Koninklijke Onderscheiding voor een behulpzame man met visie

door Henk van de Bunt 

Donderdag 11 april reikte burgemeester Sjoerd Potters aan Prof. dr. Ad de Jongh de versierselen uit, die behoren bij de Koninklijke Onderscheiding Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw uit bij de Universiteit in en van Amsterdam. 

Burgemeester Potters: ‘Ik denk dat bijna niemand het leuk vindt om naar de tandarts te gaan. Ook al kan die pijn verlichten. Of voorkomen. Maar voor sommige mensen gaat het veel verder dan ‘het niet leuk vinden om naar de tandarts te gaan’. Om wat voor reden dan ook is hun angst zo groot, dat die is overgegaan in een fobie. Waardoor zij maar liever helemaal niet meer naar de tandarts gaan. Met alle gevolgen van dien’.

Afscheid
Potters vervolgde: ‘Vandaag bent u allemaal getuige van een bijzonder moment: het afscheidscollege van professor doctor Ad de Jongh. Een afscheidscollege van een gedreven man, met enorme toewijding aan zijn vak. Van iemand die het lef heeft, om tegen de stroom in te varen. Die doelgericht en vasthoudend te werk is gegaan, om het leven en lijden te verlichten van mensen met een trauma-gerelateerde angststoornis. Nog niet eens zo heel lang geleden werd die angst niet serieus genomen. Mensen kregen zelfs te horen: Stel je niet zo aan! Gelukkig nam u hun angst wél heel serieus. U zorgde ervoor, dat er een omslag kwam in het denken over deze angst. Met als resultaat dat nu niemand meer vreemd opkijkt, wanneer een tandartspraktijk speciale momenten inplant voor mensen met een angststoornis. Of zich als specialist op dit punt profileert. Daarvoor was het nodig, dat twee vakgebieden bij elkaar kwamen: de tandheelkunde en de psychologie. U Ad de Jongh studeerde in beide vakken af en bracht ze in uw proefschrift over Dental Anxiety met elkaar in verband. U creëerde daarmee een werkveld, dat uniek is in én buiten Nederland’.

Trauma
Potters vervolgde met een opsomming van de verdere specialisaties van De Jong: ‘U specialiseerde zich verder in de behandeling van trauma-gerelateerde angststoornissen en posttraumatische stress-stoornis, PTSS. Nadat u daarmee kennis had gemaakt in Amerika, introduceerde u een behandelmethode daarvoor in Nederland. Dat ging bepaald niet zomaar. Jarenlang werd u verguisd door de gevestigde psychologische orde. Met ingezonden brieven in (semi-)wetenschappelijke tijdschriften lieten die u in felle woorden weten dat zij helemaal niets in deze aanpak zagen. Dat moet veel met u hebben gedaan. Maar het stimuleerde u vooral om onderzoek naar de methodiek te blijven doen, daarover te blijven publiceren én te communiceren. Omdat u erin geloofde. Omdat u begaan was met de angstige mens, de mens met een fobie of PTSS. Dankzij die onverstoorbare doorzettingskracht is deze behandelmethode nu net zo vanzelfsprekend als aandacht voor angst in de spreekkamer van de tandarts. EMDR is onder veel psychologen die psychotrauma behandelen, nu zelfs de eerste behandelkeuze: een geaccepteerde én stevig wetenschappelijk onderbouwde keuze. Zo bent u voor uw vakgebied én voor uw patiënten van onschatbare waarde. Patiënten kwamen en komen vaak van heinde en ver om door u behandeld te worden. Soms behandelde u hen zelfs kosteloos, geraakt als u was door het ernstig psychische trauma dat zij hadden meegemaakt’.

Visie
Professor de Jongh is sinds 2003 vanuit de Stichting Bijzondere Tandheelkunde als bijzonder hoogleraar Angst- en gedragsstoornissen verbonden aan het Academisch Centrum Tandheelkunde (ACTA) van de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit. Hier is hij verantwoordelijk voor het onderzoek op het terrein van de gedragswetenschappen in de tandheelkundige setting. Ook is hij hoofdopleider van de post-initiële masteropleiding tandarts-angstbegeleiding.

Hij is ook erkend trainer voor de EMDR Europe Association en medeoprichter en onbezoldigd bestuurslid van Vereniging EMDR Nederland (VEN) en de EMDR Europe Association. VEN heeft ongeveer 4500 leden; de EMDR Europe Association heeft ongeveer 23.000 leden. Tevens is De Jongh hoofdredacteur van EMDR Magazine, met een oplage van ongeveer 5000 exemplaren, en hij maakt deel uit van de redactieraad van EMDR Research and Practice. Ook verzorgt hij lezingen en cursussen op zijn vakgebied in binnen- en buitenland.

Potters: ’Oh ja en naast dit alles bent u directeur van de onderzoeksafdeling van het Psychotrauma Expertise Centre, een instelling voor geestelijke gezondheidszorg op het Berg en Bosch-terrein in Bilthoven. Hier kunnen patiënten met complexe PTSS terecht voor een kort, intensief en effectief behandelingsprogramma. Met zo’n 150 patiënten die hier per maand worden behandeld, is dit expertise centrum één van de grootste traumabehandelingscentra ter wereld. Naast wat u allemaal deed en voor elkaar kreeg, bent u bovendien een man die met humor iedere patiënt op z’n gemak stelt. U bent behulpzaam. Een man met visie’.