Formateur John Does.
Formateur John Does.

Voortgang coalitievorming

Algemeen

door Henk van de Bunt

Op 11 april adviseerden informateurs Cees de Wildt en Ibtisam Daoudihun in hun eindadvies de op 17 maart nieuw gekozen Biltse gemeenteraad onderhandelingen tot een nieuw college te starten met GroenLinks, D66, PvdA, SP en Lokaal De Bilt. John Does werd tot formateur in De Bilt benoemd en startte in week 15 de gesprekken met de genoemde partijen.

Gelijk met de formatiegesprekken startte ook het proces om te komen tot een raadsakkoord. Hiervoor werd Kitty Spaan voorgesteld. In het raadsakkoord worden afspraken gemaakt over werkwijzen en cultuur in de raad. 

Voortgang
De formatie is inmiddels gestart; Anne Marie ‘t Hart neemt met GroenLinks het voortouw. Zij vertelt over de voortgang: ‘Ik ben blij met deze formateur. Hij heeft veel ervaring met het sluiten van een coalitieakkoord op hoofdlijnen in combinatie met een raadsakkoord voor nieuwe bestuurscultuur en hij werkt daar ook succesvol mee in zijn gemeente. De gesprekken tussen de vijf geadviseerde partijen GroenLinks, D66, Lokaal De Bilt, PvdA en SP zijn op 11 mei gestart; deze zijn zeer constructief en voorspoedig verlopen. Op 29 april is er na enkele overleggen onder leiding van de formateur - wethouder in Dijk en Waard namens een lokale partij - door deze partijen een conceptakkoord bereikt, dat momenteel wordt voorgelegd aan de achterbannen en ambtelijk en financieel wordt getoetst. Na deze toets zal het conceptakkoord wellicht nog worden aangepast, waarna het in de ochtend van 20 mei gepresenteerd wordt aan de raad, inwoners en pers. De raad zal de week volgend op de presentatie in de gelegenheid gesteld worden suggesties tot toevoegingen aan het conceptcoalitieakkoord te doen. In het conceptcoalitieakkoord worden op hoofdpunten afspraken gemaakt, maar daarbuiten zullen fracties vrij zijn te stemmen, waardoor wisselende meerderheden gezocht kunnen worden in de raad en er meer ruimte komt voor raad en inwoners’.

Raadsakkoord
Anne Marie ‘t Hart vertelt ook over de pogingen te komen tot een raadsakkoord; ‘Naast het proces tot de formatie van een nieuwe coalitie heeft er onder procesbegeleiding van Kitty Spaan een eerste groepsgesprek plaatsgevonden met de raadsleden, commissieleden, burgemeester, griffie en gemeentesecretaris om te onderzoeken welke afspraken zij willen maken om tot een betere bestuurscultuur te komen’. Op het verlanglijstje van eigenlijk alle raadsleden staat qua nieuwe bestuurscultuur meer op inhoud, minder op politiek spel; alles inclusief de vrijheid van raadsleden van coalitiepartijen om kritisch te zijn op voorstellen vanuit het college. Door een coalitieakkoord op hoofdlijnen te sluiten zijn volgens Anne Marie ’t Hart plannen sowieso minder dichtgetimmerd, wat moet bijdragen aan minder coalitiedwang: ‘Door de (nieuwe) raadsleden werd aangegeven, dat zij niet belast wilden worden met zaken uit het verleden en zin hebben om open en met frisse blik aan de slag te gaan. Er wordt daarom meer gevoeld voor een lerend proces van aan de slag gaan en tussentijdse evaluatie en zo nodig afspraken maken dan nu direct te starten met het maken van afspraken. Wel zal er in elk geval nog gesproken worden over het gewenste vergadermodel, dat past bij de nieuwe handelswijze van de coalitie. Op maandag 9 mei zal dit proces vervolgd worden’.

Participatie
Belangrijk onderdeel van die nieuwe bestuurscultuur is ook de vurige wens van alle partijen tot betere bewonersparticipatie bij het politieke proces. Eerder zei Anne Marie ’t Hart hierover: ‘We zijn al best op de goede weg maar betrekken onze inwoners nu vaak onevenwichtig in de planvorming. Wat mij betreft doen we dit eerder en hebben we ook meer oog voor vergeten groepen die zelf minder assertief zijn. Bij plannen rond woningbouw moeten we bijvoorbeeld ook jongeren en woningzoekenden actief benaderen, want zij weten zelf niet altijd de weg naar ons te vinden’.

Onderzoek
Net vorige week presenteerde DUO Market Research over het in opdracht van de gemeente De Bilt uitgevoerde onderzoek naar het thema participatie: ‘Ruim driekwart (77%) van de inwoners geeft aan dat zij het erg belangrijk vinden om invloed te hebben op beleid, plannen en projecten van de gemeente die voor hun eigen straat, buurt of dorp van belang zijn en ongeveer de helft (49%) van de inwoners geeft aan dat zij het erg belangrijk vinden om invloed te hebben op beleid, plannen en projecten van de gemeente die voor de hele gemeente van belang zijn. 40% van de inwoners vindt dit een beetje belangrijk. Kwam de uitslag van dit onderzoek nog op tijd? Anne Marie ‘t Hart: ‘In het conceptcoalitieakkoord wordt veel aandacht geschonken aan participatie. Wij komen tegemoet aan het verzoek van de Biltse bewonersverenigingen door een participatiecoördinator aan te wijzen in de gemeente. We willen het vertrouwen van de inwoners herstellen en ons participatiebeleid evalueren en verbeteren. Ook willen we met de hele raad bezien wat nodig is. We doen het sámen!’

Anne Marie ‘t Hart is beoogd wethouder van GroenLinks.