Zelfs de gang voor het appartement van Co Winnips ademt onderwijs.
Zelfs de gang voor het appartement van Co Winnips ademt onderwijs.

Hoog bejaarde Winnips studeert nog steeds

Algemeen Algemeen

door Henk van de Bunt

In het Sinterklaasweekend verraste auteur Leo Fijen een lezer van De Vierklank met zijn

nieuwste boek 'Loslaten en thuiskomen': een briefwisseling met de bisschop van Den Bosch,

Gerard de Korte, over het belangrijkste thema in een mensenleven. Fijen vond een daarop betrekking hebbende brief zo hartverwarmend dat de auteur hem alsnog een boek cadeau deed, in de tuin van de fraters van Utrecht te De Bilt waar Co Winnips woont.

Co Winnips: 'Iedereen moet in zijn of haar bestaan loslaten, je ouders, je werk, je naasten, je huis, je vrienden en soms ook je kerk. En iedereen wordt daardoor gedwongen ook op zoek te gaan naar een nieuw thuis. Ik heb dat in mijn leven al enkele keren gedaan en hoop in dat boek nog weer en meer inspiratie daarover te vinden'.

Actief
Co is een kordate, actieve oudere man, waaraan je zijn '90-plus' niet afziet. Zijn nooit aflatende zin in vergaren van kennis, schrijven van artikelen, interessante ontmoetingen, zin in een spelletje scrabble of biljarten zorgden ervoor dat hij snel zijn draai vond bij de fraters. Ook zijn dagelijkse wandelingen en natuurobservaties zijn een vaste bezigheid. Het was moeilijk om met hem een afspraak te maken: 'Ik ben vooralsnog erg druk met het schrijven van ongeveer 100 kerst- en nieuwjaarskaarten, maar ik kan nog wel een uurtje vrij maken; dan doe ik mijn dagelijkse wandeling wel later'.

Vroeger
Co Winnips werd geboren op 18 juli 1926 te Heiloo (in Noord-Holland). De familie Winnips kreeg tien kinderen: negen jongens en een meisje. Het was voor de familie Winnips geen gemakkelijke tijd, door de crisis moest je maar zien hoe je aan geld kwam. Zo was zijn vader tuinman en werkte hij een tijdje bij de plantsoenendienst. In 1940 ging hij als zelfstandig tuinder werken. Hij verbouwde aardappels, allerlei groenten en zelfs tabak. Met die verkoop kon hij zich aardig redden.

Co kon goed leren. In overleg konden (in die tijd) financiën geregeld worden. Achtereenvolgens ging Co naar de ULO-school en de kweekschool. Die laatste opleiding duurde 4 jaar, maar vanwege de oorlog moest hij soms thuis schriftelijk studeren. Na zijn onderwijzersdiploma in 1946 kon hij meteen aan de slag. Co volgde in zijn (militaire) diensttijd medische cursussen en werkte op diverse vliegvelden. Hij ging ook nog werken als onderwijzer in Bovenkarspel met destijds wel klassen van wel 55 leerlingen in een klas. Daarna was hij 'meester' in Schoorl, Limmen en Koog aan de Zaan. Dat was o.a. in de tijd (1956), dat leerlingen met inktzwammeninkt schreven: 'Dan konden ze lekker zwammen'. In 2016 was er nog een goed bezochte reünie, waar Co nog naar toe is geweest.

De Bilt
In 1967 verhuisde het gezin naar De Bilt. Naast het lesgeven had hij nog de akten Pedagogiek A en B 'gehaald'. Hij kwam in dienst van het Katholiek Pedagogisch Centrum in Den Bosch en werd geconfronteerd met de naoorlogse vernieuwingsdrang van onderwijs, van laag tot hoog. Het trefwoord was 'integratie' en de basisschool en de PABO ontstonden. Co werd eindredacteur van een onderwijsblad en had de leiding van het toenmalige blad KLOP voor kleuteronderwijs.

