De locatie van Berg en Bosch ademt historie: de historie van het voormalige sanatorium dat hier in 1933 werd gevestigd. Enkele gebouwen herinneren nog aan die vroegere functie. Architecten van naam en faam richtten het terrein in, in de stijl van de toen populaire Delftse School.
De locatie van Berg en Bosch ademt historie: de historie van het voormalige sanatorium dat hier in 1933 werd gevestigd. Enkele gebouwen herinneren nog aan die vroegere functie. Architecten van naam en faam richtten het terrein in, in de stijl van de toen populaire Delftse School. Foto: uit 1957 van de digitale verzameling van Rienk Miedema

Zorgen om komst Wier naar Berg en Bosch terreinNieuw artikel

Algemeen

door Henk van de Bunt

Fivoor (o.a. gehuisvest in Rotterdam, Den Haag en Den Dolder) helpt psychiatrische problematiek verminderen bij patiënten met delict gedrag. Op de website van Fivoor valt te lezen, dat afdeling Wier van Fivoor forensische en/of intensieve psychiatrie half januari a.s. verhuist naar het terrein van Berg en Bosch, op de grens van Maartensdijk en Bilthoven. Deze bijna verborgen aankondiging roept veel emoties op, vooral bij omwonenden.

Op dit moment heeft Fivoor in Den Dolder verschillende afdelingen, waar ze forensische en/of intensieve psychiatrische zorg bieden aan cliënten. De afdeling, die Fivoor wil verhuizen naar Berg en Bosch is de open afdeling van Wier; een speciale afdeling voor mensen met SGLVG-problematiek. SGVLG staat voor Sterk Gedragsgestoord Licht Verstandelijk Gehandicapt. Binnen deze afdeling wordt forensische en/of psychiatrische hulp verleend aan mensen met ernstige gedragsproblemen in combinatie met een verstandelijke beperking in de laatste fase van de behandeling, wanneer ze voorbereid worden op goed functioneren in de samenleving. Op de website van Fivoor valt te lezen, dat ongeveer 20% van de cliënten op deze afdeling geplaatst is met een forensische titel, waarvan een deel veroordeeld is voor zaken als zware mishandeling, bedreiging etc. Een forensische titel, ook wel strafrechtelijke titel genoemd, bepaalt op welke forensische zorg een patiënt is aangewezen. 

Omgeving
Omwonenden begrijpen heel goed dat deze cliënten ergens behandeld moeten worden en dat het heel erg belangrijk is dat zij op een passende manier worden geholpen om terug te keren in de maatschappij. Maar er bestaat veel zorg over de keuze van de locatie. Berg en Bosch is een zeer afgelegen gebied, midden in de bossen. Er fietsen veel scholieren langs het gebied; ook is er op het terrein een school voor speciaal onderwijs en even buiten de directe omgeving van het terrein is een school midden in de natuur bij Bilthoven voor kinderen van 4 tot 18 jaar. Omwonenden vinden het zeer zorgelijk dat Fivoor juist deze afgelegen plek (met kwetsbare kinderen) heeft uitgekozen om haar cliënten te behandelen. Dit wordt nog verergerd door het gegeven, dat Berg en Bosch zeer beperkt bereikbaar is met openbaar vervoer. Cliënten van Fivoor die met verlof mogen, kunnen zo dus maar moeilijk wegkomen en worden daardoor mogelijk gedwongen om in de bosrijke omgeving rond te (blijven) hangen; een voor de cliënten zelf en hun omgeving zeer onwenselijke situatie.

