Koop nu, betaal later

Ik werd geattendeerd op een artikel in de Volkskrant van 9 maart van de hand van Merel van Vroonhoven; zij is leraar, toezichthouder en columnist van deze krant. Ze had 20 jaar bestuurlijke topfuncties waaronder voorzitter van de Autoriteit Financiële Markten. 

Zij geeft een inkijkje bij online-pofbedrijven, die schaamteloos jongeren de schuld in jagen: ‘Rood staan en toch nog even dat hippe jurkje of die vliegvakantie scoren. Koop nu, betaal later. Millennials en Generatie Z zweren bij online shoppen op de pof. In een click en een zucht is het gepiept. Tot na dertig dagen de ellende begint. Torenhoge boetes en incassokosten. Schulden stapelen zich op’. 

Merel vervolgt: ‘De door Arjen Lubach (in zijn Avondshow) als pofbedrijven betitelde betaalapps groeien explosief en daarmee het aantal problematische schulden. ‘Veel jongeren zijn zich er niet van bewust dat ze aanzienlijk meer geld kwijt zijn als ze niet op tijd betalen en komen in de problemen’, zegt schuldhulpbranchevereniging NVVK in de Volkskrant. Ook de Autoriteit Financiële Markten (AFM) maakt zich zorgen. Volgens de financiële toezichthouder wordt het kopen op afbetaling steeds normaler gevonden. Alleen al op TikTok wemelt het van de filmpjes waarin jongeren koketteren met hun schuld. 

‘Ik maak me veel zorgen over de vele koop-nu-betaal-later-aanbiedingen die jongeren in Nederland krijgen’, waarschuwde koningin Máxima onlangs. Ook de Tweede Kamer sprak deze week opnieuw haar bezorgdheid uit over de pofbedrijven, nu is gebleken dat zelfs minderjarigen eenvoudig toegang krijgen tot de betaalapps. ‘De verleiding is te groot voor jongeren om producten te kopen waar zij eigenlijk helemaal geen geld voor hebben’, zegt een kamerlid.

Merel van Vroonhoven besluit haar (veel grotere) column: ‘Omdat er nog geen Europese wetgeving is ingevoerd, komt het aan op moreel besef van deze bedrijven zelf. Tot 40 procent van hun inkomsten komt uit boetes en incassokosten van laatbetalers. Boetes zíjn het verdienmodel. Hoe meer laatbetalers, hoe beter. ‘Ik doe mijn best om de nachtmerrie van het bankwezen te zijn!’, schrijft er één op X. 

‘Ik doe mijn best om de nachtmerrie van kwetsbare consumenten te zijn!’ ligt een stuk dichter bij de waarheid’, aldus van Vroonhoven.

Henk van de Bunt