Gele linten

Lange gele linten slingeren deze weken door het lente landschap. Koolzaad, herik, raapzaad, mosterd en wede markeren paden en wegen. De zaden van deze pioniersplanten ontkiemen in losse grond, vaak in de wegberm. Kenners zeggen dat het zaad wel 60 jaar in de bodem kan wachten op het moment dat de grond wordt opengewoeld door dieren of door wegwerkzaamheden. Vliegen, bijen, wespen, juffers en vlinders doen zich tegoed aan nectar en stuifmeel uit de ondiepe bloempjes.

Koolzaad werd halverwege de vorige eeuw op grote schaal geteeld in het pas droog gelegde Flevoland. Op 40.000 hectare gebruikte de Rijksdienst van de IJsselmeerpolders dit gewas om de natte grond rijp te maken voor landbouwgewassen. De eindeloze gele vlakte lokte massa’s toeristen, maar ook honderden bijenhouders met hun honingbijen. Aangemoedigd door de uitnodiging in het bijenblad, reden imkers in groepen met hun aanhangers vol bijenkasten naar de gele polder. Vroeg in de ochtend werden zij door een ambtenaar van de Rijksdienst naar een besproken plek gegidst. Nauwkeurig werd het aantal bijenvolken per hectare bijgehouden, want de bestuiving van de bloemen moest optimaal zijn. In het najaar werden de zaden geoogst voor olieproductie.

De geur van een veld vol koolzaad is overweldigend. Het grote aanbod van druivensuiker in de massa gele bloempjes drijft bijen op tot grote ijver. Het is bekend dat honingbijen op het koolzaad agressief worden, misschien overprikkeld in hun gretigheid? De bijenkasten liepen over van de honing.
In Flevoland is inmiddels de meeste grond ingeleverd ten gunste van woningbouw, industrie en landbouw. Alleen langs de snelweg tussen Almere en Lelystad en rond Zeewolde kleurt het nu nog geel. Een bescheiden aandenken aan zoete tijden.

(Karien Scholten)

In haiku:

Geel geurt de lente
In linten langs de wegen
Bloemen voor bijen