Twintiger jaren beginnen met veel weerrecords

door Guus Geebel

De afgelopen twee jaar sneuvelden al veel weerrecords, maar coronajaar 2020 bleef niet achter. Weergegevens worden sinds 1901 in Nederland geregistreerd. De winter (december 2019, januari, februari) was uitzonderlijk zacht, met een gemiddelde temperatuur in De Bilt van 6,4 °C tegen 3,4 °C normaal. De lente (maart, april, mei) was vrij zacht, zeer droog en record zonnig, het zonnigste voorjaar sinds het begin van de metingen. De gemiddelde temperatuur was 10,3 °C tegen 9,5 °C normaal. De zomer (juni, juli, augustus) was zeer warm en zonnig met een gemiddelde temperatuur van 18,3 °C tegen normaal 17,0 °C. De herfst (september, oktober, november) was zonnig, zeer zacht en droog, met een gemiddelde temperatuur van 11,8 °C tegen 10,6 °C normaal.

Januari
Met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 6,2 °C was januari zeer zacht en droog. Het langjarige gemiddelde bedraagt 3,1 °C. De maand eindigde daarmee in de top vijf van zachtste januarimaanden. Het jaar 2020 begon met zeer dichte mist, mede door afgestoken vuurwerk. Vanaf 8 januari begon een zeer zachte periode met op de meeste dagen maximumtemperaturen boven 10 °C. Op 18 januari brak een periode aan met normale temperaturen voor de tijd van het jaar. In de Bilt werd geen ijsdag gemeten, tegen drie ijsdagen normaal. Er was zes dagen vorst in De Bilt tegen dertien normaal en er werd 51 millimeter neerslag gemeten, normaal 70 millimeter. De zon scheen 40 uur tegen normaal 62 uur.

Februari
Het was een sombere, uitzonderlijk zachte en zeer natte maand met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 7,2 °C tegen 3,3 °C normaal. Het was daarmee de op één na zachtste februarimaand ooit. Alleen februari 1990 was met 7,6 °C zachter. Met maximumtemperaturen boven de 10 graden was het zacht en het regende en waaide flink. In De Bilt viel 157 millimeter neerslag waarmee het voor dit station de op één na natste februarimaand ooit was. De zon scheen in De Bilt 68 uur, normaal is dat 89 uur. Er waren vier zonloze dagen en de maand had geen ijsdagen, normaal zijn dat er twee.

Maart
De maand eindigde in de top vijf van zonnigste maartmaanden. Met een gemiddelde temperatuur van 6,8 °C tegen normaal 6,2 °C was maart vrij zacht. De maand was echter kouder dan februari. In De Bilt viel 67 mm neerslag, precies gelijk aan het langjarig gemiddelde. Bijna alle neerslag viel in de eerste veertien dagen van de maand. Van 21 tot en met 28 maart scheen de zon overdag bijna ononderbroken. Door de droge lucht, ook op grotere hoogten, was er op de meeste dagen geen wolk aan de lucht te bekennen. In De Bilt waren het daarmee de zonnigste laatste tien dagen van de maand sinds 1901. De zon scheen in De Bilt 186 uur tegen 122 uur normaal.

April
Met een gemiddelde temperatuur in De Bilt van 11,1 °C tegen 9,2 °C normaal was april zeer warm. De maand komt daarmee op een gedeelde zesde plaats van warmste aprilmaanden. De maand telde in totaal 8 zomerse dagen (in De Bilt maximumtemperatuur 25,0°C of hoger), en 1 tropische dag (in De Bilt maximumtemperatuur 30°C of hoger), tegen normaal respectievelijk 5 en 1. Begin april werden in De Bilt 4 vorstdagen gemeten, het normale gemiddelde. Er waren 9 warme dagen, tegen 3 normaal in De Bilt. Zomerse dagen waren er niet. Met 11 millimeter neerslag gemiddeld over het land tegen 42 millimeter normaal, was de maand zeer droog. De Bilt had maar 6 neerslagdagen. Ook was het met 247 uur tegen 174 uur normaal zeer zonnig, goed voor een vierde plek op de lijst van zonnigste aprilmaanden.

Mei
Met een gemiddelde temperatuur van 13,1 °C tegen een langjarig gemiddelde van 13,1 °C was mei een normale maand die heel zonnig en droog was. In De Bilt kwam het met 24,7 °C net niet tot een zomerse dag. Op 13 en 14 mei vroor het in De Bilt, terwijl mei daar normaal geen vorstdagen zijn. Mei telde in De Bilt 15 warme dagen, tegen 10 normaal. Het was een zeer droge maand met in De Bilt 12 millimeter neerslag tegen 62 millimeter normaal. De Bilt telde 23 droge dagen. De zon scheen in De Bilt 325 uur tegen 207 uur normaal, waarmee het voor De Bilt de op één na zonnigste meimaand was sinds het begin van de metingen. Mei 1989 behoudt de eerste plaats met 331 zonuren.

