Rita Maas zette zich tien jaar intensief in voor de exposities in het gemeentehuis.
Rita Maas zette zich tien jaar intensief in voor de exposities in het gemeentehuis.

Werkgroep ArtTraverse verder zonder Rita Maas

Algemeen

door Guus Geebel

‘Ik kijk met een heel goed gevoel terug op de tien jaar voorzitterschap van de werkgroep ArtTraverse. Ik heb het met ontzettend veel plezier gedaan. Ik verheug me ook wel weer op een heleboel nieuwe mogelijkheden’, zegt Rita Maas. Zij beëindigde op 1 juni het voorzitterschap van de werkgroep ArtTraverse en organiseerde in die tijd zo’n veertig exposities.

Rita Maas werd geboren in Meppel en groeide op in Rotterdam waar haar ouders toen zij anderhalf was naartoe verhuisden. Met tijdgenoten van de lagere school heeft ze nog steeds reünies. Ze ging naar het gymnasium en deed daarna de lerarenopleiding aan wat nu de Hogeschool Rotterdam is. Ze deed tekenen en kunstnaaldwerk, een opleiding die op het onderwijs gericht was, maar Rita had de intentie om kunstenaar te worden. Toen ze op 22-jarige leeftijd afgestudeerd was kreeg ze haar eerste baan in Limburg. Daar ontmoette ze ook haar echtgenoot waarmee ze nu vijftig jaar getrouwd is. ‘Hij zat op de HTS in Heerlen en dat was voor mij reden om in Sittard les te gaan geven in creatieve vakken. Na twee jaar gingen we naar Rotterdam waar mijn man economie ging studeren. Ik was toen zwanger en heb een half jaar niet gewerkt.’

Kunstenaar
‘Mijn man deed eerst een jaar avondstudie maar omdat het te lang zou gaan duren is hij overdag gaan studeren en ben ik in Gouda les gaan geven in het beroepsonderwijs. Op mijn 29ste, ik had inmiddels twee kinderen, ging ik in Zwijndrecht aan het Walburg College lesgeven. Op mijn 57ste ben ik daar gestopt. Het was een school voor havo atheneum waar ik in de onderbouw handvaardigheid gaf en in de bovenbouw textiele werkvormen.’ Rita Maas heeft als uitvoerend kunstenaar geëxposeerd op de Floriade en in Ahoy. Zij heeft verschillende prijzen gewonnen. Rita maakte wandkleden voor onder meer de Kamer van Koophandel Rotterdam, Waterwinbedrijf De Biesbosch en voor particulieren. ‘Toen het Walburg College naar een multifunctioneel gebouw met een bibliotheek en een theater verhuisde heb ik me bezig gehouden met de inrichting en aankleding ervan. Bij open dagen werden in het theater werken die leerlingen in de les hadden gemaakt opgehangen.’

Voorzitter
Rita Maas woont nu 27 jaar in Bilthoven. Zij maakte kennis met de exposities die in het gemeentehuis werden gehouden door Elisabeth Varga die er exposeerde. ‘Elf jaar geleden werd ik benaderd door Dorja Egberts die vroeg of ik haar als voorzitter van de werkgroep ArtTraverse wilde opvolgen en dat deed ik in 2010. De werkgroep bestaat verder uit Evert Bouws, Katrien Kroes, Lilian Oldenhof en Ellen Spanjaard. Het is een echte vriendenclub met verschillende kwaliteiten. De werkgroep ArtTraverse is één van onderdelen van de Stichting Kunst en Cultuur (SKC) en organiseert vier keer per jaar exposities van september tot mei. Per 1 juni heeft Rita het voorzitterschap neergelegd. ‘De reden is dat ik vind dat je na tien jaar ook anderen de ruimte moet gunnen. Ik ben samen met de werkgroep en SKC-voorzitter EllenThier heel betrokken geweest bij het zoeken naar een opvolger.’ Rita heeft er het volste vertrouwen in dat de nieuwe voorzitter van de werkgroep Lucie Musterd prima in het team past.

