Kadernota krijgt steun van gemeenteraad

door Guus Geebel

De behandeling van de Kadernota 2021-2025 die op donderdag 2 juli was begonnen werd na een schorsing op dinsdag 7 juli voortgezet. De nota wordt met 22 stemmen voor en 4 tegen ongewijzigd vastgesteld. De fracties van Beter De Bilt, Forza De Bilt en SP stemden tegen. Van de vier ingediende moties werd alleen de motie ingediend door Werner de Groot (CDA) over WVT met 14 stemmen voor en 11 tegen aangenomen. De motie vraagt het college in te zetten op een sterke samenleving ten gunste van het sociaal domein en WVT in deze ontwikkelingen te steunen en perspectief te bieden.

De kadernota vormt het uitgangspunt voor de begroting 2021 en volgende jaren. Wensen voor nieuwe investeringen en exploitatie-uitgaven worden afgezet tegen de beschikbare financiële ruimte. De behandeling in eerste termijn begon met een beschouwing door de twaalf fracties. Pim van de Veerdonk (Beter De Bilt): ‘Het meerjarenperspectief is nog steeds niet sluitend.’ Hij vraagt zich af of de verdeling van de lasten wel gelijkmatig en rechtvaardig is, met name bij de afvalstoffenheffing. ‘Die is hier voor eenpersoonshuishoudens een stuk lager dan elders in Nederland.’ Hij vindt dat corona ook tijd en ruimte biedt voor herbezinning. ‘Een nieuwe start voor een betere leefomgeving, gezondere lucht, meer groen en ruimte voor verkeer en openbaar vervoer, maar ook voor thuiswerken, thuisonderwijs en hoe we de gemeente digitaal kunnen besturen.’ Henric de Jong Schouwenburg (VVD) kijkt uit naar de zomerbrief en de bijdrage van het Rijk voor de coronamaatregelen. De VVD vraagt in een toekomstige rapportage duidelijk onderscheid te maken tussen de kosten die gemeente zelf maakt en welke door het Rijk worden opgelegd. De VVD vraagt het college in het kader van veiligheid aandacht voor verkeersexamens op scholen en de bijdrage voor VVN De Bilt. Peter Schlamilch (Forza De Bilt) pleit voor honderd procent woningbouw op de Schapenweide. ‘Alles beter dan biochemische industrie.’ In een lawine van woorden geeft hij aan waar het allemaal niet goed gaat in deze gemeente. Henk Zandvliet (GroenLinks) vraagt aandacht voor de cultuursector. Om inkomsten te generen wil hij ook naar andere vormen van inkomstenverwerving kijken. Hij noemt betaald parkeren, de erfpachtcanons en subsidies. 

Bezuinigingen
Krischan Hagedoorn (PvdA) vindt de kadernota een goed stuk. ‘De impact van corona ontbreekt bijna geheel, maar de gevolgen zijn groot.’ Hij noemt onder meer toenemende onderwijsachterstanden, schuldenproblematiek, werkloosheid, huiselijk geweld en groeiende eenzaamheid. ‘Daar is wel aandacht voor nodig.’ Bezuinigen om te komen tot een structureel sluitend financieel perspectief mag van de PvdA-fractie alleen aan de orde komen wanneer het echt niet anders kan. ‘Bezuinigingen op het sociaal domein mogen niet nog een keer ongecontroleerd gebeuren.’ D66-fractievoorzitter Donja Hoevers: ‘Als het aan D66 ligt blijft de focus op wonen liggen. We zullen meer moeten bouwen om het verlies dat we in twaalf jaar hebben opgebouwd te compenseren.’ Zij vraagt aandacht voor de bestrijding van laaggeletterdheid en de vaak onzichtbare armoede. Daarbij denkt zij aan het behoud en versterking van de bibliotheek.

