Koninklijke Onderscheiding voor Erich Ruiter

door Henk van de Bunt

Burgemeester Sjoerd Potters reikte zaterdag 2 november in Restaurant De Lage Vuursche, de versierselen uit die horen bij de Koninklijke onderscheiding Officier in de Orde van Oranje-Nassau aan de heer Erich Ruiter.

Kolonel-tandarts b.d. der Cavalerie drs. Erich Ruiter (tot voor kort inwoner van Hollandsche Rading) heeft 40 jaar lang forensisch odontologische werkzaamheden uitgevoerd ten behoeve van slachtofferidentificaties; dit buiten zijn werk om als zelfstandig ondernemer (tandarts). Vanaf 1977 tot 2014 (actief) en tot op de dag van vandaag in een adviserende rol, heeft Ruiter zich met hart en ziel ingezet voor de forensische odontologie. Tussen 1977 en 2014 had hij een rol bij verschillende vliegtuigrampen en branden waarbij (veel) Nederlandse slachtoffers vielen.

Slachtofferidentificatie
Naast het werk van de forensische geneeskundigen, is er ook een speciaal deelgebied in de forensische wetenschappen, dat zich specialiseert in het gebit. Het verschil zit hem vooral in het feit dat de odontologie zich niet zozeer richt op het aantonen van de oorzaak van letsel of dood, maar met de identificatie van het slachtoffer. Er is natuurlijk in zekere zin een overlap, aangezien de tanden ook gebruikt kunnen worden als 'wapen' om te verdedigen of mee aan te vallen. Burgemeester Sjoerd Potters: 'Niet voor iedereen hier is dat een vanzelfsprekende functie. Ook zelf heb ik me in dit onderwerp moeten verdiepen. De meeste aanwezigen hier weten het waarschijnlijk beter dan ik; samengevat komt het erop neer dat een forensisch odontoloog zich met name bezighoudt met het identificeren van slechtoffers van rampen. Dat is geen eenvoudige taak'.

Rampen
Vanaf 1984 werd Erich Ruiter betrokken bij bijna elke ramp, in binnen -en buitenland, waar Nederlanders bij waren betrokken. Hij is ingezet na de Bijlmerramp, de vliegtuigramp op Faro, de Dacota-ramp in Den Helder, de Herculesramp in Eindhoven, de ontploffing in de vuurwerkopslag in Enschede en de allesvernietigende Tsunami in Thailand. Ook bij de identificatie van de passagiers van de neergeschoten MH17 speelde hij een voorname adviserende rol.

Volgens Potters verdient Ruiter de onderscheiding als geen ander. 'De identificatie van een slachtoffer is een belangrijk element in het mogelijk maken dat nabestaanden aan een rouwproces kunnen beginnen. De motivatie van de heer Ruiter om dit te doen was met name steeds daarop gericht. Voor het Rampen Identificatie Team (RIT) heeft de heer Ruiter veel betekend'.

Oprichter
Volgens de burgemeester kan Erich Ruiter worden gezien als één van de feitelijke oprichters van het RIT. Zijn visie, dat rampen veelvuldiger zouden gaan voorkomen en met meerdere slachtoffers van meerdere nationaliteiten, deden hem besluiten de forensische odontologische procedures minutieus te (laten) vastleggen. De rest van de wereld hanteert nu die werkwijze: 'Mede door zijn Engelse taalvaardigheid en zijn bijzondere empathische vermogen, bleek de heer Ruiter een goede en in het complexe multinationale identificatieproces vaak doorslaggevende, rol te spelen'.

Specifiek
Naast het identificeren van slachtoffers heeft de heer Ruiter zijn jarenlange ervaring op het gebied van forensische odontologie onder de aandacht gebracht bij vele collega's in het binnen- en buitenland door het geven van lezingen. Ook het opleiden van nieuwe collega's deed hij met veel enthousiasme en inzet. Veel jonge tandartsen heeft de heer Ruiter in dit specifieke vak van forensische odontologie praktisch begeleid. Tot op de dag van vandaag staat de heer Ruiter paraat voor advies, begeleiding en steun, en is nog zeer betrokken en is volgens velen een autoriteit op dit vakgebied.