Voorlopige Nota Dierenwelzijn De Bilt
Algemeendoor Henk van de Bunt
De laatste jaren is er in ons land sprake van steeds meer aandacht voor het welzijn van dieren. Dat geldt voor mensen in het algemeen, maar ook voor de overheid. Een belangrijke mijlpaal is in dat verband de totstandkoming van de Wet dieren in 2011. Daarin staat beschreven dat dieren niet langer uitsluitend ten dienste staan van de mens, maar hun eigen ‘intrinsieke’ waarde hebben. Wel is het zo dat de mens kan bijdragen aan de vergroting van het dierenwelzijn, de kwaliteit van hun leven en hun bescherming. Daar ligt ook een verantwoordelijkheid en een taak voor de gemeente.
Geïnitieerd door GroenLinks De Bilt is er een werkgroep samengesteld, die zich vervolgens heeft verdiept in de aanbevelingen van de Dierenbescherming en in de nota’s van andere gemeenten. De werkgroep van De Bilt heeft zich verdiept in de aanbevelingen van de Dierenbescherming en in de nota’s van andere gemeenten. Die werden vervolgens geprojecteerd op de specifieke situatie in de zes kernen van de gemeente. Het resultaat vormt de voorlopige nota ‘Dierenwelzijn De Bilt’, welke op jl. Dierendag werd gepresenteerd. De nota behandelt respectievelijk huisdieren, dieren in het wild en landbouwhuisdieren, hun leefsituatie en de gemeentelijke problematiek, gevolgd door concept-actiepunten om het dierenwelzijn te vergroten. Het hele Biltse publiek mag intussen meedenken op dierenwelzijn@gldb.nl. Dat kan tot 1 december a.s. Het concept is ter gelegenheid van Werelddierendag op 4 oktober jl. gepresenteerd.
Sinterklaas
In de conceptnota wordt geschreven: ‘De Bilt kent een enorme veelheid aan dieren, variërend van de fruitvliegjes in de keuken tot bij wijze van spreken het paard van Sinterklaas’. In de nota wordt het onderscheid tussen vrij levende dieren, gezelschapsdieren en productie- en landbouwhuisdieren. Dieren zonder mens als ‘eigenaar’ worden in het wild of vrij levende dieren genoemd: ‘In de gemeente De Bilt wemelt het van in het wild levende dieren; de kleinste hebben aan een paar vierkante meter genoeg (zoals kleine, niet-vliegende insecten), de grotere verplaatsen zich over tientallen kilometers (zoals hert-achtigen), soms zelfs over duizenden kilometers (denk aan trekvogels), in veel gevallen met een tussenstop in de gemeente De Bilt’. Zonder ingrepen door de mens zouden dieren, planten en hun leefomgeving zichzelf prima in stand houden. Als de omstandigheden te veel veranderen en bepaalde diersoorten niet meer goed kunnen leven of zich voeden, zullen deze krimpen in aantal of uiteindelijk uitsterven. Als verminderd dierenwelzijn het directe of indirecte gevolg is van menselijk handelen, bijvoorbeeld in gemeente De Bilt, dan is het verstandig om dat gericht aan te passen.
Soorten
Vrij levende dieren dragen volgens de nota bij aan een levendige en groene gemeente, een goede reden om hun aanwezigheid te respecteren, te accepteren en waar nodig te bevorderen. Er komen in de gemeente De Bilt naar schatting meer dan 20.000 verschillende diersoorten voor. Insecten spannen de kroon en verder zijn er ongeveer 2.000 spinachtigen, zo’n 200 vogelsoorten en tientallen vissen- en zoogdiersoorten. De vrees is gerechtvaardigd dat de grote hoeveelheid diersoorten in De Bilt de biodiversiteit afneemt bijv. door oorzaken als klimaatverandering. Zonder ingrepen door de mens zouden dieren, planten en hun leefomgeving zichzelf prima in stand houden. Als de omstandigheden te veel veranderen en bepaalde diersoorten niet meer goed kunnen leven of zich voeden, zullen deze krimpen in aantal of uiteindelijk uitsterven. Als verminderd dierenwelzijn het directe of indirecte gevolg is van menselijk handelen, is het verstandig daar als mens aandacht aan te besteden en waar mogelijk dat handelen aan te passen.
Tunnels
In de praktijk komen vrij levende dieren binnen en buiten de bebouwde kom regelmatig in het nauw door menselijke activiteiten zoals woningbouw, wegenaanleg, groenonderhoud en het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Ruimtelijke ingrepen kunnen echter ook worden gedaan met als doel de leefomstandigheden van dieren minimaal in stand te houden of zelfs te verbeteren en zo op termijn een positief effect te hebben op de diersoort. Een goed voorbeeld zijn de faunatunnels onder de Utrechtseweg en de Biltse Rading. Vervolgens worden kleine beestjes, vrije vogels, vrij levende zoogdieren en waterdieren benoemd. Andere thema’s zijn de overlast van dier en mens, vuurwerk, ballonnen en het zwerfafval. De hengelsport wordt genoemd evenals het jagen en afrondend worden het blad- en bomenbeheer al dan niet in relatie tot de verkeersveiligheid van de dieren genoemd.
Alle dieren onderdak
Behalve vrij-levende dieren leeft er een groot aantal landbouwhuisdieren binnen de gemeentegrenzen. Waaronder 70.000 kippen, honderden runderen en een groot aantal paarden, geiten en ander kleinvee, dat ook wel onder de term hobbydieren wordt geschaard. Niet zelden weigert de gemeente een bouwvergunning voor stallen of andere vormen van bescherming om met name paarden tegen de elementen te beschermen. Men vreest ‘verrommeling van het landschap’. De werkgroep vindt dat de gemeente de taak heeft om ook deze landbouwhuisdieren te beschermen. Daarom wordt aanbevolen dat de gemeente gaat meedenken met de eigenaars over mogelijkheden die er wel zijn.
Circus
De gemeente De Bilt heeft volgens de nota zelden te maken met evenementen waarin dieren optreden, zoals circussen of veemarkten. Dat wilde dieren optreden in het circus wordt ook steeds meer een zeldzaamheid. Veemarkten bestaan echter nog steeds in Nederland en het zou een goed streven zijn om daar preventief gemeentelijk voorwaarden aan te stellen. Voorbeelden zijn: de paardenpolo-evenementen in Groenekan en de activiteiten met pony’s of ingespannen paarden op Koningsdagen. In de nota wordt dan ook als voorstel actiepunt genoemd: ‘Voor evenementen waarbij dieren zijn betrokken, wordt alleen toestemming verleend als deskundig (gemeentelijk) toezicht of handhaving gegarandeerd is’.
Vervolg
Belangstellenden kunnen de nota downloaden op debilt.groenlinks.nl. Na verwerking van alle reacties hopen de samenstellers nog voor het eind van het jaar een definitieve nota te kunnen presenteren die voorzien van een reeks actiepunten, als initiatiefvoorstel in de gemeenteraad kan worden ingediend. Dat kan ertoe leiden dat in de nieuwe raadsperiode ook het welzijn van dieren een volwaardig aandachtsgebied wordt in het gemeentelijk beleid.