Een ontspannen oud-burgemeester.
Een ontspannen oud-burgemeester.

Oud-burgemeester Diepenhorst overleden

Algemeen

door Guus Geebel

Dinsdag 29 november 2022 overleed Peter Anthonie Diederik Hoyte Diepenhorst; de laatste burgemeester van Maartensdijk. In De Vierklank van 8 januari 2003 spreekt Peter Diepenhorst met Guus Geebel, twee jaar na het samenvoegen van de gemeenten De Bilt en Maartensdijk. Het herplaatsen van dit interview geeft een duidelijk beeld van een gewaardeerd persoon, waar in dankbaarheid en met respect aan kan worden herinnerd.

Met het opheffen van de gemeente Maartensdijk kwam er in 2001 ook een eind aan vijfentwintig jaar burgemeesterschap van ing. P.A.D.H. Diepenhorst. In het interview van 2003 kijkt hij terug op een boeiende maar intensieve periode. ‘Burgemeester ben je vierentwintig uur per dag en zeven dagen in de week. Je bent er continu mee bezig, want er kan altijd iets gebeuren waardoor je er moet zijn. Als je dan stopt valt dat ineens weg en dan moet je toch wat tijd nemen om een zekere balans te vinden’, zegt de ontspannen oud-burgemeester. ‘De vrije tijd die je dan opeens hebt wil je toch weer nuttig invullen.’

Diepenhorst komt van oorsprong uit Gelderland. Zijn ouderlijk huis stond in de bossen van Epe. ‘Daar ben ik ook groot geworden. Ik was veel buiten, heb paardgereden en allerlei buitenactiviteiten gedaan. Van nature ben ik een buitenmens’, vertelt hij. Het paardrijden is waarschijnlijk ook de reden dat hij in zijn prilste jeugd circusdirecteur wilde worden. ‘In mijn loopbaan als burgemeester heb ik me af en toe ook wel eens zo gevoeld’, zegt hij lachend. Later wilde hij boer worden, maar hij werd ambtenaar bij de provincie Overijssel. Hij bekleedde er verschillende posities die wel allemaal met ruimtelijke ordening en natuurbeheer te maken hadden. Hij was waarschijnlijk in het ambtelijk circuit gebleven als hij geen burgemeester van Domburg was geworden. ‘Ik heb veel geluk gehad, want Domburg was zeer gewild en er waren zo’n 85 sollicitanten.’ 

Zeeland
‘Ik ben op mijn drieëndertigste in Domburg begonnen. Jarenlang was ik veruit de jongste burgemeester in Zeeland. Je had toen een periode van burgemeesters die heel jong begonnen. Tegenwoordig zijn het bijna allemaal mensen van vijftig jaar en ouder.’ Er is nog steeds heel veel binding met Domburg. ‘Dat laat zich ook wel wat verklaren want we kwamen met drie kleine kinderen, die daar ook op de lagere school gingen. Vrouwen namen rond 1975 in Zeeland nog niet zoveel als nu deel aan het arbeidsproces, dus ontmoetten vrouwen met kinderen in dezelfde leeftijd elkaar gemakkelijker. Zo bouw je vriendschappen op die zodanig zijn dat ze heden ten dage nog bestaan. We hebben er ook nog een huisje en zeker nu we wat meer vrije tijd hebben, reizen we vrij veel naar Zeeland om daar een tijdje te zijn’, vertelt hij.

Naar Maartensdijk
Diepenhorst werd in januari 1988 burgemeester van Maartensdijk. Hij kende de gemeente vooraf niet echt. ‘Op het moment dat je solliciteert oriënteer je je natuurlijk wel, maar behalve van er doorheen reizen was er weinig bekend. Maartensdijk was tweeëneenhalf keer zo groot als Domburg, maar van mijn vrij grote vrienden- en kennissenkring wist iedereen precies waar Domburg lag, maar Maartensdijk was onbekend. Dat was wel een desillusie. Dan maak je promotie naar een grotere gemeente en moet je vervolgens constateren dat iedereen Domburg kent maar dat die grotere gemeente veel minder bekendheid heeft. Dat past ook wel bij het karakter van Maartensdijk. Een beetje ingetogen, niet teveel ruchtbaarheid aan geven.’ Van de eerste dag in Maartensdijk herinnert hij zich dat hij gelijk kwam met de bode die ook net benoemd was. ‘Het was voor mij in functie m’n eerste kopje koffie in het gemeentehuis en voor hem het eerste kopje koffie dat hij aan een burgemeester van Maartensdijk serveerde.’

