De voorpagina van Sint Maerten nr. 58 toont een karakteristiek bevrijdingsbeeld, een geallieerde tank afgeladen met uitzinnig blije burgers (locatie onbekend).
De voorpagina van Sint Maerten nr. 58 toont een karakteristiek bevrijdingsbeeld, een geallieerde tank afgeladen met uitzinnig blije burgers (locatie onbekend).

75 jaar geleden werd ook Maartensdijk bevrijd

Historie

In de overtuiging van de redactie dat 'de verhalen verteld moeten blijven worden, opdat wij niet vergeten', staat het themanummer van Sint Maerten volledig in het teken van de viering van 75 jaar bevrijding.

Het nummer bevat nog niet eerder in de Sint Maerten gepubliceerde foto's en verhalen uit de aanloop naar de oorlog, uit de bezettingstijd en van de bevrijdingsperiode, uit de kernen van de toenmalige gemeente Maartensdijk.

? Blauwkapel draagt twee verhalen bij, een over de geallieerde bombardementen op het spoorwegcomplex rond fort en dorp, een tweede verhaal over de uitbraak van oorlogsjournalist en radiopropagandist Wim Sassen (of was hij een dubbelspion?) uit het NSB-interneringskamp dat na de bevrijding in fort Blauwkapel was opgezet.

? Groenekan eert met het verhaal 'De Stille Helden, Maarten en Non Hulst uit Groenekan' de grote opofferingsbereidheid en vasthoudendheid van het gezin Hulst bij het bieden van een veilige schuilplaats aan Joodse medemensen. Het verhaal is gekruid met de herinneringen van de jongste dochter aan die spannende tijd.

? Hollandsche Rading is present met een bijdrage over schrijver Nesna (pseudoniem van Jan Pieter Jansen) en zijn boek 'De Hongerprocessie', een indringend verslag van de Hongerwinter en van hongertochten in de periode 1944-1945 én een aanklacht tegen de zwarthandelaren. Verder speelt een reportage over de afvoer van gevangen genomen Duitse militairen na de bevrijding, zich (deels) op grondgebied van Hollandsche rading af.

? Maartensdijk is vertegenwoordigd met het verhaal 'Een vergeten schaakspel', over de bevrijding, vanuit het perspectief van de aldaar ingekwartierde Duitse soldaten. Dat verhaal bevat ook een persoonlijke link met één van de verhalen uit Westbroek via soldaat Georg Kilens. In het Maartensdijks verhaal vertellen de ingekwartierde soldaten ontdaan aan één van hun hospita's dat zij, hoewel de oorlog voorbij is, toch zijn opgeroepen om in Westbroek een aantal kameraden te ontzetten, die gevangen genomen zijn door de BS (Binnenlandse Strijdkrachten).

? Tuindorp levert twee bijdragen: een verhaal over de opkomst van de NSB en de rol daarbij van burgemeester Coenraad Van der Voort van Zijp en het lot van de Joodse burgers. Verder herdenkt de auteur in een beknopte bijdrage Cor en Aja Schilp – Jansen die in Tuindorp twee bemanningsleden van een Amerikaanse bommenwerper verborgen.

? Westbroek pakt met drie verhalen flink uit. De bijdrage 'Ongewild samenwonen' verhaalt van de aanloop naar en de afschuwelijke afloop van het bevrijdingsdrama in Westbroek. Het tweede verhaal gaat over het lot van de Joodse inwoners van Westbroek. De derde Westbroekse bijdrage vertelt het verhaal van Teunis van de Bunt uit Westbroek die in de Amsterdamse verzetswereld een belangrijke rol heeft gespeeld.

De Redactie hoopt dat ook deze verhalen en de meer dan 100 oorlogsverhalen op de website van de Historische Vereniging Maartensdijk (StMaerten.nl), nog lang (door-) verteld zullen blijven worden.

Het tijdschrift is verkrijgbaar bij Van der Neut b.v., Groenekanseweg 5, Groenekan en bij de Bilthovense Boekhandel, Julianalaan 1 te Bilthoven. De vereniging heeft een tijdelijke bezorgdienst ingesteld voor de inwoners van Maartensdijk, Hollandsche Rading en Westbroek en andere geïnteresseerden. Mail hiervoor met info@historischeverenigingmaartensdijk.nl  (Frank Klok)