Schattige egeltjes vallen nog wel eens ten prooi aan een robotgrasmaaier.
Schattige egeltjes vallen nog wel eens ten prooi aan een robotgrasmaaier. Foto:

Een pond egelgehakt

Algemeen

Tijdens mijn fietstocht van Bilthoven naar Groenekan passeer ik frisgroene, fluwelen gazons. Indrukwekkend; alsof iemand op z’n knietjes ieder sprietje met zorg heeft gemeten en geknipt. Zo onberispelijk. Zou deze knipgrage persoon eigenlijk een robotgrasmaaier zijn geweest?

Handig, zo’n maaier die automatisch je gigagazon bijhoudt. Ik kan me voorstellen dat mensen met een forse tuin deze keuze maken, want wekelijks zelf de boel maaien kost veel tijd. Maar er zit een addertje onder het gras… Ieder jaar komen er bij de egel- en wildopvangcentra zwaargehavende egels binnen die onder zo’n maaier terecht zijn gekomen. De overlevingskans voor deze dieren is nihil. Ook dit jaar heb ik bij de Dierenbescherming het eerste slachtoffertje alweer voorbij zien komen. Muizen, vogels en andere dieren vluchten als er een robotmaaier komt, maar egels rollen zich op als ze zich bedreigd voelen.

Rust zacht egeltje
Dit kleintje had een ernstige wond aan zijn neus en een stinkende ontsteking op zijn kopje. Zijn stekels waren allemaal op dezelfde hoogte afgemaaid. De neus van een egel is zeer gevoelig en onmisbaar. Zonder reukvermogen kan een egeltje geen maaltje bij elkaar scharrelen. En dan komt er nog een probleem bij. Zodra egels verzwakken en vol met wonden zitten, leggen bromvliegen eitjes op de ontstekingen, zodat maden zich tegoed kunnen doen aan het rottende vlees. Dat veroorzaakt een lange, pijnlijke lijdensweg voor de egel. Dat was bij de egel die ik aanschouwde ook het geval. Helaas heeft hij het niet overleefd.

Diervriendelijk grasmaaien
Betekent dit dat ik robotmaaiers volledig uitban? Vanzelfsprekend zou ik zeer onder de indruk zijn als je voortaan met een nagelschaartje ieder sprietje zou knippen… Maar je kunt ook gebruik maken van geavanceerdere robotmaaiers met een beschermsysteem, waardoor egels worden gedetecteerd en de maaimessen kunnen uitwijken. Google maar eens op ‘egelvriendelijke robotgrasmaaiers’.

Lang leve het groen!
Anderzijds is dit een uitgelezen kans om ook te adviseren minder te maaien. Aan schitterende strakke gazonnetjes hebben insecten en dieren vrijwel niets. Deze dieren zijn niet alleen intrigerend en megafraai in je achtertuin, ze spelen stuk voor stuk een belangrijke rol in de natuur. Ze ruimen de boel op, zorgen voor bestuiving van onze gewassen en vormen een belangrijke schakel in de voedselketen. Nu moet ik toegeven dat al die mooie tuinen die ik fietsend passeerde bomvol driftig groeiende planten staan. Inheemse struiken en planten trekken ook insecten, zoogdieren en andere dieren aan. Maar heb je nu een enorme tuin en maai je uit gewoonte het hele gazon kort? Nergens voor nodig! Laat lekker groeien! Zaai er wat wilde bloemen bij en je trakteert jezelf met een romantisch, weelderig tafereel.

Egels in je tuin
Heeft een egel jouw tuin verkozen tot lusthof? Fantastisch! Dan heb je genoeg te bieden voor dit dier dat het in Nederland steeds zwaarder heeft door gebrek aan groene tuinen en voedsel. Wat je nog meer kunt doen voor je lieftallige tuingenoot? Een bakje water neerzetten, een egelhuisje onder een struik zetten en zorgen voor een opening in de schutting naar de buurtuin (ook wel egelsnelweg genoemd). Want wist je dat een mannetjesegel iedere nacht zo’n 5 kilometer aflegt? Wil je de egel bijvoeren? Schotel dan liever kattenvoer dan egelvoer voor. Ben jij een groot fan van slakken? Dan kun je ze maar beter waarschuwen, want egels zijn dól op zo’n lekker smeuïg en kriebelig hapje.

Marlijn de Jager-Gerhardt is werkzaam bij de Dierenbescherming en brengt odes aan dier & natuur