Juni
De maand juni was zeer warm, heel zonnig en nat, met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 17,5°C tegen 15,6°C normaal. Vorig jaar was het de warmste juni sinds 1901 met 18,1°C. Op 26 juni werd met 30,1 °C in De Bilt de eerste tropische dag van het zomerseizoen genoteerd (maximumtemperatuur 30°C en hoger). De maand telde in totaal 8 zomerse dagen (in De Bilt maximumtemperatuur 25,0°C tot 30,0 °C), en 1 tropische dag, tegen normaal vijf en één. De hoogste temperatuur deze maand, 32,2°C werd op 26 juni gemeten in Hoek van Holland. In De Bilt viel 77 mm neerslag tegen 66 mm normaal. De zon scheen in De Bilt 228 uur tegen 194 uur normaal.

Juli
Met een gemiddelde temperatuur van 17,0°C in De Bilt tegen normaal 17,9°C was juli een koele maand. Het was de koelste julimaand sinds 2011. Langdurige perioden van warm zomerweer ontbraken, het bleef bij enkele losse dagen. De hoogste temperatuur, 36,7 °C, werd op 31 juli in Westdorpe gemeten. In de Bilt werd op die dag een maximumtemperatuur van 32,0 °C bereikt. De Bilt telde 22 warme dagen, het normale aantal, 3 zomerse dagen, tegen normaal 9 en 1 tropische dag, normaal 2. Het was een vrij droge maand. In De Bilt kwam de maandsom uit op 51 mm, tegen 81 mm normaal. Met gemiddeld ongeveer 217 uur tegen 212 zonuren normaal was de zonneschijnduur vrijwel normaal.

Augustus
Augustus was zeer warm met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 20,4 °C tegen 17,5 °C normaal. Daarmee is het na augustus 1997 de warmste augustus sinds 1901. In De Bilt begon de hittegolf op 5 augustus met een maximumtemperatuur van 28,3 °C. Daarna volgden van 6 tot en met 13 augustus 8 dagen waarbij de maximumtemperatuur boven de tropische waarde van 30,0 °C lag. Nooit eerder waren in De Bilt zoveel tropische dagen achter elkaar. Ook de weekgemiddelde maximumtemperatuur was met 33,2°C graden hoger dan ooit. De hoogste temperatuur in De Bilt was 34,6 °C op 8 augustus. In totaal telde De Bilt 17 zomerse dagen, tegen 7 normaal. Er waren 9 tropische dagen, het langjarige gemiddelde is 1 dag. Op 16 en 21 augustus werd code oranje uitgegeven voor hagel, windstoten en veel neerslag in korte tijd. In De Bilt viel 89 mm neerslag tegen 73 mm normaal. De maand was zeer zonnig, met gemiddeld over het land 229 uren zon tegen een langjarig gemiddelde van 195.

September
Met een gemiddelde temperatuur van 15,2 °C was september warm, normaal 14,5°C. Op 15 september werd het in De Bilt 31,4°C. Het werd nog nooit sinds het begin van de metingen zo laat in september tropisch warm. In Gilze-Rijen werd met 35,1 °C de hoogste temperatuur van de maand gemeten. Dit was de hoogste temperatuur ergens in Nederland in september sinds 1901. September telde in de Bilt 16 warme dagen, tegen 10 normaal. Er waren 3 zomerse dagen, normaal 2 en 1 tropische dag. Normaal zijn die er niet in september. Met landelijk gemiddeld een hoeveelheid neerslag van 65 mm tegen 78 mm normaal was september vrij droog. De zon scheen 202 uur In De Bilt, tegen 138 uur normaal.

Oktober
Met een gemiddelde temperatuur in De Bilt van 11,3 °C, tegen een langjarig gemiddelde van 10,7 °C was oktober vrij zacht. De maand begon herfstachtig met veel wind en neerslag. De temperatuur lag ’s nachts iets boven normaal, overdag iets eronder. Op 17 oktober koelde het in Twente met -0,7 °C voor het eerst deze herfst ‘s nachts af tot onder het vriespunt. In De Bilt kwam de temperatuur niet onder het vriespunt, normaal telt oktober 2 vorstdagen. Met landelijk gemiddeld 110 mm neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 83 mm was de maand nat. In De Bilt viel deze maand 108 mm neerslag tegen 83 mm normaal. De zon scheen in De Bilt 71 uur, tegen 113 uur gemiddeld.

November
Met een gemiddelde temperatuur van 8,9 °C tegen een langjarig gemiddelde van 6,7 °C was november zeer zacht en tevens goed voor een vijfde plaats in de lijst met zachtste novembermaanden. Op 2 november werd In Arcen met 20,4 °C de hoogste temperatuur van de maand bereikt. In De Bilt was het met 19,3 °C de zachtste novemberdag sinds 1901. Op 20 november kwam de maximumtemperatuur in De Bilt met 8,5 °C in De Bilt voor het eerst sinds 1 april niet meer boven de 10 graden, de langste reeks sinds het begin van de metingen. In de nacht van 29 op 30 november kwam het in vrijwel het hele land tot vorst. Enschede had met -6,7 °C de laagste temperatuur van de maand. In De Bilt werd het -4,2 °C. Er waren 2 twee vorstdagen. Normaal heeft november er vijf. In De Bilt werd 50 mm neerslag gemeten, tegen 80 mm normaal. De Bilt had 82 uren zon tegen normaal 63 uur.

December

De gemiddelde temperatuur in de decembermaand is 3,7 °C. De verwachting is voor deze decembermaand 5,51 °C.