Onderdrukte stemmen in Het Lichtruim

De Armeense geschiedenis is er een van onderdrukking, leed, strijd en steeds weer overwinning. Het land werd ingenomen door exotische oude volken als de Meden, Achaemeniden, Seleuciden, Sassaniden, de Rashidun en door de Seltsjoeken, maar wist zich telkens weer vrij te vechten: een oeroude cultuur die maar liefst 4500 jaar oud is en vele, voor ons onbekende, kunstenaars kent. En wie realiseert zich nog dat, nadat de Armeense koning Tiridates IV tot het Christendom werd bekeerd, in Armenië nog vóór de Romeinen het Christendom tot staatsgodsdienst werd verheven?

De Japanse pianiste Keiko Shichijo, woonachtig in Nederland, vertolkte afgelopen zondagmiddag in Het Lichtruim de bijna vergeten stemmen van de Armeense componisten Tigran Mansoerian, Alan Hovhanness en Komitas Vardapet (1869-1935), waarvan vooral de laatste van onschatbare waarde was voor het doorgeven van de Armeense muziektraditie. Als priester, componist, pianist, dudukspeler, zanger, koordirigent, musicoloog en dichter verzamelde hij duizenden Armeense volksliederen en -dansen, arbeids-, huwelijks-, oorlogs- en liefdesliederen, en behoedde daarmee zijn muziekcultuur voor de ondergang.

De meeste werkte hij om in koormuziek, maar enkele werken zette hij voor klavier, die de gedreven Shichijo niet alleen voordroeg op de piano, maar ook van context voorzag in een boeiende inleiding, waarbij zij ook verbinding legde met hun romantische Parijse tijdgenoten Satie, Debussy en Mompou. Een boeiende, liefdevolle muziekmiddag voor de muzikale fijnproever.        (Peter Schlamilch)