De eikenprocessierups rukt weer op

door Walter Eijndhoven

Vorig jaar ondervonden inwoners in De Bilt veel overlast van de in grote getalen voorkomende eikenprocessierups. Helaas bleken de toen genomen maatregelen door de gemeente De Bilt niet afdoende en versterkt zij nu haar aanpak in 2020. Ondanks deze nieuwe maatregelen maakt Erik den Hertog zich zorgen.

‘Dankzij de zachte winters en warme, droge lentes en zomers, is het van belang dat gemeente De Bilt zich voorbereidt op een toename van de eikenprocessierups’, blijkt uit haar beleidsplan. Afhankelijk van het weer komen de eerste rupsen begin april uit hun ei. In de eerste drie maanden eet de eikenprocessierups van de eikenbladeren en vervelt zij vijf keer. Na de derde vervelling krijgt de rups brandharen, die voor overlast zorgen. Uiteindelijk ontpopt de rups zich als vlinder. De overgebleven nesten blijven in de bomen achter en kunnen nog zes tot acht jaar voor overlast zorgen.

Preventief
Het doel van het Biltse actieplan is overlast zo minimaal mogelijk houden. Helemaal verdwijnen zal de rups echter niet. Om overlast van de eikenprocessierups te minimaliseren, zet gemeente De Bilt in op preventieve maatregelen, bijvoorbeeld jonge rupsen in het voorjaar bestrijden met nematoden (jonge aaltjes die de rupsen van binnenuit opeten). Voor deze methode zet de gemeente een erkend bestrijdingsbedrijf in. Zij zullen dit ook monitoren. Via goede communicatie hoopt de gemeente dat ook inwoners zelf maatregelen nemen om overlast van de eikenprocessierups tegen te gaan, bijvoorbeeld door nestkastjes op te hangen. Dankzij deze preventieve maatregelen hoopt de gemeente op een vermindering van 60% van de overlast. Voor de bestrijding van eikenprocessierupsen met brandharen zuigt de gemeente nesten op en vernietigt deze. Ook grondnesten worden weggenomen. Daar waar de impact het grootst is, zoals bij scholen, langs drukke fietsroutes en bij sportvelden, krijgen extra aandacht om te bestrijden.

Risicoanalyse
Overal in de gemeente zijn alweer lintjes te zien om voorbijgangers te waarschuwen voor de nesten. Aan de hand van een risicoanalyse heeft de gemeente een selectie gemaakt van eiken die extra aandacht behoeven. Van alle circa 7.000 gemeentelijke eiken zijn niet alle bomen preventief behandeld. Tijdens de selectie kijkt de gemeente naar de plaagdruk van vorig jaar, soort eik, de drukte van de locatie en de omstandigheden (staat de boom langs de bosrand met veel schaduw). In haar beheersysteem houdt de gemeente de aanwezigheid bij van eikenprocessierupsen. Op maandag 25 mei waren 126 bomen met eikenprocessierupsen bekend.

Vragen
Omdat veel nog niet duidelijk is, heeft gemeenteraadslid Erik den Hertog vragen gesteld via de raadsgriffie in De Bilt. ‘Er is een nieuw beleid ten opzichte van vorig jaar’, laat Den Hertog weten. ‘Als deze preventie niet werkt, is het nu weer dweilen met de kraan open, want nu is de enige optie weer wegzuigen’. Graag wil hij weten wanneer de gemeente start met curatief handelen. De gemeente De Bilt verwacht dat rond 2 juni vaste nesten worden gevormd. Op dat moment start zij met curatieve bestrijding (dit is het wegzuigen van de nesten). Bij de Patioschool zijn al nesten weggehaald, vanwege de gevoelige locatie.

Samenwerking
Nog een onduidelijkheid bij Den Hertog is de samenwerking met particuliere terreineigenaren met eiken. Vanuit de gemeente wordt de bestrijding uitgevoerd op zowel

publiek terrein, als op privaatterrein. Dit in verband met het risicogehalte van een gevoelige locatie. Bij overige particuliere terreineigenaren geeft de gemeente aan met welke bestrijder zij samenwerkt en welke methode zij gebruikt. Particuliere eigenaren zijn zelf verantwoordelijk voor de bestrijding van de eikenprocessierups op hun terrein. Zij kunnen naar eigen inzicht de samenwerking aangaan met een bestrijder.

De gemeente De Bilt startte haar voorlichtingscampagne op vrijdag 3 april met een persbericht. Via een aparte info-pagina op de gemeentelijke website is meer te lezen wat inwoners zelf kunnen doen, waaronder het melden van een nest. Begin juni intensiveert gemeente De Bilt haar campagne via social media, afhankelijk van de plaagdruk en de overlast.