Een fraai voorbeeld van een nachtvlinder is het Rozenblaadje.
Een fraai voorbeeld van een nachtvlinder is het Rozenblaadje.

Nachtvlindernacht met IVN De Bilt

Algemeen

door Henk van de Bunt

Vrijdagavond 24 augustus zet IVN afdeling De Bilt haar schijnwerpers op de nachtvlinders; bij gastheer en insectenman Rob Timmer in Hollandsche Rading hoopt men diverse soorten nachtvlinders te kunnen lokken met lichtval.

Het is een unieke kans om een indruk te krijgen van de vormenrijkdom van vlinders en andere insecten die op een doorsnee nazomerse zomeravond rondfladderen. Op de locatie zijn de laatste jaren al ruim 200 soorten gespot. Wat is het effect van de achterliggende extreem warme periode: Vliegen er meer of juist minder nachtvlinders? Of misschien zijn er juist hele zeldzame soorten te spotten. Geïnteresseerden zijn van harte welkom.

Politie
Rob Timmer werkte meer dan 40 jaar bij de politie: eerst vanaf zijn 19e jaar in Maartensdijk en daarna in De Bilt als groepsrechercheur. Hij vindt het politiewerk nog steeds het mooiste en spannendste beroep van de wereld, ondanks de vele energievretende regeltjes. Kort voor zijn pensionering zei hij: 'Ik ga straks, als ik gestopt ben, lekker de polder en het bos in en ga tekenen.' Dat is hij ook gaan doen. Als de dag nog nauwelijks is aangebroken, gaat hij de natuur in en fotografeert, tekent en schrijft prachtig over de dieren die hij ziet. Ook wel over de mensen, maar die komen er door hun gedrag meestal minder goed af.

Zweefvliegjes
Na al die jaren roosterwerk vult Timmer nu veel van zijn dagen met de natuur. Je weet niet wat je hoort als hij gaat vertellen over nachtvlinders, meikevers en de insecten in zijn omgeving: 'Altijd al zat er een beetje bioloog in mij te kriebelen en met het hele mooie weer zie ik ze echt 'weer vliegen'. Van alles om je huis, in je tuin, overal is het een wir war van kleine en wat grotere beestjes, die ruzie maken, eten zoeken, nestjes maken etc. Ik heb jaren geleden een soort vlinderval gemaakt van een autoruit met daaronder een lamp. Zo'n lamp die vroeger in de lantaarnpalen zat en die dus langzaam maar zeer zeker een enorm fel licht gaven. Daaronder een oude metalen lampenkap op z'n kop boven op een emmer. Dat werkte perfect. Een groot deel van de 's nachts vliegende vlinders komt op het licht af wat weerspiegelt op de ruit. Ze vallen in de trechter en komen in de emmer waarin ze dan blijven zitten. Ik heb de lamp weer gerenoveerd en met een schildersdoek erachter opgezet in mijn tuin'.

Koortskriebels
'Het is echt ongelooflijk wat je dan meemaakt. Het begint met muggen en kleine vliegen maar naar gelang de tijd gaat en het echt donker wordt , wordt het echt een prachtig iets. Van klein tot groot komt op de lamp af. In mei waren dat in een paar uur ruim 60 meikevers. Allemaal mannetjes die op zoek waren naar een vrouwtje. Voorts kevertjes, zelfs wespen, cicaden maar vooral nachtvlinders. Ik had ongeveer tien observatiepotjes klaar staan om de vlinders te vangen en te bekijken maar al snel moest ik er potjes bijhalen. In elk potje dan ééntje en dan in de ochtend alles op de foto. Ik dacht dan één of twee glaasjes en dan stop ik om 1 uur. Het werd soms half vier want ik bleef me verbazen wat er allemaal vloog. Van grote tot kleine vlindertjes in alle kleuren en vormen die je maar kunt bedenken. En juist als je begint op te ruimen komt er weer één die je nog niet eerder hebt gezien. Ze zaten op een gegeven ogenblijk op mijn kleding, in mijn baard. 't Was fantastisch. 25 potjes was voor mij de limiet want je moet ergens toch een grens stellen maar zelfs dat was te weinig. Maar dit aantal toch maar vastgehouden anders blijf je zitten tot het weer licht wordt en de fles Ketel één leeg is.'

Route
Hopelijk zijn op 24 augustus - vanaf ca. 21.30 tot ca. 23.30 uur - de nachtvlinders te zien op Vuursche Dreef 44 in Hollandsche Rading. De routebeschrijving luidt: komend van station Hollandsche Rading volgt u de Vuursche Dreef zo'n 400 meter. Vervolgens na nummer 42 de toegangsweg rechts(-af) en na ca 60 meter bereikt u links nummer 44. Auto's graag parkeren langs de Vuursche Dreef. Meer informatie: e-mail: robtimmer@scarabae.nl of tel. 06 10896796 of tel. 035 5771739. Aanmelden via dit e-mail adres. Vanwege het felle licht is het dragen van een zonnebril aan te raden. Deelname is gratis. Zie ook www.ivndebilt.nl.

Kuifmees getekend door Rob Timmer.
Winterkoninkje getekend door Rob Timmer.
Rob Timmer ziet ze graag vliegen.
Een duidelijk te herkennen gele spanner, die ook voorkomt in tuinen, is de hagedoornvlinder.
Gewone braam en framboos zijn de waardplanten van de braamvlinder.