Op 't bankje

Algemeen

'U heeft de buit weer binnen', zeg ik tegen de man die bij me komt zitten. Hij heeft een tamelijk groot pakket bij zich, dat hij naast zich op het bankje zet. 'Ja, ieder jaar krijg ik op mijn werk een kerstpakket, maar het gaat meer om het idee dan om de inhoud. Er zitten altijd dingen in die ik nooit gebruik en na een jaar blijkt dat er heel veel van die blikjes die erin zitten weggegooid kunnen worden omdat de houdbaarheidsdatum vervallen is. Voor mij hoeft het eigenlijk niet.' Het klinkt me wat ondankbaar in de oren en ik denk dat de man iemand is die altijd wat te mopperen heeft, maar hij heeft toch een verhaal. Hij vertelt dat zijn vrouw een paar jaar geleden is overleden en dat hij nu heel anders tegen het leven aankijkt. 'Kerstmis is een groot commercieel gebeuren geworden. De een versiert zijn huis nog uitbundiger dan een ander. Ik zal er niet van opkijken als er nog eens een keer met kerstmis een lichtjesroute wordt georganiseerd om versierde huizen te bekijken. Wat dat versieren met de kerstgedachte te maken heeft weet ik niet. Ik las in de krant dat in Hasselt in België een door kunstenaars gemaakte alternatieve kerststal op last van de pastoor en de burgemeester moest worden vervangen door een traditionele stal vanwege de ontblote boezem van Maria Magdalena die ze hadden gemaakt. Dat stoort dus wel, maar commerciële uitwassen zijn gewoon ' De man schudt zijn hoofd. 'Ze vragen me ook iedere keer wat ik met de feestdagen doe, want als je alleen bent en niet mee wil doen aan een eetpartij, dan ben je zielig. Ik hoorde dat daklozen rond de kerst van alles toegestopt krijgen omdat het kennelijk bij de kerstgedachte hoort. Er zijn ook mensen die zo'n dakloze graag willen uitnodigen voor het kerstdiner. Misschien om hun geweten te sussen. Er is rond de kerst zelfs een tekort aan daklozen heb ik gehoord. Na de kerst mogen ze de kou weer in', zegt hij schamper. Is de man verbitterd of een realist vraag ik me af. 'Ik zou er helemaal niet gek van opkijken als er iemand brood ziet in een soort uitzendbureau voor daklozen met kerst. Kan je er een inhuren, want de commercie ligt overal op de loer.' Hij kijkt weer wat somber voor zich uit. 'Ik luister wel altijd naar de kerstboodschap van de koningin. Ik heb begrepen  dat ze die zelf schrijft en dat doet ze erg goed.' Weer kijkt hij stil voor zich uit, alsof hij de majesteit hoort spreken. 'Ja, kerstboodschappen. Voor de meeste mensen betekent dat inslaan bij de supermarkt.' Hij moet er zelf om lachen. 'U moet niet denken dat ik een zwartkijker ben hoor, alleen wil ik niet meedoen aan dat massale gedoe. Ik geniet toch wel, gewoon met mooie muziek en een goed boek.' Het begint inmiddels al donker te worden en in de huizen waar we vanaf het bankje op kijken wordt overal de kerstverlichting ontstoken. Het ziet er best gezellig uit, dat moet de man ook toegeven. 'Ja, ik heb er niets op tegen dat mensen uitbundig feestvieren, het heeft alleen niets met kerstmis te maken. Ach misschien koop ik toch nog een klein kerstboompje en maak het me met kaarsen gezellig', zegt hij. Ik wens hem fijne dagen en denk dat hij die best sfeervol zal doorkomen.

Maerten (2005)