Kreukels rond formatieproces

door Guus Geebel

Op verzoek van Johan Slootweg (SGP) werd tijdens de raadvergadering van 26 april een debat gevoerd over de stand van zaken rond het informatie- formatieproces. Slootweg had behoefte aan een debat in een openbare raadsvergadering tussen het moment dat de informatie stopt en de formatie begint. Hij vindt dat de openbare bijeenkomst op 19 april waar de informateur zijn eindrapport presenteerde die gelegenheid onvoldoende bood.

Slootweg constateert dat er een keus is gemaakt voor vier partijen die op sommige punten ver uit elkaar liggen. 'Er zitten nu partijen aan tafel die de afgelopen vier jaar een soort haat-liefdeverhouding hadden.' Hij wil weten waar we staan en hoe de raad er tegenaan kijkt. Fred van Lemmen (VVD) stelt dat hij nu als interim-fractievoorzitter van de VVD in de raad zit en niet als informateur, omdat het informatieproces is afgerond. 'Vragen konden tijdens de openbare bijeenkomst op 19 april gesteld worden. Het gaat er in dit stadium vooral om wat de programmatische overeenkomsten en de invulling daarvan tussen VVD, CDA, GroenLinks en PvdA  zijn op een aantal belangrijke dossiers. De uitkomsten daarvan zijn terug te vinden in een mogelijk coalitieakkoord. Als dat er ligt is dat het moment om er een debat over te voeren.' Jette Muijsson (Beter De Bilt) gaat bij haar bijdrage in op de grootte van de fracties. Zij vindt dat het aan burgers niet is uit te leggen dat partijen die groter zijn niet mee mogen doen. 'Deze formatie gaat over rancune en vergelding.' Zij somt de grote programmatische verschillen op.

Programma's
Dolf Smolenaers (D66) zegt te blijven zitten met een gevoel van verbazing. 'Met deze merkwaardige cocktail van partijen met conflicterende opvattingen over zo'n beetje alles is het explosiegevaar ook best groot.' Smolenaers wil weten wat de formatieopdracht is. Werner de Groot (CDA) is blij mee te mogen denken in het formatieproces en wil dat doen in iedere combinatie. Han IJssennagger (Bilts Belang) neemt als invalshoek het verschil tussen socialisme en liberalisme. Het vindt dat de VVD het liberalisme verkwanselt. Theo Aalbers (ChristenUnie) zegt voor de verkiezingen de programma's van de partijen grondig bestudeerd te hebben. 'Daar kwam uit dat de voorgestelde coalitie het meest aansluit bij de wensen van de ChristenUnie. Het landelijk gebied en de kleine kernen krijgen voldoende aandacht.' Henk Zandvliet (GroenLinks) wilde voor en na de verkiezingen het liefst verder in een coalitie met D66. 'Dat had te maken met grote programmatische overeenkomsten en een plezierige samenwerking. Ook met de waardering voor wethouder Hans Mieras.' Zandvliet heeft er vertrouwen in dat tot een goed coalitieakkoord gekomen kan worden.

Formatieopdracht
Peter Schlamilch (Forza) kijkt terug op goede gesprekken met de informateur en wacht de formatie af. Menno Boer (SP) vindt dat het er niet toe doet of een partij groter of kleiner is, maar dat ze bij elkaar passen en vertrouwen in elkaar hebben. Dat kan ook met een kleinere partij. Slootweg wil duidelijkheid over de keuze van de informateur. Fred van Lemmen wil in dit stadium alleen iets over de formatieopdracht vertellen. 'We hebben de formateur gevraagd de gesprekken zoals die nu zijn gestart verder invulling te geven, waarbij er naast een coalitieakkoord gekeken wordt of er op een aantal punten raadsbreed een akkoord gesloten kan worden. Dat zal dus op onderdelen zijn. Die gesprekken lopen en als er een coalitieakkoord ligt zullen we dat met elkaar bespreken. Voor raadsbrede akkoorden hebben we een tussenstap gemaakt door vijf stellingen neer te leggen en met elkaar te bespreken. Daarvan zijn er drie door één partij tegengehouden. We zullen zeker onderzoeken wat er voor mogelijkheden zijn.' Dolf Smolenaers vraagt duidelijkheid voordat er een akkoord ligt. Van Lemmen: 'In het eindrapport staat dat er in de formatiefase gezocht wordt hoe andere partijen kunnen worden betrokken als partner voor de coalitie.'