Meer tijd voor zorgvuldigheid inspraak en besluitvorming RES U16

door Henk van de Bunt

In het Klimaatakkoord staat dat elke energieregio in Nederland een Regionale Energie Strategie (RES) opstelt. Gemeente De Bilt is lid van de regio U16, een samenwerkingsverband van 16 Utrechtse gemeenten. Binnen iedere energieregio wordt onderzocht waar en hoe het beste duurzame elektriciteit op land (wind en zon) kan worden opgewekt en welke duurzame warmtebronnen te gebruiken zijn voor het verwarmen van wijken en gebouwen. De uitkomsten van die verkenning wordt vastgelegd in een RES. 

Op 19 februari is tijdens het Bestuurlijk Overleg RES U16 besloten om de planning voor het indienen van de eerste versie van de Regionale Energie Strategie U16, de RES 1.0 te verruimen van 1 juli naar 1 oktober 2021. Bestuurders willen meer tijd nemen om tot een gedragen consensus te komen, om de participatie met inwoners en belanghebbenden goed te doorlopen en om volksvertegenwoordigers goed te informeren over de RES 1.0. 

Bijeenkomsten
Vanaf september 2020 zijn er lokaal en regionaal constructieve stappen door betrokken overheden gezet om de RES 1.0 vorm te geven. Zo is er in alle gemeenten een lokaal proces opgezet om samen met inwoners en stakeholders te komen tot zoekgebieden voor zon- en windenergie. Ook in de gemeente De Bilt is een participatieproces opgestart over duurzame energieopwekking. Er waren 8 bijeenkomsten voor inwoners en organisaties, waar gesproken is over de vragen en zorgen van betrokkenen. Zo’n 800 geïnteresseerden lieten hun wensen en ideeën via een online vragenlijst weten. Deze inbreng van inwoners en organisaties wordt benut om goede afwegingen te maken over duurzame energieopwekking in de gemeente en de resultaten worden gebruikt om te bepalen hoeveel energie er in de gemeente kan worden opgewekt en de gemeente De Bilt dus kan bijdragen aan de RES. Naast de participatie is er een globale nettoets uitgevoerd door Stedin om de lokale zoekgebieden te toetsen op de haalbaarheid en er is gewerkt aan het neerzetten van een goede organisatiestructuur voor het RES proces, waardoor de thema’s Elektriciteit, Warmte en Communicatie & Participatie in goede samenhang en overleg tussen alle betrokken partijen inhoudelijk worden gevuld.

Inspraak en besluitvorming
Het opstellen van een RES is een grote uitdaging met een dynamisch proces waarbij veel partijen betrokken zijn. De energietransitie is één van de grootste uitdagingen van deze tijd. De overgang naar duurzame elektriciteit en warmte heeft grote impact op de leefomgeving van inwoners. Volksvertegenwoordigers hebben een belangrijke en verantwoordelijke rol omdat de RES gaat over de toekomst van de Regio U16. Bestuurders in de U16 willen meer tijd nemen om raads-, staten-, en AB-leden te informeren en mee te nemen in de keuzes die voorliggen. Daarnaast wil men binnen de RES U16 de inbreng van inwoners en stakeholders via participatie zorgvuldig betrekken en werken aan acceptabele oplossingen voor de ruimtelijke inpassing van energietransitie in onze regio. Bestuurders - ook in De Bilt - willen dat op lokaal en regionaal niveau de participatie goed doorlopen kan worden. Ook is er meer tijd nodig om te komen tot een gedragen consensus over de invulling van de RES. Al deze elementen leiden tot een verruiming van de planning voor de RES 1.0 in RES U16, inhoudende dat de door de volksvertegenwoordigers vastgestelde RES 1.0 niet op 1 juli wordt ingediend, maar op 1 oktober 2021.

De Bilt
De aangepaste planning geeft in de gemeente De Bilt enige ruimte om het gesprek met inwoners een vervolg te geven. Naar aanleiding van de laatste participatiebijeenkomst rond zonne- en windenergie is er contact gezocht met enkele inwoners die het idee inbrachten om een burgerberaad op te starten. Veel tijd is er echter niet, want er is nog veel werk te doen voor het voorstel aan de gemeenteraad over energieopwekking met zonnevelden en windmolens. De gemeenteraad neemt in mei 2021 (dit was eerst gepland voor april) een besluit over: het beleid, kansenkaart en voorwaarden voor het beoordelen van nieuwe initiatieven voor zonnevelden, eventueel vervolgonderzoek naar de mogelijkheden voor windmolens op 1 of meerdere locaties uit de Verkenning Windenergie. Pas daarna kan de besluitvorming over de Regionale Energie Strategie plaatsvinden. Wanneer de RES 1.0 is afgerond, wordt deze ter besluitvorming voorgelegd aan de colleges, Gedeputeerde Staten en het dagelijks bestuur van het waterschap. Het formele besluitvormingsproces van de volksvertegenwoordigers, onder andere de gemeenteraad van gemeente De Bilt, start na het zomerreces, waarna in oktober de bestuurlijk vastgestelde RES 1.0 ingediend wordt. De RES is een proces waarbij we tot 2030 werken aan de opgaven rond het realiseren van duurzame elektriciteit en warmte. De gesprekken met inwoners en belanghouders worden dus ook na het opleveren van de RES 1.0 voortgezet.