Jacht op vergeten historische ‘trage’ wandelpaden

door Henk van de Bunt

Spontaan gecreëerde wandelpaden, zoals jaagpaden of kerkenpaden, die in de 15^e of 16^e eeuw alleen werden gebruikt door voetgangers om zich te verplaatsen zijn zogenaamde ‘trage paden’. 

Op initiatief van Provinciale Staten gaat de provincie Utrecht uitzoeken waar deze paden liggen zodat ze beter kunnen worden beschermd. Het gebeurt niet vaak dat Statenleden stemmen over een voorstel van een collega-Statenlid; in dit geval Erwin Kamp. Meestal oordeelt de politiek over voorstellen van het provinciebestuur, het college van Gedeputeerde Staten. Maar een Statenlid kan, als hij of zij dat wil, ook zelf een initiatiefvoorstel schrijven om de provincie Utrecht aan het werk te zetten.

Bedreiging
‘Ik heb me laten vertellen dat in heel Nederland al 30.000 kilometer traag pad is opgeheven’, aldus Erwin Kamp. Hij schreef een eigen voorstel dat door nagenoeg alle politieke fracties werd aangenomen. Hierin staat dat de provincie Utrecht in kaart moet brengen waar alle Utrechtse trage paden precies liggen en hoe er aan behoud en bescherming van deze wandelroutes kan worden gewerkt.

Initiatiefvoorstel
‘Een traag pad is niet iets dat is gecreëerd’, aldus Kamp die erachter kwam dat de provincie geen beleid had voor deze wandelpaden. ‘Zo’n traag pad is spontaan ontwikkeld door mensen om zich te verplaatsen. Het is heel zonde, als het zo’n rijke historie heeft, als zoiets verdwijnt. Wanneer je een motie indient, zoals heel vaak gebeurt, dan is de kans dat het college die naast zich neerlegt’, zegt Kamp. ‘En juist vanwege de waarde die ik zie in dit onderwerp, maar ook omdat ik wil dat de provincie er écht iets mee gaat doen, heb ik zelf een initiatiefvoorstel geschreven.”

De Bilt
Ellen Drees vertelt namens de Historische Kring D’Oude School: ‘Ik denk dat in (de oude gemeente) De Bilt heel veel (zo niet bij na alle) trage paden zijn verdwenen door wegverbredingen of zoiets dergelijk. Ik kan een voorbeeld geven van een vroeger jaagpad langs de Utrechtseweg, maar door de aanleg van fietspaden is zoiets verdwenen. Misschien dat er op één van de buitenplaatsen nog wel dergelijke wegen zijn, maar wellicht zijn die bij de natuurbeschermers beter bekend. Ik ben meer bekend met de oude routes die juist zijn aangelegd als weg of doorgaande route (zoals de Visserssteeg. Centenlaantje, Weg naar Hees/Prinsenlaan e.d.). Maar of dit nu voorbeelden zijn van ‘vallend onder de categorie ‘trage paden’ vraag ik me af. Bij de weg naar Hees/Prinsenlaan twijfel ik wel wat: Het is de meest rechtse weg op de afbeelding van de Soestdijkseweg’.

Bilthoven
Evert Theunissen verdiept zich vaker in het verleden en de geschiedenis van deze omgeving: ‘Ik denk, dat in Bilthoven Noord een gedeelte van de vroegere Prinsenlaan als Traag Pad kan worden aangemerkt. In het verlengde van de Verhulstlaan, achter een villawijkje en restaurant Le Nord langs, is een deel van de Prinsenlaan nog goed herkenbaar aan de bomenrijen. Het pad is hier echter niet meer begaanbaar. De Prinsenlaan loopt verder door het Pleinesbos en ook over de golfbaan aan de overkant van de Dolderseweg. Deze gedeelten zijn ook niet goed toegankelijk. Ik vind het een goed initiatief de restanten van de oude Prinsenlaan herkenbaar en liefst ook toegankelijk te maken’.

Maartensdijk
Jan Maassen reageert desgevraagd namens de Maartensdijkse Historische Vereniging: ‘De archiefgroep van de Historische Vereniging Maartensdijk gaat de komende tijd actief op zoek naar deze oude ‘trage’ paden in de kernen Maartensdijk, Hollandsche Rading, Westbroek en Groenekan. Tips zijn van harte welkom bij de archiefgroep info@historischeverenigingmaartensdijk.nl. De provincie gaat nu uitzoeken waar deze paden liggen. Wie ook zo’n traag pad, zoals een jaagpad of kerkenpad kent kan een foto en omschrijving sturen naar tragepaden@provincie-utrecht.nl.