Parkeerproblemen Centrum Bilthoven slepen voort

door Henk van de Bunt

In 2010 heeft de gemeente De Bilt een masterplan opgesteld om het dorpshart van Bilthoven om te toveren tot een aantrekkelijk ontmoetingsplaats voor haar inwoners. Echter negen jaar later zien de ondernemers en bewoners van de 100-jarige kern vooral een troosteloze bouwput waar parkeerplaatsen zijn verdwenen. Eigenaren en winkeliers laten zich nu juridisch en strategisch bijstaan.

De vraagt rijst of het dorpshart wel zo aantrekkelijk gaat worden als voorgenomen is. Uit meerdere onderzoeken onder consumenten blijkt dat de belangrijkste voorwaarden om een winkelgebied te bezoeken, zoals een goede bereikbaarheid, voldoende en gratis parkeren naast een compleet en divers winkelaanbod en weinig leegstand in dit gedeelte van de uit zes kernen bestaande ambitieuze gemeente gedeeltelijk maar ontoereikend zijn ingevuld. De winkeliersvereniging ervaart de nadelen: 'De gemeente komt maar niet met een échte parkeervisie, er zijn te weinig parkeerplaatsen en die er zijn vallen onder het regime van maximaal anderhalf uur, waardoor consumenten wegblijven uit het centrum. En dat doet afbreuk aan de aantrekkelijkheid van ons dorpshart'.

Meedenken
Vanaf dag één in de planvorming hebben de ondernemers meegedacht. Als geen ander hechten zij aan een vitaal dorpshart. Maar vanaf diezelfde dag één waren er ook zorgen: er moest echt iets verbeteren aan het parkeren in Bilthoven centrum. Peter Dapper (Julianalaan): 'Het zogeheten masterplan bevatte ook een uitgangspunt over bereikbaarheid. Vastgoedeigenaren en winkeliers stemden ermee in en baseerden hier ook hun keuzes en investeringen op. Onderdeel van het masterplan was ook: een autovrij Vinkenplein. De ondernemers voelden zich niet prettig bij het meedenken over de invulling daarvan. Hoe kun je een plein autovrij maken terwijl het parkeren in het centrum onvoldoende is uitgewerkt? Het feit dat klanten dichtbij winkels kunnen parkeren is goed voor 60 tot 80% van de omzetten. Er is dus wel een voorbehoud gemaakt ten aanzien van de bereikbaarheid. Het toenmalige college gaf aan dat de klankbordgroep van ondernemers bij de uitwerking op drie punten mocht rekenen: de toekomstige parkeeraantallen, de parkeerverdeling en het parkeerbeleid'.

Steun
De winkeliers kregen vervolgens ondersteuning van brancheorganisatie INretail. In eerste instantie leidde dit tot een memo waarin zij aangaven bereid te zijn om, uitgaande van de parkeernorm, tot de uitwerking van een aantal scenario's over te gaan. René van Basten (Klumper Julianalaan) hierover: 'In het huidige collegeprogramma staat vermeld dat er een herijking van de centrumplannen komt en dat er gekeken gaat worden naar mogelijkheden voor ondergronds parkeren. De sfeer verslechterde toen het college overging tot het maken van een definitief ontwerp voor de inrichting Vinkenplein zonder het inlossen van de beloftes over verbetering van de parkeersituatie en zonder het invullen van de ambities uit het collegeprogramma. Het college ging zonder nader overleg met ondernemers over tot besluiten over de parkeerroute, het parkeerbeleid en kwam met een schets over uitsluitend de huidige beschikbare parkeeraantallen'.

Winkeliers in hun hemd
Janine Veldhoven (Vinkenlaan): 'Tegen de nieuwe gemeenteraad sprak wethouder André Landwehr namens het college over grote verdeeldheid onder winkeliers aangaande het parkeren. Hij had winkeliers bijna allemaal persoonlijk gesproken, gaf hij aan. Er moest een unaniem getekende petitie in de drukke decembermaand aan te pas komen om dit onjuiste beeld te ontkrachten. Ook zou er een grote verdeeldheid zijn tussen de diverse belangenverenigingen, hetgeen eveneens onjuist was. De wethouder beloofde beterschap en zou opnieuw contact zoeken met de belangengroepen. De winkeliers voelden zich in het hemd gezet na deze gang van zaken. De raad en belanghebbenden werden in deze waan gelaten dat het ontwerp voor Vinkenplein breed was afgestemd, terwijl het college het definitief ontwerp goedkeurde voordat er ook nog maar één gesprek geweest was met de winkeliers'.

Kwinkelier
Op dit moment rest er voor de winkeliers en eigenaren niets anders dan de huidige parkeersituatie als een gegeven te beschouwen en nadrukkelijk te wijzen op toekomstige mogelijkheden om wél voor een goede parkeersituatie voor centrum Bilthoven te zorgen. Het staat als een paal boven water, dat het centrumgebied van Bilthoven veel te weinig parkeerplekken heeft. In een eerder stadium werd uitgegaan van 950 benodigde plekken, maar met de gezaghebbende parkeernorm CROW en de nu bekende invulling van de Kwinkelier kom je tot ver boven de eigenlijk al benodigde 1150 parkeerplekken. Dat aantal wordt bij lange na niet gehaald. Erik van de Kerkhof (Donelli Vinkenlaan): 'Het centrum van Bilthoven is grotendeels afhankelijk van één vastgoedbezitter, te weten de eigenaar van De Kwinkelier. Dit brengt grote risico's met zich mee. Deze vastgoedpartij in kwestie heeft meermaals aangegeven dat er voor hem geen enkele opgave ligt in het voorzien van openbare parkeerplaatsen. De ontwikkelaar is enkel verantwoordelijk voor het voorzien in voldoende parkeerplekken voor 'eigen gebruik'. De gemeente De Bilt heeft volgens de winkeliersvereniging de parkeerplaatsen uit de Kwinkelier dus ten onrechte meegeteld voor het berekenen van de parkeerruimte in het centrum, terwijl er geen afspraken met de vastgoedeigenaar zijn, die ook de grond naast de Kwinkelier en de winkelplint aan het Vinkenplein in eigendom heeft verkregen bij de gemeente.'

Urgentie
Eigenaren en winkeliers laten zich nu juridisch en strategisch bijstaan, want de situatie in het centrum wordt steeds nijpender. Bovendien geldt bij parkeren dat voldaan moet worden aan redelijke loopafstanden en goede zichtlijnen. De winkeliers: 'Maar het wordt nog urgenter als we alleen naar het deel van het oude centrum kijken. Hier geldt dat de feitelijke parkeerruimte 65% minder is dan de werkelijke behoefte van parkeeraantallen voor bezoekers, bewoners en werknemers. Wij betreuren dat de uitgestoken handen om samen te werken en scenario's uit te werken niet zijn opgepakt. Het is voor ons niet eenvoudig een weg te vinden in de gemeentelijke molen bij dit soort trajecten. Zeker omdat het gevoel heerst dat kennis van buitenaf moeizaam wordt geaccepteerd. Uiteindelijk zijn het juist de retailers, die dagelijks bezig zijn om hun hoofd boven water te houden in een centrum dat al bijna tien jaar in de steigers staat. Letterlijk verbouwen met de winkel open. De Bilt wil daarbij ook nog eens een rol gaan spelen om duizenden bezoekers voor het Utrechts Science Park 'af te vangen'. Dit stelt de ondernemers ook niet gerust, want dit heeft grote impact op de parkeersituatie in het centrum'.

.