Energietransitie is ook letten op de centen

door Henk van de Bunt

We zijn er allemaal wel van overtuigd dat we de komende jaren op een andere manier moeten gaan voorzien in onze energiebehoefte. De hele gemeente staat op scherp en het onderwerp is Energietransitie. Of beter gezegd: commerciële windturbines en zonneparken. Onder de bevolking is er veel weerstand, om allerlei redenen: zorgen om gezondheid, natuur, landschap, enzovoort.

Niet alleen in onze gemeente maar in heel veel gemeenten staan voor- en tegenstanders lijnrecht tegenover elkaar. Vaak wordt geroepen dat zon- en windenergie prima is; ‘zolang het maar niet in mijn achtertuin is’. Dit verklaart deels de vaak scherpe discussies want tja.. achtertuinen zijn er meer dan windturbines’.

Financiën
Kees Mudde is ondernemer in IT en Communicatie en woont al vele jaren in Maartensdijk. In De Vierklank van 10 februari gaf Mudde al blijk van zijn bezorgdheid: ‘Mijn grote zorgen zijn de plannen, hoe Gemeente De Bilt uitvoering wil gaan geven aan de Energietransitie met megawindturbines en een zwaar gesubsidieerd zonnepark’. Nu wil hij ook graag een andere kant van de kwestie belichten: ‘Dit betreft de financiële kant van de energietransitie. Want laat iets heel duidelijk zijn: deze kost ontzettend veel geld. Elke burger zal een aandeel moeten gaan leveren. Dat doet men trouwens al een geruime tijd door het betalen van een extra premie op de maandelijkse energienota (pakweg 8%). Deze premie financiert de SDE (Stimuleringsregeling Duurzame Energie) en dat is al-met-al een hele flinke pot met geld; hierin gaan tientallen miljarden euro’s per jaar om’.

Goede vrede
Energie De Bilt (EDB) is met behulp van deskundigen gaan rekenen hoeveel gemeenschapsgeld gebruikt wordt in de Energietransitie plannen van de gemeente De Bilt. Er is specifiek gekeken naar het plan om windturbines binnen de gemeentegrenzen neer te zetten. Al rekenend is men gekomen tot een bedrag van dik € 60 miljoen over een periode van 20 jaar. Mudde: ‘Dit bedrag is samengesteld uit verschillende posten: de aan de molenbouwer/exploitant uitgekeerde subsidie (verreweg het grootste deel), compensatie voor waardevermindering van woningen, schadeclaims (natuur, medisch, e.d.) en omdat niet alles in goede vrede zal verlopen ook een post juridische kosten. Het subsidiedeel dat richting de exploitant gaat is ongeveer gelijk aan de door diezelfde partij beoogde brutowinst. Exploitatie vindt vaak plaats door energiebedrijven, maar ook (buitenlandse) investeerders vinden windturbines en zonneparken (financieel) interessant. Oftewel, met de door inwoners betaalde energietoeslag wordt de winstpositie van een energieconcern of het rendement van (buitenlandse) investeerders ondersteund.

Vreemd
Mudde is niet de enige, die dit best vreemd vindt: ‘Hetzelfde energieconcern exploiteert zeer waarschijnlijk ook windturbines op zee en dit gebeurt al enkele jaren zonder een cent subsidie. Wind op zee is veel efficiënter en het geeft ook beduidend minder maatschappelijke onrust dan windturbines op land. Dus wanneer we op de centen gaan letten vraag je je af of we hier de subsidiegelden niet heel dom inzetten? Want zou de gemeente De Bilt niet veel beter kunnen inzetten op de aankoop van windenergie, die op zee wordt opgewekt? Dat scheelt een flinke pot (subsidie-)geld, en een hoop onrust en ellende in de tent’.

Niet vreemd
De suggestie is volgens Mudde helemaal niet vreemd: ‘De uitbaters van zee-windparken zijn juist op zoek naar solide afnemers. De verzamelde gemeentes in de RES-regio U16 kunnen goede zaken doen en enkele van hen zijn hier ook al over aan het nadenken. Op zee is ruimte voldoende om het op land geplande aantal windturbines te plaatsen. Dan blijft er voor een gemeente als De Bilt € 60 miljoen in de pot zitten die slim kan worden ingezet om meer zon-op-dak te realiseren én te besteden aan isolatie. Dat is pakweg € 2000 netto per huishouden en een aanvullend potje voor de gemeente om haar eigen gebouwen in orde te brengen. Dan let je toch een stuk beter op de centen. Het collegestandpunt is, dat we het met zon op het dak alleen niet gaan redden. Deze stelling geldt in ieder geval niet voor De Bilt - er is ruim geschikte dak-capaciteit beschikbaar en nog maar een klein deel is hiervan benut. Met extra stimuli-pakketten kun je op dit punt heel snel veel meters maken; zonder discussie en onrust’.

HvdB Kees Mudde2.jpg

Kees Mudde ziet meer in ‘zon-op-dak’-energie, zoals dit participatieproject i.s.m. Biltstroom en Beng! bij Zorgboerderij Toutenburg in Maartensdijk.