Woelig water
Johan Slootweg (SGP) wil weten hoe het staat met de onderhandelingspositie met de provincie om versnelling aan te brengen in de woningbouw. Slootweg maakt zich zorgen over toekomst van hospice Demeter. Hij dankt de burgemeester voor de inspanningen die hij levert om deze vergaderingen in goede banen te leiden. ‘Daar heb ik veel waardering voor, ook voor de griffie en iedereen die alles in het werk heeft gesteld om dit te laten verlopen zoals het gaat.’ Werner de Groot (CDA) noemt het goed dat het participatietraject woningbouwopgave met de inwoners nu echt van start kan gaan. Meewerken is voor alle inwoners inmiddels een feit. De Groot vraagt daarvoor om extra ambtelijke capaciteit. In een aangenomen motie roept het CDA het college op om ten gunste van het sociaal domein in te zetten op een sterke samenleving ten gunste van het sociaal domein en WVT bij deze ontwikkelingen te faciliteren en de bezuiniging voor 2021 terug te draaien. Erik den Hertog (Bilts Belang): ‘Als woelig water tot rust komt wordt het langzaam helder. Het is voor ons niet te woelig om nu al hier extra financiële keuzes te maken. Bilts Belang wacht met smart op wat nog komende is, de zomerbrief, een totaalbeeld van de financiële gevolgen van covid19 en de extra tegemoetkoming van het Rijk daarvoor. Zodra het woelige water weer helder wordt en je diepte ziet is voor Bilts Belang het moment aangebroken om weer keuzes te maken en verlanglijstjes in te dienen.’ Raadslid Menno Boer (SP) roept de wethouder op om met woonstichting SSW in gesprek te gaan om de 2,8 procent huurverhoging voor sociale woningen ongedaan te maken. De SP steunt alles wat met wonen en eten te maken heeft en schaart daar cultuur niet onder.

Jeugdzorg
Theo Aalders ChristenUnie) is het eens met de stelling dat er aanvullende bezuinigingsmaatregelen getroffen moeten worden om structureel tot een sluitende begroting te komen. ‘Vraag is waar wij als raad voor willen kiezen: de kaasschaafmethode met een bepaald percentage verlaging van alle budgetten, een fundamentele takendiscussie of gewoon teruggrijpen op een verdere verhoging van de onroerendzaakbelasting (ozb) en overige belastinginkomsten.’ Theo Aalbers vindt het jammer dat het college over een mogelijke aanpak niet al bij deze Kadernota uitspraken doet. Hij ziet uit naar de notitie over het ontwikkelperspectief voor de Schapenweide met bedrijven en woningen waarbij de verhouding bedrijven-woningbouw meer ten gunste van woningbouw mag verschuiven. Connie Brouwer (Fractie Brouwer) richt zich in haar bijdrage vooral op het sociaal domein, subsidies en gezondheid. ’Wat Jeugdzorg betreft moeten we op naar de menselijke maat met de eigen regie van het kind en het gezin centraal. Dan zullen er minder uithuisplaatsingen zijn en de tekorten op de jeugdzorg teruglopen. Het moge duidelijk zijn dat een relatief minder grote investering in armoedebeleid aan de voorkant resulteert in minder uitgaven aan de achterkant.’ 

B en W
De portefeuillehouders gaan in op vragen, opmerkingen en de ingediende moties. Omdat de spreektijd van het college niet toereikend is zal een aantal vragen schriftelijk beantwoord worden. Wethouder Dolf Smolenaers citeert enkele punten uit een gepeperde brief aan het kabinet. ‘Externe omstandigheden zijn tegenwoordig leidend bij de keuzen, niet de lokale politieke afweging. De gemeentekas wordt structureel afgebroken en uitgehold. De extra taken leiden tot een structurele kaalslag bij de Nederlandse gemeenten. We vragen in De Bilt niet alleen om extra geld, maar vooral om meer beleidsvrijheid. Wij zien de oorzaken van onze tekorten voornamelijk in Den Haag liggen.’ Smolenaers heeft weinig vertrouwen dat de compensatie van het kabinet bij de coronacrisis voldoende zal zijn. ‘Er komt een zomerbrief waarin twee dingen centraal staan: een duiding van de financiële positie en de opties tot bezuiniging.’