Veel werk
‘Als voorzitter organiseerde ik de vergaderingen van de werkgroep, stelde de agenda samen en onderhield het contact met de SKC. We vergaderden vier keer per jaar met een goede taakverdeling.’ Rita Maas had heel veel contact met de kunstenaars die kwamen exposeren. ‘Ik benaderde ze, sprak atelierbezoeken af en ging daar met enkele leden van de werkgroep heen. Ook nodigde ik de kunstenaar uit in het gemeentehuis om samen met de werkgroep de ruimte te bekijken. In een museum is dat vaak een vierkante ruimte waar je langs de wanden loopt, de traverse is een verhaal waar je doorheen wandelt. De kunstenaar is bij de inrichting de baas en heeft een plan, maar wij zijn wel kritisch en zeggen wanneer iets niet kan. Toen ik het overnam was de opening van een nieuwe expositie altijd op vrijdag om half vijf, niet zo’n geschikte tijd voor veel mensen. Vrij snel daarna hebben we dat verplaatst naar de zondag om drie uur. Gelukkig is de samenwerking met de gemeente ontzettend goed en de cultuurwethouders waren altijd zeer betrokken. Bij de opening zijn altijd twee of drie bodes aanwezig die onder meer de drankjes verzorgen. De hapjes verzorgen we zelf. Verder regelen we in overleg met de kunstenaars dat een er goede, liefst bekende, opener is. Vaak is er ook muzikale ondersteuning. Bij de opening leggen we De Kunstkrant op de stoelen, Daarin staan aankondigingen van exposities die in Nederland worden gehouden. De opkomst is over het algemeen groot, soms wel tegen de 300 bezoekers, wat in deze coronatijd niet kan.’

Exposanten
‘We richten ons op goede kunstenaars uit het hele land en dat kan ook in de buurt zijn, zoals Truus Werners en Marie-José Wessels die in Bilthoven wonen. Van Marie-José staat in het Hogelandsepark in Utrecht het ‘Monument voor de Polar Bears’. In de tien jaar heeft Rita zo’n veertig exposities ingericht. Het was heel gevarieerd. Ze noemt enthousiast een aantal kunstenaars van naam die hebben geëxposeerd. ‘ArtTraverse is echt een begrip in Nederland, zeker bij kunstenaars. Als ze zeggen dat ze hier hebben geëxposeerd wekt dat vaak bewondering. Ik heb nooit meegemaakt dat kunstenaars als ik ze benaderde zeiden ik ga er eens over nadenken. Iedereen wil en we hebben een lange lijst. Degenen die geëxposeerd hebben krijgen altijd een uitnodiging en ook de kunstenaars nodigen mensen uit. Dat betekent dat er uit het hele land mensen komen.’

Coronacrisis
Rita Maas vindt het jammer dat haar opvolger Lucie Musterd net met de coronacrisis als voorzitter begint. Wanneer en op welke wijze er weer exposities georganiseerd kunnen worden is nu nog niet duidelijk. Het gemeentehuis is beperkt toegankelijk en voor de exposities van ArtTraverse betekent dit dat die niet bezocht kunnen worden. ‘We keken uit naar een tentoonstelling met werk van Ton Albers die in 2017 overleed en Bert Grotjohann die het nagelaten werk van Ton Albers beheert, maar zelf ook tekeningen en glaswerk zou exposeren. De nadruk zou liggen op aquarellen, tekeningen en litho’s van Ton Albers.’ Rita hoopt dat deze expositie later alsnog gehouden kan worden. ‘Als vraagbaak sta ik altijd ter beschikking van Lucie Musterd en de vriendschap met de werkgroepleden blijft zeker bestaan.’

In de tuin van de familie Maas staan twee flamencodanseressen gemaakt van cortenstaal van Elisabeth Varga (? 2011). Door haar maakte Rita Maas kennis met de exposities bij het gemeentehuis.