De Bilt moet financiën op orde krijgen

22 januari 2020, 08:08 Algemeen

door Henk van de Bunt

De gemeente De Bilt moet de komende jaren concreet en fors gaan bezuinigen om uit de financiële problemen te geraken. Dat staat in een brief van 18 december 2019, die gedeputeerde Robert Strijk aan de gemeenteraad heeft gestuurd. De provincie houdt de vinger aan de pols van De Bilt en het lijkt erop, dat dit een als officiële waarschuwing kan worden gezien.

De gedeputeerde verdedigt zijn beleid: 'Het doel van het interbestuurlijk toezicht (IBT) is het waarborgen van de kwaliteit van het openbaar bestuur en ervoor te zorgen dat burgers erop kunnen blijven vertrouwen, dat de overheid haar taken goed uitvoert. Financieel toezicht is één van de domeinen binnen het IBT en draagt bij aan een financieel gezonde huishouding van uw gemeente. Repressief toezicht is het uitgangspunt: dit houdt in dat u uw begroting direct kunt uitvoeren. Ons oordeel baseren wij op de kaders en criteria genoemd in o.a. de Gemeentewet en de Algemene Wet Bestuursrecht'.

Bevindingen en beoordeling

De provincie geeft aan bij de begroting 2020 en de jaarrekening 2018 te onderzoeken of de structurele baten ieder jaar de structurele lasten dekken en of de ramingen realistisch zijn. In het geval de begroting niet structureel en reëel in evenwicht is, dan moet aannemelijk zijn dat dit evenwicht uiterlijk in het laatste jaar van de meerjarenraming tot stand wordt gebracht. De conclusie luidt: 'Uw programmabegroting is in 2020 weliswaar financieel niet in evenwicht, maar dit evenwicht wordt in de meerjarenraming hersteld. Vanaf 2023 is uw begroting structureel en reëel in evenwicht. Dit betekent dat de structurele baten voldoende zijn om de structurele lasten te dekken. Hiermee is voldaan aan de wettelijke bepalingen om voor repressief toezicht in aanmerking te komen. U kunt uw begroting direct uitvoeren. Onze goedkeuring is niet nodig'.

Behoud financieel evenwicht

De gedeputeerde vervolgt: 'Wij beoordelen het meerjarig financieel perspectief van uw gemeente als zorgelijk. Dit mede gelet op de niet positieve uitkomsten van de jaarrekening van de afgelopen jaren. Het structureel en reëel begrotingsevenwicht wordt alleen in het laatste jaar gerealiseerd door een pakket van ombuigingen en taakstellingen (€ 2,7 miljoen)'. De gedeputeerde waarschuwt de gemeente (dus de gemeenteraad en het College vdB.) om de problemen niet steeds voor zich uit te schuiven. 'Overigens hebben wij in vorige toezichtbrieven al onze zorgen geuit over de hoogte van uw weerstandscapaciteit. Door ombuigingen nu en de afgelopen jaren zijn stappen gezet, maar dan moeten de ingezette maatregelen wel worden gerealiseerd. De uitdaging voor uw gemeente is om voor de begroting 2021 zowel het begrotingsjaar als de meerjarenbegroting structureel en reëel dekkend te maken. Naar ons oordeel zal de gemeente dit niet kunnen realiseren zonder dat aanvullende inkomsten worden gegenereerd of uitgaven definitief worden geschrapt'.

Risico

De aangekondigde bezuinigingen van de gemeente De Bilt op zorg en welzijn worden beoordeeld als risicovol: 'Het betreft vooralsnog fictieve bedragen op basis van een toezegging van het Rijk om te onderzoeken of er extra structurele middelen voor de jeugdzorg vrij gemaakt kunnen worden'. De provincie vervolgt: 'Wij attenderen u erop dat wij het niet acceptabel achten als ieder jaar opnieuw een meerjarenraming wordt opgesteld waarbij uitsluitend in het laatste jaar weer financieel evenwicht is. Er moet namelijk sprake zijn van een perspectief waarbij het sluitend zijn van de begroting telkens een jaar dichterbij komt. Met als uiteindelijk resultaat dat een sluitende begroting voor het komende jaar en een sluitende meerjarenraming voor de opvolgende periode van drie jaar wordt bereikt'

Vervolg

De Provincie verwacht zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk voor 1 mei 2020 een reactie, waarin concreet wordt aangegeven hoe met de aandachts- en verbeterpunten aan de slag wordt gegaan: 'Het is uw verantwoordelijkheid om (een pakket van) maatregelen te treffen om het structureel en reëel evenwicht te herstellen en te behouden'. Daarnaast ontvangt de wethouder financiën in het eerste kwartaal van 2020 een uitnodiging om als vertegenwoordiger van de gemeente De Bilt in een gesprek met de gedeputeerde financieel toezicht een toelichting te geven op de actuele financiële situatie van de gemeente. De gemeenteraad wil op korte termijn een speciale raadsinformatieavond beleggen, waarbij in aanwezigheid van de Provincie en het College over de financiële situatie wordt gesproken.