Jappenkamp Moentilan met moeite teruggevonden

door Guus Geebel

Het leek een gemakkelijke opgave. De stad Moentilan (Muntilan) in Midden-Java werd eenvoudig gevonden, maar de veronderstelling dat iedereen het voormalige jappenkamp wel zou kennen was te optimistisch gedacht. Indonesië heeft een jonge bevolking en het gaat over een tijd uit een ver verleden. Het enige aanknopingspunt was dat het kamp een voormalige katholieke kweekschool was.

De speurtocht leek wel wat op het programma Spoorloos. Iedere keer werden we een stukje verder op weg geholpen. Toen was er opeens Mas Bambang. Hij kende een bejaard oud-schoolhoofd dat misschien meer wist. Hij bood aan ons er met zijn motor heen te loodsen. Het bleek een schot in de roos. Bapak Franciscus Xaverius Soeprapto had als kind de Nederlanders naar het kamp gebracht zien worden en had ook gezien dat de Japanners mensen neerschoten. Hij was graag bereid ons te begeleiden

SMP Kanisius
Het voormalige jappenkamp is nu sinds jaar en dag onderdeel van SMP Kanisius. De SMP (sekolah menengah pertama) is een driejarige opleiding na de basisschool. De school ligt in het katholieke gedeelte van Moentilan. Er staat een kerk, de Sint Anthonius, een vrouwenklooster en er is een Missiemuseum. Natuurlijk moet alles bezocht worden. In het Missiemuseum geeft de museumbeheerder uitgebreid uitleg. Vooral monseigneur van Lith heeft begin vorige eeuw er goede indruk achtergelaten. 'Bij hem ging het niet om zieltjes winnen, maar om de mensen voor te bereiden op een beter leven, door ze van alles te leren. Hij bleek op deze manier meer zieltjes te winnen dan een andere monseigneur die de ouderwetse methode hanteerde', aldus de beheerder. Het museum bezit een stoel en het altaar die door paus Johannes-Paulus II tijdens zijn bezoek aan Indonesië in 1989 zijn gebruikt.

Alleen vernield
De omgeving rond het voormalige jappenkamp is goed onderhouden en mooi beplant. Het complex ademt rust uit en heeft een vredige uitstraling. Hoe anders moet het geweest zijn voor de vrouwen en kinderen die er gevangen zaten. Van de Japanse bezetting zijn geen sporen meer te vinden. Er staan rond de school nog enkele goed onderhouden gebouwen uit de koloniale tijd. Op de vraag of de Japanners bouwsels hebben achtergelaten antwoordt Bapak Soeprapto: 'De Japanners hebben alleen maar gebouwen vernield.'