Scholenproject bij Open Monumenten Dag

door Henk van de Bunt

Ook dit jaar was er ter gelegenheid van Open Monumentendag De Bilt weer een scholenproject voor leerlingen van groep 7 en 8: een bijzondere manier om monumentenzorg en cultureel erfgoed bij jongeren onder de aandacht te brengen. In Westbroek kwamen woensdag 5 september de Bilthovense Julianaschool en basisschool De Nijepoort (Groenekan) bij het kerkgebouw van de Hervormde Kerk op bezoek.

Het scholenproject De Bilt bestaat al ruim 30 jaar en heeft als voorbeeld gediend voor de 'Klassen-dag' die nu in veel lokale comités wordt georganiseerd. Op woensdag 5 en donderdag 6 september deden in totaal acht groepen van diverse scholen mee. Dit jaar werden er drie locaties beklommen en/of bezocht: NH Kerk Westbroek, Museum Vredegoed in Tienhoven en Fort Ruigenhoek in Groenekan.

Westbroek
Woensdag 5 september werden allereerst de leerlingen verwelkomd door Marjan Bosma (namens de commissie scholenproject OMD). Door de hevige regenval van die ochtend was het totale programma die ochtend met een uur 'vertraagd'; e.e.a. paste daardoor niet meer in de agenda van wethouder Madeleine Bakker. Haar vervanger wethouder Dolf Smolenaers verving haar soepel en wist direct de juiste toon bij de jeugd te vinden en enthousiasme over oude gebouwen (volgens insiders is dit Westbroekse godshuis (1467) het oudste nog bestaande monument) over te brengen. Daarna liepen de kinderen de kerk in, namen plaats in de banken en ondertussen speelde de Westbroekse organist Fia Lam op het orgel het Europese volkslied en een medley van Europese componisten. Het thema van OMD is dit jaar 'In Europa', de muziek was dus niet zo maar gekozen.

Beeldbepalend
De kinderen kregen vervolgens van Corina Nagel een korte uitleg over het beeldbepalende monument dat het kerkgebouw is en de plaats die het monument (behorend bij het christelijke geloof) in onze samenleving en in heel Europa inneemt: 'Denk maar eens aan onze rechtsspraak; deze is mede-gebaseerd op de 10 leefregels die in de Bijbel staan. Het gebod 'Hebt uw naaste lief' is heel lang geleden voor het christelijk deel van de bevolking aanleiding geweest tot het stichten van ziekenhuizen, zoals door Diaconessen (nonnen). Zo zijn er nog vele voorbeelden van invloeden door het christelijke geloof in Europa'.

Daarna werden de kinderen in twee groepen verdeeld. De ene groep mocht op ontdekkingstocht in de kerk. Daarbij gebruikten ze o.a. een verrekijker om de in de kerk aanwezige kunst/objecten goed te kunnen bestuderen. Ze kregen een werkblad met vragen mee, die na afloop werden besproken en aanleiding waren de 'ontdekkingen' nader uit te wisselen, waardoor er nog meer over met name de geschiedenis van het kerkgebouw werd besproken.

Consistorie
De andere groep kinderen mocht onder leiding van Anneke Westeneng in het koor (oostelijk afgescheiden deel van de kerk), in de consistorie (in protestantse kerken de ruimte waar de kerkenraad (de ouderlingen en diakenen) vergadert en bijeenkomt) en buiten de kerk een speurtocht doen. Op deze manier ontdekten ze zelf allemaal feiten en stukken geschiedenis over het gebouw. De antwoorden op de vragen van de speurtocht waren in en om de kerk te ontdekken. En dat is wat geschiedenis is; kijken, kijken en kijken, net zo lang tot je het ziet.

Tenslotte was er voor ieder kind koek en limonade beschikbaar gesteld door de commissie van OMD die het scholenproject organiseert.