Wonen in Hollandsche Rading maakt blij

door Henk van de Bunt

Bij de opening van de tentoonstelling over het heden en verleden van Hollandsche Rading op zaterdag 1 juli vertelde Rob Klaassen het ontbreken van voorzieningen in het dorp niet als storend te ervaren.

'Er is daar weliswaar geen enkele winkel, maar je leert ermee om te gaan. Bovendien is er nog steeds een rijdende winkel en in noodgevallen kun je tegenwoordig altijd nog terecht bij perron Peet voor een half brood of een liter melk', verduidelijkt Klaassen.

Uitje
'Dat de inwoners van Hollandsche Rading dit niet zo erg vinden komt vooral door het feit, dat zij dit al min of meer van oudsher gewend zijn; zij zijn op de stad georiënteerd. Ik weet niet anders, dan dat er voor bv. kleding of het kopen van vis naar Hilversum of Utrecht moest worden gegaan. Mijn moeder ging altijd op woensdag en zaterdag met de trein of op de fiets naar de markt in Hilversum om groenten, vis en textiel e.d. te kopen. Niemand vond dat erg. Er werd nooit over gesproken. Je wist niet beter. Het was ook een uitje. Er werd in Hilversum, Utrecht of Bilthoven naar school gegaan'.

Winkels
'Dat er geen winkels meer zijn, dateert pas vanaf begin jaren '90 van de vorige eeuw. In het sociografisch rapport van de gemeente Maartensdijk lezen we dat er in 1958 in Hollandsche Rading 4 kruideniers, 2 bakkers, 2 fotografen, 2 sigarenwinkels, 2 melkhandels, 2 rijwielherstellers, 1 drogist, 1 slager, 1 schoenmakerij, 1 kolenhandel, 3 aannemers, 1 hotel en 1 expediteur waren. Ook waren er nog een postkantoor, een bank, een school, een balletstudio en niet te vergeten een kerk. Ik weet nog als kind, dat er in een woonhuis midden op de Spoorlaan ene meneer Dirks woonde, die in de voorkamer een sigarenzaak had en daar tevens het beroep van fotograaf uitoefende. In de achterkamer, dus achter de schuifdeuren en achter een gordijn, had hij een kapsalon. Ondenkbaar in de huidige tijd, maar toen heel normaal. Er was ook een zeer actieve winkeliersvereniging 'Radings bloei' genaamd, die de jaarlijkse Sinterklaasviering organiseerde en ook op Koninginnedag en 5 mei actief was. O.a. kan ik me uit mijn kindertijd nog levendig herinneren dat er enkele jaren door hen voedseldroppingen werden uitgevoerd boven de weilanden van wat tegenwoordig de Schaapsdrift heet. In die tijd was Hollandsche Rading een samenleving die iets weg had wat op een dorp lijkt. Mensen kwamen elkaar tegen in de diverse winkels'.

Dames Pieck
In 1919 bouwden de later zo bekende Gooise schilders Adri en Gretha Pieck hun huis aan de Tolakkerweg. Rond 1920 stonden er zo'n 20 huizen en pas 5 jaar later kwam aarzelend de bebouwing aan de Tolakkerweg op gang. Vanaf 1927 werd er een aantal nieuwe straten op de kaart gezet nl. Spoorlaan, Oosterspoorlaan en Sparrenlaan. Verder had de gemeente Maartensdijk voor Hollandsche Rading bepaald, dat er uitsluitend villa's en enkele en dubbele woonhuizen mochten worden gebouwd. Kort na de Tweede Wereldoorlog, toen er grote woningnood was, zijn er in Hollandsche Rading woningen gebouwd in de sociale sector, o.a. het rondje aan de Tolakkerweg'.

Houden van
'De grootste momenten van geluk ken ik, wanneer ik 's avonds vanuit Utrecht in Hollandsche Rading uit de trein stap. Alsof ik als het ware een andere wereld binnenstap. Ik besef dagelijks dat het hier opgegroeid zijn en hier te leven een geprivilegieerd iets is. Toen ik hier opgroeide waren er weinig tot geen kinderen in m'n omgeving. Dat vormt je. Ik heb altijd veel gelezen en in m'n jeugd heel erg veel geschaakt. Je kon dat alleen doen. Ik heb nooit teamsporten beoefend en ook nooit de behoefte er aan gehad. Wat ik ook aantrekkelijk vind aan Hollandsche Rading is, dat het geen echt dorp is. Er is weinig sociale controle. Je kunt, als je dat wilt, je individualisme ten volle uitleven. Maar ook kun je, als je dat wilt altijd een beroep op je buren doen. Maar laat er geen misverstand over bestaan: ik juich de initiatieven als van 'Samen voor Hollandsche Rading' van harte toe. Het is feitelijk weinig anders dan om van Hollandsche Rading een echt dorp te maken. Kortom, ik vind het fantastisch dat je hier zoveel kunt zien en beleven in zo'n prachtige historisch rijke omgeving. Het daarin te mogen en kunnen vertoeven is voor mij het allermooiste wat er is. Ik word hiervan nog dagelijks blij'.