Een van de vele erotische danseressen van Anton Heyboer (Foto: )

De Messias in Bilthoven

do 17 dec 2020, 10:00

De creatie is het enige dat levend is. Het is opstanding’. Dat zijn de woorden van Anton Heyboer, de Nederlandse kunstenaar, die in de herinnering is blijven hangen als een ‘dwaze schilder met een menagerie van vijf vrouwen in een chaotische Noord-Hollandse boerderij’.

Hij stak graag de draak met de gevestigde orde in het algemeen en de kunstwereld in het bijzonder. Heyboer kreeg het stempel van belangrijk volkskunstenaar, werkend uit een bron van artistieke krankzinnigheid. Van Anton Heyboer zijn deze hele maand tientallen prachtige werken te bewonderen bij Veldhoven Interieurs aan de Vinkenlaan in Bilthoven, waar ze op kunstzinnige wijze contrasteren met de stijlvolle modern-klassieke elementen in de toonzaal: veel vrouwen, danseressen en moeders met kinderen.

Heyboers clowneske optredens met zijn ‘dames-hofhouding’ toonden volgens bronnen aan dat hij geen normaal mens was, maar een product van een rusteloze jeugd en ingrijpende oorlogsontwikkelingen. Zijn vader was geen steun voor hem, zijn moeder niet zorgzaam, en de Duitsers voerden hem voor de Arbeitseinsatz naar Berlijn.

Na de oorlog begon hij zijn pijn in etsen te verwerken; volgens een latere, persoonlijke diagnose over zijn kwellingen leed hij aan een Christuscomplex: de gemoedstoestand waarin iemand gelooft dat hij voorbestemd is een redder of verlosser te worden. (Peter Schlamilch)