Scheerchinezen

In de meeste artikelen over bridge kan men lezen, dat bridgers in het algemeen vaste partners hebben, die vaak jaren (soms tientallen) samenspelen. Ik heb dat voorrecht ook gekend en streef daar nog steeds naar. Ik mocht gedurende plm. 13 jaar mijn bridgeleven delen met zo'n vaste zekerheid. Hij was bijna altijd aanwezig en als dat zo was, was hij meestal ook behoorlijk 'aanwezig'. Hij had een aantal vaste kernachtige woorden in zijn vocabulaire opgenomen; woorden waarvan ik de betekenis zeker kende en hetzelfde dacht over de herkomst ervan. Voorbeelden, die onuitwisbaar in mijn geheugen staan gegrift zijn 'de nek', 'cowboybridge' en scheerchinezen.

Ik ben geabonneerd op een Taal-E-mailbrief. De redactie ervan vond het ooit nodig om eens stil te staan bij de Chinees in de Nederlandse taal: 'Zo gaan we sinds ongeveer 1960 en masse naar de chinees. Daarvoor hoeven we niet ver te reizen, want met een kleine letter is chinees de aanduiding voor een restaurant, wat trouwens in de praktijk vaak een Chinees-Indisch restaurant blijkt te zijn. We begeven ons naar 'Tong Ah' of 'De Lange Muur' en eten daar tjaptjoi, foeyonghai en golauyoek, woorden die allemaal Van Dale hebben gehaald. Of we nemen ons bakje mee naar huis, en spreken dan opeens van een afhaalchinees. Of van een mee-neem-chinees, als we in Vlaanderen wonen.

Maar chinezen doen we bijna allemaal. Ook als we onverhoopt eens geen trek hebben, want chinezen kan ook betekenen 'heroïne of cocaïnebase op aluminium verhitten om de damp door een pijpje te inhaleren'. Blijkbaar worden drugs nog steeds geassocieerd met het Hemelse Rijk, waar in de 19e eeuw door de Britten al twee Opiumoorlogen werden uitgevochten. Overigens ter bescherming van hun eigen opiumhandel.

Al ver voor de restauranthouders kwamen er trouwens Chinezen naar ons land. Die waren vaak straatarm en verkochten warm water of pindalekkernijen. Zo ontstond de nu vrijwel vergeten uitdrukking 'een rare waterchinees'. En ook het niet zo aardige rijmpje 'inda-pinda-poepchinees'. Volgens Van Dale is poepchinees een 'goedmoedig scheldwoord'. Er zijn er die om minder in toorn ontsteken'.

Scheerchinezen
Toen ik dat alles las, was mijn nieuwsgierigheid extra geprikkeld. Het 'scheerchinezen' van mijn bridgepartner van voorheen en waarmee hij het 'heen- en weer afspelen bij bridge' bedoelde, zou voor eeuwig en altijd een onderbouwing, een uitleg moeten krijgen. Dus ik 'googlede', bezocht Ilse, Wikipedia en van Dale him- of herselfs, maar nergens, nee nergens bleek er ooit iemand - behalve mijn bridgepartner en ik - het woord in zijn of haar mond te hebben gehad. Wij hebben ons dus jaren 'vermaakt' met een niet bestaand woord.

In ieder geval kan het wel worden toegevoegd op die websites van andere, niet bestaande woorden (ikzegookmaarwat.nl, vokabulaire.nl) zoals daar zijn achteraandacht, (pas als laatste aandacht krijgen), baardbedenker, (iemand die baarden bedenkt bij een gezicht), bedremsel, (residu van het bedremmelproces), driftklikker, (websurfer, die niet het geduld heeft te wachten op de volgende pagina), facettenbandje, (bandje met verschillende delen), Geenitalië (Frankrijk) of woorden, die (ook) niet bestaan, maar die je desondanks meteen begrijpt zoals:Tandenteugel, Klapcomputertje, Pijlsmijtbord, Verstrakoperatie voor je gezicht of scheerchinezen.

Henk van de Bunt