Brood, banket en kip domineerden in ‘De rustende jager’

door Henk van de Bunt

Bij het Vergunningenloket van de gemeente De Bilt is interesse getoond door een projectontwikkelaar om een casco restaurant met afhaal te gaan realiseren op de locatie hoek Achterwetering/Koningin Wilhelminaweg. Er is op dit moment nog geen formele aanvraag ingediend. 

De Vierklankredactie heeft begrepen, dat er een aanvraag is ingediend voor een monumentenstatus van het huidige pand. Het betreft hier vanouds herberg ‘De rustende jager’. Binnen het Monumenten Inventarisatie Project (MIP) wordt het pand aangeduid met ‘van waarde’ als onderdeel van een gegroeide structuur, als voorbeeld van een bouwtype en als uitdrukking van een functie. Het pand was een rustplaats aan het jaagpad langs de vaart, die parallel aan de Koningin Wilhelminaweg stroomt. Het pand is gesitueerd op de haakse aftakking van de vaart met de Achterwetering en is gelegen tegenover het rijks-beschermde Landgoed Persijn. 

Geschiedenis
Volgens MooiSticht loopt de datering van het pand parallel aan de bouwgeschiedenis van het landgoed Persijn. De oudste delen van het pand dateren uit 1749, toen de herberg Het Jagershuis, ook bekend als De rustende Jager, in 1749 werd gebouwd langs het jaagpad van de vaart van Maartensdijk naar Utrecht. Het werd voornamelijk als rustplaats gebruikt door arbeiders, die werkten in de trekvaart. Het historische pand van de herberg ligt op de kruising van de Koningin Wilhelminaweg en de Achterweteringsweg.

Jaagpad
De jaagpaden en de trekvaart vormden een belangrijke factor in de ontwikkeling van het gebied en haar unieke karakteristieke landschap. Zij vormden een belangrijke transportader waarmee producten als turf, melk, boter, kaas etc. naar de stad Utrecht werden vervoerd.

In latere tijden kreeg het pand van de diverse uitbaters verschillende namen, zoals ‘Het Braadspit’, ‘Bij Hen’ en meest recentelijk ‘Helden’.

Atlas
Jacob Kuyper tekende in de jaren 1865 tot 1870 de (gemeente-)atlas van Nederland; van alle 1200 Nederlandsche gemeenten; zo ook die van Maartensdijk. Opvallend zijn op deze kaart van Maartensdijk of voormalig Oostveen de topografische aanduidingen ‘De Rustende Jager’ en ‘Ridderbosch’.

De Maartensdijkse dorpshistoricus Koos Kolenbrander vertelt in een verhaal op 6 mei 1998 in zijn overbekende rubriek ‘Kiek nou toch ’s effe an… in De Vierklank: ‘Oude huisjes, akkers, boerenmensen of zomaar een boom in het Maartensdijkse landschap hebben menig kunstenaar geïnspireerd’, en introduceert de Utrechtse kunstschilder Hendrik van der Wilt (1880-1971), die in 1941 een prachtig olieverfschilderij (80x70) op paneel creëerde van het gebouw op de hoek van de Koningin Wilhelminaweg en de Achterweteringseweg, waar later Het Braadspit zich vestigde. 

Braadspit
Kolenbrander vertelt in De Vierklank van 15 september 1999 over de 95 jaar en drie generaties van ’t Braadspit; ‘De grootvader van de toenmalige eigenaar (Joop Vendrik) was degene, die de fundamenten legde van het latere restaurant. In 1904 wordt er een luxe brood- en banketbakkerij opgericht. De klantenkring bestaat voornamelijk uit patriciërs, die woonachtig zijn in buitenhuizen, gelegen langs De Vecht. Eind dertiger jaren nemen de ouders van Joop Vendrik de bakkerij over. In 1954 kopen zij het huis van de buurman erbij en verbouwen dit tot een snackbar met de naam ‘Paris’. Het werd een van de eerste snackbars, die de snackautomaat introduceerde. Nog in datzelfde jaar werden de bakkerij en de snackbar getransformeerd tot een (succesvol) kippenrestaurant.

Brand
Op 25 februari 2011 rukte de brandweer met groot materieel uit naar een flinke brand in het (toen) voormalige restaurant ‘t Braadspit aan de Koningin Wilhelminaweg. Er vielen geen gewonden. Het gaat alleen om het leegstaande voormalige restaurant: een gebouw dat ernaast staat, raakte niet beschadigd. Restaurant ‘t Braadspit sloot in 2008 de deuren omdat de eigenaar meer vrije tijd wilde hebben. Sindsdien stond het gebouw te koop. Het pand werd soms bewoond door anti-kraak en op de beneden verdieping was een weggeefwinkel gevestigd

Helden
In maart 2016 vestigt ‘Bij Hen’ zich in het gerenoveerde pand; vrijdag 11 oktober 2019 opende restaurant Helden aan de Koningin Wilhelminaweg 126 in Maartensdijk haar deuren. In maart van dat jaar kreeg Dian Santoso toenmalig bedrijfsleidster bij restaurant Bij Hen, de kans het restaurant over te nemen met een geheel nieuw concept bedacht door Concept Creators’. Het restaurant is nu al weer enige tijd gesloten.