Veel tot stand gekomen
‘Terugkijkend op de periode van bijna dertien jaar vindt Diepenhorst dat er ondanks wat politieke strubbelingen in Maartensdijk op verschillende fronten best wat tot stand gekomen is. ‘In een kleine gemeente heb je daar als burgemeester best wat inbreng in’, vindt hij. ‘Het grote verschil tussen toen ik kwam en wegging, is dat het directer geworden is. Ik vind dat over het algemeen de fatsoensnormen wat wegebben. Het is wat verruwd en ook het taalgebruik verandert. Dat vind ik jammer omdat de politiek zichzelf daar geen dienst mee bewijst. De mensen kijken naar hoe zij bestuurd worden en als dat niet op een nette manier gebeurt, is dat schadelijk voor het aanzien van de politiek.’ Eén van de mooiste momenten in zijn loopbaan vond Diepenhorst de installatie als burgemeester. Dat geldt zowel voor Domburg als Maartensdijk. ‘Op het moment dat je de ambtsketen door de loco krijgt omgehangen begint de klus waarvan je niet helemaal kan overzien hoe die geklaard zal worden.’ De totstandkoming van het winkelcentrum en het hele centrum van Maartensdijk vindt hij iets om trots op te zijn. ‘Voor een gemeente van de grootte van Maartensdijk is dat een groot complex waarvan ik denk dat de inwoners nog steeds de vruchten plukken. Wethouder Lam heeft dit project geleid.’ Een project waar Diepenhorst zich persoonlijk heel sterk voor heeft gemaakt, is de restauratie van de muurschilderingen in de Nederlands Hervormde Kerk in Westbroek. Hij heeft daarvoor met een fondsenwerving plan een aantal tonnen Nederlandse guldens bijeen kunnen brengen. ‘Die hele restauratie is ook uitgevoerd en dat heb ik helemaal georganiseerd, uiteraard met rugdekking van het college.’

Herindeling
Een van de minst plezierige momenten was uiteraard het opheffen van de gemeente Maartensdijk. ‘Vorige maand heeft de regering op voorstel van vicepremier Remkes besloten dat gemeentelijke herindelingen, veel meer dan vroeger een zaak van de betrokken lokale bevolking worden. In de toekomst zal het kabinet niet zelf meer met plannen voor herindeling komen. Voorstellen van provinciale en lokale autoriteiten zullen getoetst worden, waarbij de wens van de lokale bevolking het zwaarste criterium wordt’. Diepenhorst denkt dat op basis van deze uitgangspunten de herindeling niet gebeurd zou zijn. ‘De bevolking was er niet echt voor en om de historie op hoofdlijnen nog even terug te halen, ook bij Provinciale Staten had de herindeling Maartensdijk maar geringe steun. In de Eerste Kamer is de herindeling van Maartensdijk maar met één stem verschil aangenomen, dus met dit beleid als uitgangspunt was Maartensdijk niet heringedeeld. Zo hangen sommige dingen van toevalligheden aan elkaar. De laatste jaren in Maartensdijk waren gelukkig heel plezierig en ook in het college waren de verhoudingen goed.’

Gekozen burgemeester
Diepenhorst is niet tegen een gekozen burgemeester. ‘Dan kun je nog de discussie aangaan door wie de burgemeester gekozen moet worden, door de raad of de inwoners. Ik vind wel dat er dan gekeken moet worden hoe dat zich verhoudt tot de inhoud van de functie. Ik denk bijvoorbeeld niet dat gekozen politici hoofd van de plaatselijke politie moeten zijn, of het oppergezag bij de brandweer moeten hebben. Ik vind dus dat ze eerst naar de inhoud van de functie hadden moeten kijken en die is best te wijzigen. Dan is er niets op tegen om een burgemeester te kiezen. Maar nu komt straks de burgemeester op een andere manier binnen terwijl de functie-inhoud zich niet verdraagt met zwaarder politiek functioneren.’

Afbouwen
Diepenhorst had nog een aantal functies die niet gerelateerd waren aan het burgemeesterschap, maar die bouwt hij nu af. ‘Ik vind dat niet verkeerd, want je merkt toch dat je geleidelijk aan ook een beetje buiten de maatschappij komt te staan. Je functioneert niet meer dagelijks in het werk. Je leest de kranten weliswaar wat uitvoeriger en dat compenseert dan wat, maar je staat er toch eigenlijk een beetje buiten. Je hebt niet meer de voeling met de samenleving die voor een aantal functies juist wel essentieel is, zoals commissariaten of raden van toezicht.’ Het meest mist hij de dynamiek van het met elkaar bezig zijn. Met de huidige gemeentepolitiek houdt hij zich niet zoveel bezig. ‘Ik volg het wel, maar op afstand en uit de kranten, maar dan weet je toch niet precies wat er aan de hand is.’

De mooiste dag van het jaar vindt Diepenhorst Nieuwjaarsdag. ‘De restjes van de oudejaarsavond en dan het grote Nieuwjaarsconcert in de muziekhallen in Wenen op de televisie. Dat vind ik schitterend. Daar kijken we altijd naar.’ Over wat de mooiste plek in Nederland is, moet hij even nadenken. Hij kiest uiteindelijk voor een mooie zomeravond aan zee, als de zon ondergaat en het strand een beetje stil is. ‘Dat hoeft niet in Domburg te zijn’, zegt hij. ‘Maar de omgeving hier is ook heel mooi, daarom is het moeilijk om een keuze te maken. Als je hier ’s winters door het bos loopt is het ook prachtig.’ De heer en mevrouw Diepenhorst willen tot slot allen die dit interview lezen een heel voorspoedig en gelukkig 2003 toewensen.


Een ontspannen oud-burgemeester. 

Diepenhorst voor zijn woning Blue Heaven.