Anne Brommersma heeft onder meer duurzaamheid, circulaire economie en klimaatadaptatie in haar portefeuille.
Anne Brommersma heeft onder meer duurzaamheid, circulaire economie en klimaatadaptatie in haar portefeuille.

De Bilt steekt energie in duurzame energieopwekking

Algemeen

door Guus Geebel

De gemeenteraad stemde op 30 juni in met de Ontwerp Regionale Energiestrategie (RES) U16, met daarin het concept bod om 1,8 Terawattuur (TWh) aan duurzame elektriciteit op te wekken. Uitgangspunt is dat alle partners in U16 meedoen aan de realisatie door een bijdrage te leveren. 

Wethouder Anne Brommersma schetst het kader waarin een en ander is vervat. ‘We hebben als Nederland een klimaatakkoord ondertekend waarin is afgesproken dat we in 2030 49 procent co2 reductie gaan realiseren en in 2050 95 procent. Daarvoor is Nederland verdeeld in 30 regio’s die allemaal de opdracht hebben een strategie te ontwikkelen over de hoeveelheid energie die ze kunnen opwekken. Bij elkaar moet dat leiden tot 35 terawatt. Onze regio, bestaande uit 16 gemeenten, de provincie Utrecht en vier waterschappen, heeft de handen ineengeslagen om samen een RES te maken en een bod aan het Rijk gedaan om in 2030 1,8 terawatt op te wekken. Dat hebben we net als de andere regio’s opgestuurd en het wordt nu doorgerekend om te kijken of we daar die 35 terawatt mee gaan halen. In februari horen we of we daar nog iets aan moeten doen.’ 

Bijeenkomsten
‘Op 1 juli 2021 moeten we aangeven hoe we het doen. Waar komt een zonneveld en waar komen windmolens. Dat heet RES 1.0. Dat wordt natuurlijk heel spannend dus gaan we dit najaar met onze inwoners drie bijeenkomsten organiseren om te praten over geschikte plekken. Het was eerder gepland, maar door de coronamaatregelen ging dat niet door. We hebben wel al met organisaties als het Utrechts Landschap, het Groenekans Landschap, BENG! en de Natuur en Milieufederatie om de tafel gezeten. Er worden wel overal zonnepanelen op daken gelegd, maar in het klimaatakkoord is opgenomen dat wij in Nederland 84 terawatt moeten opwekken waarvan 49 op zee en 35 op het land. Voor die 35 terawatt op land mag de elektriciteitsopwekking op daken van huizen niet meegeteld worden, omdat het Rijk al bij de vaststelling van de 84 terawatt is uitgegaan van een groei van de opwekking op kleine daken van 7 terawatt. Wij stimuleren mensen wel om zonnepanelen op hun dak te leggen,omdat het bijdraagt aan het klimaat, maar het telt niet mee voor de 1,8 terawatt. We moeten met elkaar daarom 35 terawatt op land realiseren.

Windmolens
De wethouder constateert wel dat ontwikkelingen heel snel gaan. ‘Maar we hebben als opdracht gekregen het in 2030 gerealiseerd te hebben, wat betekent dat we in dit eerste bod technieken moeten gebruiken die al werken. Dat is nu zon en wind. Er zijn discussies over bijvoorbeeld kernenergie, maar dat is voor 2030 niet te realiseren. We moeten het dus echt met zon en wind doen. Een zonneweide is na 25 jaar afgeschreven en ik ga ervan uit dat er tegen die tijd betere mogelijkheden zijn en we de zonneweide dan weer terug kunnen geven aan de boer, de natuur of wat dan ook. De verwachting is dat zonne-energie niet compacter gaat worden. Windmolens worden technisch steeds beter en leveren ook steeds meer op. Er is in de raad een motie aangenomen om windmolens te plaatsen langs infrastructuur zoals de A27 en A28 en pas in tweede instantie midden in weilanden. Een windmolen levert evenveel op als 28 voetbalvelden zonneweide.’ Anne Brommersma noemt een combinatie het beste.

Opbrengsten
Er blijft in de gemeente niet veel plaatsingsruimte over want de provincie heeft het hele gebied rond Westbroek ten westen van de A27 aangewezen tot ganzenrustgebied, wat betekent dat je daar niets mag. Er blijven in de gemeente maar een paar gebieden over waar dingen wel kunnen en daar willen we met inwoners over praten. We hebben als gemeente vastgesteld dat vijftig procent van een zonneweide of windmolen lokaal eigendom moet zijn. Dat betekent dat inwoners, omwonenden of een energiecoöperatie daar ook de opbrengsten van krijgen. Daarom roepen wij inwoners op om goed na te denken als je bijvoorbeeld grote daken hebt. Er is een heel mooi initiatief in Westbroek ontstaan van mensen die een eigen energiecoöperatie zijn gestart en zelf stroom gaan opwekken. Daar worden wij als gemeente heel blij van, want we hebben liever dat inwoners initiatieven nemen dan dat ontwikkelaars hier in de rij komen staan. We merken dat het onderwerp leeft. Veel inwoners nemen ook zelf maatregelen.’ De gemeente stimuleert daarnaast energiebesparing. ‘Want energie die je bespaart hoef je niet op te wekken.’ De wethouder vindt de combinatie zon en wind goed passen bij de seizoenen. ‘De meeste inwoners gaat het niet om de 1,8 terawatt, maar wel om waar in hun omgeving een zonneweide of een windmolen komt.’

Voorbeelden
Er zijn best veel initiatieven van mensen die een stuk grond willen gaan gebruiken als zonneweide. Een windmolen is nog beginnend, maar dat zie ik ook wel gaan gebeuren. Mensen die daaraan denken roep ik op zich te melden.’ De Bilt doet het in de regio best goed en er zijn al veel resultaten van energieopwekking te zien. Er ligt al een zonneweide bij de waterzuivering aan de Groenekanseweg, zonnepanelen op de staldaken van zorgboerderij Nieuw Bureveld en ook zorgboerderij Nieuw Toutenburg in Maartensdijk heeft honderden panelen op het dak. Op het oude RIVM gebouw in Bilthoven liggen er meer dan 3.500. ‘We hebben best al een aantal grote opweklocaties maar nog veel te weinig. Om het ambtelijk mogelijk te maken heeft het Rijk geld gegeven en ook de provincie en de waterschappen betalen er aan mee.’

Najaar
‘We hebben al afgesproken dat vijftig procent naar de omwonenden of naar een energiecoöperatie gaat, maar het zou nog mooier zijn als honderd procent naar de inwoners gaat. Het college staat open voor dergelijke initiatieven. Daar zijn voorbeelden van in het land, bijvoorbeeld in Drenthe en Friesland. Het simpele verhaal is dat we uiteindelijk onze eigen energie willen opwekken. Daarvoor is het nodig dat we zonnevelden en windmolens gaan plaatsen en dat we heel graag met de bewoners willen bespreken waar dat kan. Ook of inwoners initiatieven willen nemen. Dus laten mensen die een groot dak hebben of een perceel land, en met een zonneweide of een windmolen willen beginnen zich vooral melden. BENG! heeft de kennis en wil daarbij graag helpen.’ In het najaar worden op drie plekken in de gemeente bijeenkomsten gehouden en de wethouder stelt het op prijs als heel veel mensen daar met ideeën komen.

In de gemeente liggen al op heel veel daken zonnepanelen.