Het college geeft met ruime onderlinge afstand een toelichting op de jaarrekening.
Het college geeft met ruime onderlinge afstand een toelichting op de jaarrekening.

Gematigd optimisme bij presentatie Jaarrekening 2019

Algemeen

door Guus Geebel

Het college van B en W gaf vrijdag 12 juni een toelichting op de Jaarrekening 2019. ‘De financiën van de gemeente zijn al enkele jaren onderwerp van gesprek’, aldus wethouder Dolf Smolenaers van Financiën. Om de schulden weg te werken en nieuwe taken van het Rijk aan te kunnen pakken heeft de gemeente de afgelopen twee jaar grote bezuinigingsoperaties doorgevoerd van 2,5 en 2,7 miljoen euro. De schuldpositie daalde in 2019 met 3,8 miljoen euro. 

‘We hebben dat gedaan zonder de lastendruk voor de bewoners te verhogen. De Bilt heeft de laagste lastenontwikkeling van de provincie Utrecht. Het gunstige resultaat is mede bereikt door winsten op de grondexploitaties, uitgestelde projecten en overschotten op de personeelsbegroting door een lagere bezetting. Ook zijn er meevallers op verschillende posten doordat ingeschatte kosten lager uitvallen dan begroot. Er is dus een financieel herstel en er gaat 2,1 miljoen in de gemeentelijke spaarpot. Het sociaal domein en de Jeugdzorg blijven een zorgpunt, wat veel andere gemeenten in het land zullen herkennen. Ondanks een positief resultaat zullen we de komende jaren scherp moeten blijven.’ 

Ongewis
Het college wil de raad voorstellen om een deel van het positieve resultaat aan te wenden om extra kosten te dekken. ‘Dit zal nodig zijn omdat we uit ervaring weten dat de bijdrage van het Rijk als compensatie voor onder meer de coronamaatregelen lang niet altijd voldoende zal zijn. Vorig jaar is het gelukt de lasten voor de burger niet de verhogen maar voor dit jaar is alles nog ongewis. We kunnen door deze onduidelijkheid niet garanderen dat wat vorig jaar gelukt is dit jaar weer gaat lukken. Corona en het sociaal domein maken veel ongewis. We hebben een goede uitgangspositie maar we zijn er nog niet’, aldus Dolf Smolenaers.

Sociaal domein
Over het miljoen tekort in 2019 op het sociaal domein, een derde op de Wmo en tweederde op het gebied van jeugdzorg. zegt wethouder Anne Brommersma: ‘Aan de redenen van de tekorten kunnen we zelf maar heel weinig sturing geven. Het Rijk heeft vanaf 2015 bezuinigd op de budgetten en heeft een aantal beleidswijzigingen doorgevoerd, bijvoorbeeld het abonnementstarief. Iedereen hoeft maar 19 euro per maand voor de Wmo te betalen en onze gemeente heeft daar veel last van omdat we relatief veel ouderen hebben. Voorheen was het inkomensafhankelijk en we hebben in de gemeente veel mensen met een goed inkomen. Die betalen nu ook maar 19 euro in de maand. Het zijn er 100 meer in de gemeente geworden wat betekent dat wij grote tekorten hebben op de Wmo waar we maar beperkt geld voor krijgen. Het is op deze manier een structureel tekort.’ 

Jeugdzorg
Wethouder Madeleine Bakker geeft aan hoe het tekort op de kosten voor jeugdzorg ontstaat. ‘We zijn meer gaan doen met minder geld. Door regionale samenwerking en taken te bundelen doen we er zelf al iets aan.’ Gemeenten doen wel een beroep op compensatie. Wethouder Smolenaers: ‘Wij kunnen geld uit de reserves halen, maar veel gemeenten hebben die luxe niet.’ Anne Brommersma meldt ook iets positiefs. ‘De Bilt had in 2019 een uitstroom van tien procent van mensen die aan het werk gekomen zijn terwijl dat landelijk drie procent was. Dat is nu anders vanwege de coronacrisis. In 2019 hebben we het heel goed gedaan, maar 2020 zal een ander beeld geven.’ Ook constateert de wethouder dat De Bilt afval het beste scheidt en van wat gemeenten meer moeten betalen hoeft De Bilt het minste meer te betalen. De verhoging komt door een nieuwe landelijke verbrandingsbelasting.’

Besparingen
Verder heeft het college gekeken waar het kan besparen op de eigen organisatie. Voorbeelden hiervan zijn het terugbrengen van de openingstijden van de gemeentewinkel en het verder verbeteren van de administratieve organisatie. Regionale samenwerking levert ook bezuinigingen op. Burgemeester Potters noemt als voorbeeld van samenwerking de uitwisseling van boa’s in de regio. Die worden met gesloten beurzen uitgewisseld wanneer extra ondersteuning nodig is. De Bilt heeft daar bij het boerenprotest gebruik van gemaakt.