Landhuis Houdringe: dichtbij en toch veraf. (Foto: )

Stil verdriet op de lustwarande

do 19 nov 2020, 12:00

‘Veel soorten van verdriet, ik noem ze niet. Maar een, het afstand doen en scheiden. En niet het snijden doet zo’n pijn, maar het afgesneden zijn’, zo liet de Nederlandse dichteres M. Vasalis ons tweede helft vorige eeuw na.

Het is de laatste weken prachtig toeven in onze bossen. Kinderen en volwassenen zuchten door de bladeren en vergapen zich aan de kleurenpracht van de natuur. Met de herfst wordt ook altijd afscheid genomen. Afscheid, van de zomer en het licht, van bladeren die zo complex zijn gegroeid en ons beschermen, elk blad een herinnering. Een vreemde tijd aan herinneringen laat deze herfst ontvallen, een tijd waarin voor ons allen de wereld kleiner werd door Corona, en er plots gemis werd gevoeld van wat kort tevoren nog dichtbij was. Het bereikbare werd onbereikbaar dit jaar.

De landgoederen van onze Stichtse Lustwarande, de unieke gordel van buitenplaatsen tussen De Bilt en Rhenen, kennen een dergelijk verdriet al langer. Ogenschijnlijk vormen de prachtige landhuizen en hun gronden nog één geheel, maar de eenzame wandelaar beseft dat de tuin niet werkelijk bestaat zonder het landhuis, en vice versa. Maar als hij na zijn tocht over de nevelige velden van het landgoed richting landhuis tuurt en verlangt naar de geborgenheid van stenen vleugels die de wind afsnijden als waren zij armen, naar het gloeiende haardvuur dat hij in het hart van het huis weet branden, stuit hij plots op beletsels. Slootjes, hekken, waarschuwingsborden… Het landgoed en zijn huis zijn van elkaar gescheiden. De obstakels zijn in menselijke maat, en steeds probeert de wandelaar hen opnieuw te overwinnen, tot zij uiteindelijk in al hun eenvoud toch onoverkomelijk blijken te zijn. Wellicht zouden ze liever door een oceaan gescheiden zijn dan door een sloot…

(Peter Schlamilch)