Misdaad in De Bilt, een rondleiding
AlgemeenHet Online Museum De Bilt presenteert een virtuele rondleiding langs de misdaden die gepleegd zijn in Bilthoven, De Bilt, Groenekan, Hollandsche Rading, Maartensdijk en Westbroek. Het museum heeft de meest opvallende en kleurige gevallen uitgekozen zoals een doodslag in het Vrouwenklooster, de inbrekende dichter en de Blauwkapelse bijendief. En dan is er natuurlijk de drol in de hoge hoed.
U kunt daar zien hoe de misdaad een ander karakter kreeg toen de samenleving veranderde. In de middeleeuwen was je voor bescherming op je familieleden aangewezen dus vechtpartijen werden beschouwd als een kwestie tussen families. Die voelde zich dan ook verplicht om wraak te nemen en zo ontstonden er vetes. Dat kon je dan weer afkopen door schadevergoeding te betalen, de zogeheten zoen. Strenge straffen werden alleen in uitzonderlijke gevallen opgelegd. Doordat er maar weinig geld in omloop was, stalen dieven vooral landbouwproducten zoals schapen, paarden, graan en turf.
Na 1500 kregen de mensen meer bezit en geld en er werden meer kostbaarheden gestolen. De straffen werden strenger. Boosdoeners uit de dorpen werden in Utrecht opgehangen en in Zeist op het galgenveld ten toon gesteld. Er waren in de dorpen van De Bilt geen ketterprocessen, maar er werden wel dorpelingen als heksen verbrand. In Westbroek werd de kerk meermalen beroofd.
Het agrarische karakter was in de negentiende eeuw nog goed te zien: diefstal ging vooral om paarden, schapen, een konijn, een geit en zelfs aardappels. Aan het einde van de eeuw ontstonden Groenekan, Bilthoven en Hollandsche Rading als dorpen. In de villa’s in Bilthoven zou in de twintigste eeuw vaak worden ingebroken en dan ging het om kunst, antiek en geld. Moorden kwamen in de twintigste eeuw niet vaker voor dan elders, maar de pers besteedde veel aandacht aan zaken zoals de drievoudige moord in de wijk Vogelzang en de dood van Els Borst in Bilthoven.
Het begin van de rondleiding Misdaad vindt u in het startmenu op onlinemuseumdebilt.nl. (Dick Berents)
