In minder dan tien jaar is bijna niets meer van de verderop liggende spoorlijn te zien.
In minder dan tien jaar is bijna niets meer van de verderop liggende spoorlijn te zien.

Agrarisch natuurbeheer werkt

Algemeen Natuur & Milieu

door Henk van de Bunt

'Onlangs zat ik in de trein Utrecht-Bilthoven en terwijl ik naar buiten keek mijmerde ik  over de natuur en dacht aan de tijd, dat op dit traject een fly-over werd gemaakt. Ik herinnerde mij dat ik toen over grasvelden c.q. weilanden keek. Nu was dat niet meer het geval: ik zag veel vrij lage bomen (hazelaars) en kon niet zien wat daarachter verborgen lag'.

Op de kop af 10 jaar geleden spraken wij (ook) met Bertien Collette uit Maartensdijk; over de tijd toen ze nog werkte en dagelijks heen en weer treinde tussen Bilthoven en Utrecht. In die tijd kwam de 'fly-over' van de NS ten zuiden van Groenekan tot stand te midden van groene weilanden. Zij zag toen vanuit de trein, dat daar daarna iets veranderde, maar wat dat was kon zij toen niet waarnemen. Onlangs gingen we terug om de veranderingen waar te nemen. Walter Eijndhoven legde e.e.a. fotografisch vast.

Natuurbeheer
Tien jaar geleden (11 juli 2008) was er op een mooie zomeravond een Polder Avond Excursie, georganiseerd door de Agrarische Natuurvereniging Noorderpark e.o. in het gebied aan de Voordorpsedijk bij de boerderij van de familie Westeneng, waar agrarisch natuurbeheer en kleinschalige natuur- en landschapsontwikkeling plaats vond. