Verbindende vlucht langs winkelcentra
Algemeendoor Henk van de Bunt
Als vertrekpunt voor een kerngericht rondje kunst langs de winkelcentra Maertensplein (Maartensdijk), de Kwinkelier (Bilthoven), Planetenbaan (Bilthoven) en Looydijk/Hessenweg (De Bilt) door de gemeente De Bilt hebben we gekozen voor het beeld ‘Opwaartse Vlucht’ dat voor De Vierstee in Maartensdijk staat. Op de route belichten we kunst in de (directe) omgeving van een winkelcentrum.
Na een vroegere plaats op het winkelcentrum van voorbije tijden De Marijkehof heeft het beeld ‘Opwaartse Vlucht’ al weer jaren terug in het andere hart van Maartensdijk voor het De Vierstee aan de Nachtegaallaan te Maartensdijk een plaats gekregen. Het beeld van een vogel (zwaan) is van Theresia van der Pant (Schiedam, 27 november 1924), roepnaam ‘Theet’. Ze was professor beeldhouwkunst aan de Rijksacademie in Amsterdam. Ze heeft altijd getekend in Artis maar door reuma, die het zware werk van beeldhouwen moeilijk maakt tekende ze de laatste jaren steeds meer en beeldhouwde nog op beperkte schaal. Al haar beelden, in beperkte oplagen gegoten, zijn ‘uitverkocht’. Enkele beelden van haar hand staan ook in privébezit in huizen en tuinen in verschillende kernen van deze gemeente.
Haasje over
Wanneer we richting het winkelcentrum De Kwinkelier in Bilthoven gaan, komen we waarschijnlijk langs het twee meter hoge bronzen beeld ‘Haasje Over’, gemaakt door Luigi Amati. Het werd in 2000 aan een belangrijke route voor schoolgaande kinderen geplaatst op de rotonde aan de Sperwerlaan in de toenmalige woonplaats Bilthoven van de in Rome geboren Amati. Op zijn veertiende gaat hij naar de kunstacademie. Gedurende zijn opleiding werkt hij met bekende beeldhouwers zoals Marino Marini en Fazzini aan monumentale beelden, onder andere aan een bronzen reliëf voor het Opera Theater in Rome. Vanaf 1965 woont hij in Nederland. Hij maakt grote reliëfs en beelden in opdracht van bedrijven, gemeenten en particulieren. Recent heeft hij een beeld in opdracht van Amnesty International gemaakt die in zijn huidige woonplaats Bunnik is geplaatst. Naast zijn werk geeft hij ook les in boetseren en tekenen.
Boodschappen
Rustig doortrappend komen we bij Het Lichtruim in Bilthoven aan het Planetenplein bij het winkelcentrum Planetenbaan. Het ‘Beeld vrouw met boodschappenmand’ is daar op 11 maart 2014 teruggeplaatst. In 1966 werd het beeld van de Biltse kunstenaar Jop Goldenbeld geplaatst voor het Winkelcentrum Planetenbaan. In januari 2013 moest het wijken voor de herinrichting van het plein. Het beeld staat nu op een geweldige plek, pal voor Het Lichtruim. Job Goldenbeld was één van de initiatiefnemers die samen het Centrum voor Kunsteducatie De Werkschuit oprichtte, dus een betere plek voor het beeld kon niet gekozen worden. Het beeld is teruggeplaatst, verstevigd met RVS buizen, die van kruin tot ver in de grond doorlopen; volledig diefstalproof.
Hessenweg en Looydijk
In 1996 werd op het kruispunt Hessenweg/Looydijk een rotonde aangelegd. De winkeliersvereniging Hessenweg/Looydijk wilde de rotonde sieren met een kunstwerk, vervaardigd door een Bilts kunstenaar. Zij koos voor een beeld, vervaardigd door Jits Bakker, woonachtig en werkzaam in De Bilt. Met de plaatsing ervan wilde de winkeliersvereniging bijdragen aan de bekendheid van Jits Bakker bij de inwoners van De Bilt. Dick Berents schreef onlangs in De Vierklank: ‘De internationaal bekende Jits Bakker woonde en werkte een groot deel van zijn leven in De Bilt. Toen Bakker zich in 1969 vestigde als zelfstandig kunstenaar, was zijn atelier de kooi, slechts enkele honderden meters verwijderd van Houdringe, waar hij eerder als grafisch ontwerper voor de Grontmij had gewerkt. Weer een paar honderd meter verder, op het landgoed Beerschoten, kwam later het beeldenpark te staan waar eenendertig van zijn beelden zijn te zien en in De Bilt kom je diverse werken van zijn hand tegen zoals Europa en de stier op de rotonde aan de Hessenweg’.
Weer terug
Terug naar de bron (van deze tocht) betekent: terug naar Maartensdijk. In het kunstwerk op het Maertensplein zitten typische Hedda Buijs-vormen. Eigenlijk ziet het eruit of het met een grote blokkendoos is gebouwd. Twee enorme blokken recht opgezet op een onder-blok. Dakje erbovenop, een wat smaller en lager blok met ribbeltjes tussen die twee enorme blokken en klaar.
Een pomp op het plein zie je tegenwoordig niet vaak meer. En als je in een dorp een pomp ziet is het vaak nep, er komt geen water meer uit. Vroeger was de pomp heel belangrijk. De eerste waterleidingen zijn ongeveer 150 jaar oud. Voor die tijd en in veel plaatsen nog tot ver in de twintigste eeuw, moest het drinkwater dus uit de grond omhoog gepompt worden. Zo’n pomp midden op een plein was behalve belangrijk ook een ontmoetingspunt.
Zonder water kan een mens niet leven. Water komt uit een bron. In de zijkant staat een tekst geschreven die uit twee delen bestaat. ‘Als ge het water drinkt’, ‘Denk aan de bron’. Het schijnt een Chinees spreekwoord te zijn. Ook in de Christelijke traditie heeft men het over de Bron. Mogelijk betoont de kunstenaar met zijn kunstwerk eer aan de bron van ons bestaan.
Eén ding is merkwaardig. De tekst aan de onderkant bij het afvoerputje brengt ons - na onze vlucht - weer terug op aarde: ‘Geen drinkwater’.
.