Kerkdijk 14 anno juli 2018.
Kerkdijk 14 anno juli 2018.

Toen en nu (nog)….

Algemeen

Met foto's van weleer richten wij ons deze keer - als voorbeeld - op een item, dat voorkomt op het te openen Online Museum De Bilt en constateren dat dit een welkome aanwinst is voor iedereen die geïnteresseerd is in het culturele erfgoed van de gemeente; juist omdat daar en daarbij aandacht wordt besteed aan alle aspecten van het verleden.

[Henk van de Bunt]

De start van het Online Museum De Bilt - het eerste in Nederland - is op donderdag 30 augustus om 16.00 uur in de Mathildezaal van Gemeentehuis Jagtlust in Bilthoven in aanwezigheid van burgemeester mr. Sjoerd Potters en wethouder drs. Dolf Smolenaers. Tijdens deze bijeenkomst zal de site officieel in gebruik genomen worden en zullen de mogelijkheden voor wie in cultuur en geschiedenis van de gemeente De Bilt geïnteresseerd is, voor jong en oud, voor scholen, verenigingen, particulieren en bedrijfsleven toegelicht worden.

Westbroek
Westbroek was een zelfstandige gemeente t/m 30-6-1957. Per 1-7-1957 werd het onderdeel van de gemeente Maartensdijk en in 2001 (na samenvoeging van Maartensdijk en De Bilt werd het een van de zes dorpen van de nieuw gevormde gemeente De Bilt. Onder het dorp Westbroek valt ook de buurtschap Achttienhoven.

Aparte
Westbroek had altijd een beetje een 'status aparte', omdat dit het enige dorp binnen de gemeente was dat West van de A27 ligt en omdat het langs de provinciale weg en dan nog eens over de dijk vanuit de andere kernen een flink eind fietsen is.

Naamverklaring
Samenstelling van west 'westelijk gelegen' (gezien vanuit Utrecht en ten opzichte van Oostbroek onder De Bilt) en broek 'broekland, drassig grasland'. In 1840 heeft de gemeente Westbroek, die slechts het dorp omvatte, 93 huizen met 686 inwoners. Per 1-7-1957 is de gemeente opgeheven en grotendeels samengegaan met de gemeente Maartensdijk (met 1.279 hectare en 1.150 inwoners). Een zuidelijk deel is naar de gemeente Maarssen overgegaan (met 429 hectare en 662 inwoners). Tegenwoordig heeft het dorp Westbroek ongeveer 1.200 inwoners en is daarmee het kleinste dorp van de gemeente De Bilt. In Westbroek, inclusief het voormalige dorp Achttienhoven, is veel van het oude bewaard gebleven.

Monument
Op www.onlinemuseumdebilt.nl namen we alvast een kijkje bij en een artikel over Kerkdijk 14 in Westbroek. Het is één van een aantal rijksmonumenten van Westbroek, dat een beschermd dorpsgezicht heeft met daarin een aantal bijzondere boerderijen. De boerderij op Kerkdijk 14 is daar een voorbeeld van. In Maartensdijk, Geschiedenis en Architectuur (Kruidenier en van der Spek) lezen wij: 'Vermoedelijk was deze plek in de Middeleeuwen al bebouwd. Ook op de ontveningskaart van 1770 is op deze plek een langhuisboerderij te zien. Het dwarshuis is in 1872 vóór de bestaande, oudere stal gebouwd. Gelet op de telmerken in de kapconstructie dateert het achterhuis waarschijnlijk uit de 18de eeuw'.

Kerkdijk 14 uit vroegere tijden.