Nederland in de vorm van Freek z’n ouders. Gezamenlijk hebben we in 4 weken tijd de hele bovenverdieping gerenoveerd, een nieuwe trap gebouwd en geplaatst. Toen was de tijd rijp om er daadwerkelijk in te kunnen gaan wonen. We hebben daar een heerlijke zomer beleefd, mooie plekjes in de buurt gevonden en vrijwel elke dag gezwommen. Toch was het allemaal niet even gemakkelijk, een nieuwe taal, een nieuwe school, een nieuwe omgeving en het gemis van alles in Nederland’.

Nieuw huis
‘We zijn afgelopen najaar opnieuw met de huizenjacht gestart. We zijn op zoek gegaan naar iets groters. Ons eerste Zweedse huisje was weliswaar heel idyllisch, maar ook te klein voor ons gezin. Een aanbouw, zoals we aanvankelijk hadden gepland, was de investering niet waard. We hebben ons eerste Zweedse huis voor een redelijke prijs kunnen verkopen en waren ook blij dat we verder konden. Na verschillende huizen te hebben bezocht, hebben we uiteindelijk een mooi en passend huis gevonden. Op slechts 3 minuten afstand verderop. Fijn voor de kinderen en hun inmiddels opgebouwde contacten. Naast meer ruimte, heeft het ook goede voorzieningen, aardwarmte (in plaats van een hout gestookte kachel en elektrische elementen) en riolering (in plaats van een septic tank), glasvezel internet en nog meer grond, 26.000 m², qua bos kent het nieuwe terrein veel meer open gebied’.

Werk
Freek, die in Nederland als adviseur bij de Veiligheidsregio werkte, kon al snel in buurt als timmerman aan de slag. Hij werkt daar 3 dagen in de week en daarnaast werkt hij de rest van de tijd als timmerman voor zichzelf. Marcella, die in Nederland als verpleegkundige werkte, heeft inmiddels een baan in de thuiszorg in een dorpje dicht in de buurt. Ze volgt een Zweedse taalcursus. Ze heeft die nodig om hier haar diploma als verpleegkundige in Zweden te kunnen valideren. Ook in Zweden is er een schreeuwend tekort aan zorgpersoneel. Dus die baan was heel snel geregeld.

School
‘Onze drie grootste meiden, Kyra 14 jaar, Esmee 13 jaar en Jasmijn 11 jaar, gaan gewoon 5 dagen in de week naar school waarop ze tot aan hun 16^e blijven. De school ligt met de schoolbus op een kwartier afstand. Aanvankelijk was het met de taal heel pittig, maar dit gaat steeds beter. Het is nu vooral spannend om in het Zweeds te praten, maar ze pakken het alle drie heel goed op. Het was wel wennen op die andere school. Ze eten hier bijvoorbeeld warm in de kantine en ze hebben altijd buiten gym (in de winter schaatsen, langlaufen of skiën). Vooral Jasmijn heeft het in het begin erg moeilijk gehad, maar vanuit school heeft ze goede begeleiding gekregen om hiermee om te kunnen gaan. Nieuwe vrienden maken was in het begin ook lastig, maar na onze aankomst hier zijn er heel veel nieuwe Nederlandse gezinnen bijgekomen. Zo kwam er ook meer aanspraak zowel in de klas als daarbuiten. Natuurlijk missen ze hun vriendinnen in Nederland en kijken ze heel erg uit naar onze vakantie in Nederland. Maar ze hebben het hier inmiddels prima naar hun zin. Regelmatig horen we dat de meiden het erover hebben om later hier ook te willen blijven wonen. De kleinste 2 meiden, Lieke van 6 en Floor van 1,5, moesten wat langer wachten voordat ze naar de forskola kunnen, dit is vergelijkbaar met een kinderdagverblijf. Zij mogen daar alleen naar toe als wij beiden werken of studeren. Lieke spreekt inmiddels heel gemakkelijk Zweeds en ze vindt er weinig spannends aan. Floor begint woordjes te spreken, maar dat gaat wat langzamer omdat wij haar tweetalig opvoeden: Zweeds en Nederlands. Ook Floor zal straks zonder enige moeite vloeiend Zweeds spreken. De bofkont”.

Contacten
‘De contacten die we inmiddels hebben opgedaan zijn vooral met andere Nederlanders. Het kan ook niet anders met de enorme hoeveelheid Nederlanders die hier nu in de buurt wonen. We hadden dat zeker niet zo gepland. We merken dat deze contacten toch veel gemakkelijker lopen vanwege de mentaliteit, taal en denkwijze. Ook delen we allemaal een gelijke ervaring vanwege de emigratie en het opbouwen van een nieuw leven inclusief sociaal netwerk. De echte Zweden hier in de buurt zwaaien heel vriendelijk naar ons en maken incidenteel een praatje. De Zweedse collega’s op mijn werk zijn ook heel vriendelijk en er wordt in de pauzes heel wat afgekletst. Of je eraan kunt meedoen ligt vooral aan je eigen kennisniveau van het Zweeds. Ook is het dan wel erg fijn als de Zweedse collega’s zich daarbij de moeite getroosten om niet in het dialect te spreken”.

Spullen
Vooral in het begin was het zoeken om uit te vinden waar de diverse spullen en spulletjes konden worden verkregen. De meiden vonden al heel snel een goed alternatief voor de Action in de vorm van de Dollarstore hier in de buurt. De meiden moesten wel wennen aan het andere eten. Met 2 lastige eters was dat af en toe een behoorlijke uitdaging. Het ontdekken van de bouwmarkten en om er achter te komen waar je bepaalde spullen het beste kunt halen, was ook bepaald niet gemakkelijk. Maar dat alles valt wat in het niet bij het vinden van je weg bij de diverse instanties. Zo moesten we maar liefst 22 weken wachten op onze persoonsnummers. In de tussentijd kun je in Zweden bijna niets, zelfs kun je dan geen online bestelling doen. Daarna moet je alles regelen voor de zorgverzekering, die hier gratis is, en de kinderbijslag, die veel hoger is dan in Nederland. Allemaal niet erg natuurlijk, maar geduld is iets dat je in Zweden wel erg nodig hebt. Niets is snel geregeld en stress kennen ze hier totaal niet’.

Thuis
‘Inmiddels voelen we ons thuis op ons plekje in ons nieuwe huis. Het is ruim, fijn en warm. Onze kipjes scharrelen door de tuin en er zijn inmiddels alweer wat kuikens bijgekomen. De schapen hebben een mooi plekje in de wei. De meiden hebben veel ruimte om het huis om te spelen, er hangen schommels genoeg. De trampoline moet nog worden ingegraven en we zijn druk met onze moestuin. Kortom, we genieten hier volop. We hebben het goed!’.