Energiewinning en -besparing verdient een gezamenlijke stap richting de toekomst.
Energiewinning en -besparing verdient een gezamenlijke stap richting de toekomst.

Gezamenlijk energieproject kan verschil maken

Algemeen

door Henk van de Bunt

De kranten staan de laatste tijd vol stukken met bezwaren tegen zonneparken en windmolens. Veelal is het alleen maar ‘nee’; menigeen vindt dat het alternatief te weinig in beeld komt. Wim Mastop zou graag zien dat er gefocust wordt op wat we wél kunnen en denkt dat je ver kuntkomen als gangbare middelen goed benutten worden.

Mastop vertelt enthousiast van een actie van BENG! (Biltse Energie Neutrale Gemeenschap) om dit samen met de bewoners van 99 huizen aan de Planetenbaan, Kometenlaan, Halleylaan en Tempellaan gezamenlijk aan te pakken. Van alle energie die in huis gebruikt wordt is warmte de grootste post. Dat kan in de meeste gevallen fors omlaag. Mastop: ‘Als het energiebedrijf iedere maand meldt dat het gasverbruik van mijn jaren ‘60 hoekhuis lager is dan dat van een gemiddelde flatwoning dan is duidelijk dat er nog een wereld te winnen is. Want zoveel bijzonders heb ik er niet voor gedaan: isoleren van dak, spouwmuur en vloer, HR++glas en voor de noordgevel 3-voudig glas toen de kozijnen aan vervanging toe waren. Ook het aanpassen van de instellingen van de ketel aan de lagere warmtebehoefte bleek nuttig’. 

Halveren
Mastop, die zich bij Beng! heeft aangemeld voor een bewonerswerkgroep, vervolgt: ‘Als we daar vol op in zetten kunnen we het gasverbruik en dus de CO2 productie al meer dan halveren. Dat is ook handig wanneer we onze huizen zonder gas willen verwarmen: simpele systemen, lagere kosten bij aanschaf en gebruik. Wat betreft warm water en elektriciteit valt er vaak ook flink te besparen. Dat begint met weten waar en hoeveel er verbruikt wordt en is mede afhankelijk van je manier van leven en hoe belangrijk je het vindt dat er minder molens en zonnevelden nodig zijn’. 

Nul
‘Wanneer zo het energieverbruik sterk is verminderd moet de rest nog ergens opgewekt worden. De daken van onze huizen worden vaak als alternatief gezien voor windmolens en zonnevelden. Daar zouden we een eind mee komen maar dan moeten we het wel anders doen dan nu. Zelfs bij nieuwbouw wordt vaak maar een fractie van het dakoppervlak gebruikt voor zonnepanelen en heel soms ook collectoren voor een zonneboiler. Allemaal voor eigen gebruik en voor ‘nul-op-de-meter’. Dat houdt in dat je in de loop van het jaar evenveel opwekt als je verbruikt: zomers teveel en in de winter te weinig. Zo blijf je afhankelijk van windmolens en gascentrales die vooral ‘s winters de boel in balans moeten brengen’.

Centrale
Met de individuele aanpak benutten we maar een fractie van het potentieel van onze daken denkt Mastop: ‘Het zou de Biltse energiecentrale kunnen worden. Alle daken die enigszins geschikt zijn volledig belegd met een goed doordachte combinatie van zonnecellen, zonnecollectoren en dakvensters: elektriciteit, warmte en daglicht. Dat is goed te combineren met renovatie van die daken: pannen, dakkapel en gemetselde schoorstenen eraf, sandwichplaten met royale isolatie erop en direct daarop de panelen. Isolatie aan de buitenkant geeft bovendien veel minder gedoe binnen en zo kun je ook koudebruggen en tochtkieren aanpakken’.

Bodem
Maar hoe krijg je de betrokken bewoners en eigenaren zover dat ze mee doen? En van wie is de stroom en warmte die je opwekt? Mastop: ‘De meest voor de hand liggende oplossing is samen het Bilts Energiebedrijf te vormen. Die huurt je dak, investeert in de panelen en levert je de warmte en elektriciteit die je nodig hebt. Om opwekking en verbruik op elkaar af te stemmen is opslag nodig. Warmte kun je opslaan in de bodem. Voor elektriciteit zou je zelfs nog een stapje verder kunnen gaan als dat Bilts Energiebedrijf ook voor de balans op het net gaat zorgen door in tijden van overschot elektriciteit om te zetten in bijvoorbeeld waterstof. Dan krijgt De Bilt na zo’n 60 jaar weer een gasbedrijf. Over korte perioden is het benutten van de gezamenlijke accucapaciteit van het wagenpark ook een optie voor de balancering. Spannend en uitdagend’.

Samen
Huizen klaar maken voor de toekomst die snel nadert; voor wie niet technisch is, is dat een hele klus. Volgens Mastop kost het in je eentje heel veel tijd en ook geld; ‘en zeker wanneer het gaat om isolatie van het dak en de energiewinning is een gezamenlijke aanpak eigenlijk de enige mogelijkheid. Wij buren hebben elkaar nodig. Lees de brief over de wijkgerichte aanpak van BENG! nog eens en meld je aan dan kunnen we aan de slag’.