Informatie
Omwonenden zijn ook zeer ontdaan over het feit dat de omgeving op geen enkel moment ingelicht of betrokken is over deze verhuizing: ‘Mogelijk past de komst van de afdeling van Fivoor binnen het bestaande bestemmingsplan van Berg en Bosch. Maar dit betekent natuurlijk niet dat het dan maar zondermeer zonder enige vorm van communicatie met de omgeving doorgezet kan worden. De komst van Fivoor heeft veel impact op de omgeving en wij begrijpen niet, dat niet de moeite is genomen om de omwonenden in te lichten. In Den Dolder heeft Fivoor een speciale buurtcoach, die dagelijks aanwezig en bereikbaar is voor de omgeving. Hoe kan het dan, dat ze in en rond Berg en Bosch niet eens de omgeving op de hoogte brengen van hun komst? Ook de gemeente De Bilt heeft niet de moeite genomen om hierin haar verantwoordelijkheid te nemen. De afdeling communicatie van de gemeente komt niet verder dan: ‘Dit is geen besluit van de gemeenten Zeist en De Bilt: Wier heeft op eigen initiatief een pand gehuurd op het Berg en Bosch-terrein om hier hun cliënten op te vangen en te behandelen. De rol van de gemeente is dan ook beperkt; net als bij vestiging van andere bedrijven op het Berg en Bosch-terrein wordt alleen getoetst aan het bestemmingsplan en de brandveiligheidseisen. Wier communiceert eigenstandig over de vestiging van het behandelcentrum op het Berg en Bosch terrein. Zij betrekken het pand vanaf half januari’. In een brief namens de omwonenden aan alle raadsfracties wordt verzocht hierover vragen over te stellen: ‘Met name over de veiligheid van de omwonenden en de kwetsbare leerlingen in combinatie met het afgelegen en slecht bereikbare terrein. Maar ook over de manier waarop dit niet gecommuniceerd is met iedereen op wie dit impact heeft’.

Fivoor
Cees Siermann is woordvoerder van Fivoor: ‘Het betreft hier een kliniek van Fivoor met een zeer open karakter. Fivoor kent ook andere typen klinieken die in beveiligingsniveau verschillen, van hoog: FPC (TBS) tot laag: FPA. De kliniek Wier zit qua beveiligingsniveau nog ver onder een FPA, vandaar het open karakter de risico’s voor de omgeving zijn dan ook minimaal’.

Op de vraag hoe de communicatie hierover met name naar bijv. de omgeving van de mogelijk nieuwe vestiging (scholen, bedrijven en particulieren) is verlopen is het antwoord: ‘Met andere instellingen (onder andere de scholen, verslavingskliniek en zorginstellingen) op het terrein is persoonlijk contact geweest. Kort geleden kregen de vier woningen die het dichtst in de buurt zitten een briefje in de bus over de komst van Wier en ook de verschillende bewonersverenigingen zijn kort geleden per mail geïnformeerd. Er is veel contact met de gemeente De Bilt en de gebiedsmakelaar. Binnenkort wordt de reguliere nieuwsbrief van Berg en Bosch verstuurd met daarin een artikel over Wier’.

Bezwaren
Over mogelijkheden tot het stellen van vragen en het uiten waren en/of zijn er voor omwonenden om vragen te stellen c.q. bezwaren te uiten over die m.n. veiligheidsaspecten? Het betreft hier een open kliniek waarbij de mensen (maximaal totaal 28) al bijna aan het eind van hun behandeling zijn, dat betekent dat de risico’s minimaal zijn, anders zouden ze niet bij de open kliniek van Wier geplaatst worden. Het staat omwonenden vrij om contact te zoeken met de kliniek om meer informatie in te winnen. De teammanagers Petra Brune en Christa Schlundt Bodien (de vaste aanspreekpunten) zijn bereikbaar via 030 2256306.

Volgens Siermann is er sprake van een verhuizing van een kliniek met slechts 28 plekken van Den Dolder naar Berg en Bosch waar het bestemmingsplan voorziet in de vestiging van klinieken van deze aard (zie ook de aanwezigheid in Berg en Bosch van andere klinieken zoals voor verslavingszorg en verpleegzorg). Siermann: ‘Voor Fivoor is het belangrijk dat alle direct betrokkenen, collega-klinieken op het terrein, de gemeente, de gebiedsmakelaar en andere direct omwonenden geïnformeerd zijn. Dat is ook gebeurd of gaat deze week gebeuren. In Den Dolder is gecommuniceerd via de nieuwsbrief, die de samenwerkende zorginstellingen op de Willem Arntszhoeve regelmatig verstuurt aan inwoners. Die wordt ook altijd op www.dendolder.nl geplaatst. Ook heeft Fivoor diverse artikelen over de nieuwe kliniek in Bilthoven op haar eigen site gepubliceerd’.

Het hoofdgebouw is nog steeds duidelijk herkenbaar.