Co was ruim 40 jaar getrouwd met Jony Kuik, die hij in Zaandam had leren kennen. Ze kregen vier kinderen, twee jongens en twee meisjes. In 1986 nam hij afscheid van het KPC. Zo kon hij meer samen zijn en doen met zijn vrouw. Er waren reisjes en dagelijkse fietstochten naar Bunnik en omgeving. Toch hield Co interesse voor het onderwijs. Tevens werd hij corrector van meer lokale uitgaven en werd hij voor zijn vele bijdragen erelid van de Historische Kring d'Oude School in De Bilt. Ook kon een lang gekoesterde wens in vervulling gaan: in vier jaar voltooide hij de studie Nederlandse Taal en Letterkunde aan de Utrechtse Universiteit. Dit was in 1990. Maar hij kreeg thuis ook steeds meer werk omdat de gezondheid van zijn vrouw verslechterde. In 2008 werd de diagnose ALS gesteld, ze heeft daarna nog maar een half jaar mogen leven. In 2007 kreeg zijn vrouw van kardinaal Simonis nog wel een oorkonde voor 25 jaar trouwe inzet voor de mensen in de Derde Wereld: in Kenia, Malawi maar ook Roemenië. Zij verzond dozen vol kleding en Co zorgde voor duizenden zelfgemaakte schriften uit kringlooppapier en speciaal uit Groningen afkomstig behang.

Prentenboeken
Drs. Jacobus ('Co') Winnips uit De Bilt is al decennialang een verwoed verzamelaar en recensent van kinderboeken, met een heel homogene collectie als gevolg. In december 2007 bezorgde hij eerst meer dan 2.500 Nederlandstalige prentenboeken tegen een symbolisch bedrag aan de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience in Antwerpen. In de loop van december 2008 werd dit gevolgd door een collectie Nederlandstalige jeugdboeken (ca. 2.500 titels), vouwboeken (ca. 300 titels) en sprookjesboeken (ca.100 titels). Deze collectie geeft een perfect beeld van de evolutie van het naoorlogse kinder- en jeugdboek in ons taalgebied, en bevat een breed gamma aan thema's uitgegeven in alle mogelijke varianten. Prentenboeken bekleden binnen de jeugdliteratuur een bijzondere plaats. Niet alleen bevatten ze prachtige illustraties, maar ze getuigen ook van een veranderend wereldbeeld: nieuwe uitvindingen en vervoermiddelen, wonen en mode, beroepen, het leven in steden en dorpen. Ze confronteren ons met de evolutie in het denken over opvoeding en vreemde volken. Maar ze vertellen ook gewoon verhalen om bij weg te dromen of die je meevoeren naar een wereld waarin alles mogelijk is.

Jonger
Co werd er niet jonger op. Toen hij erover hoorde informeerde hij naar het gaan wonen bij de fraters aan de Schorteldoeksesteeg. Hij kende verschillende fraters en sprak geregeld met hen bij de zondagse vieringen. Na enkele gesprekken met de verantwoordelijken bij de fraters en de fraters zelf, kreeg hij in november 2014 groen licht. En zo verhuisde Co Winnips naar de fraters. Door zijn vele contacten met de fraters voelde hij zich al snel thuis in de gemeenschap. Wel zijn er leefregels waaraan hij soms moet wennen, maar aangezien hij ge makkelijk met mensen omgaat en aanvoelt wanneer er iets van hem gevraagd wordt, is hij daarmee tevreden. Hij voelt zich thuis bij de fraters, is actief op allerlei fronten, studeert nog steeds, zoekt wegen om anderen te helpen en blijft optimistisch. Met verbazing, blijdschap en dank aan God kijkt hij terug op een mooi en zinvol leven: 'Dat ik dit alles mocht en kon doen'. Co hoopt zich nog vele jaren in te kunnen zetten voor de mensen die dit nodig hebben.

In 1959 waren er ook al combiklassen; zoals hier 4a/5a in Koog a.d. Zaan.
Co verzorgde duizenden zelfgemaakte schriften uit kringloop- en behangpapier.
Co Winnips werd erelid van Historische Kring De Bilt; o.a. voor het corrigeren van 41 'Biltse Griften' van 1992 tot en met 2006.
Co Winnips stelde menig Kleuterboekselectie samen.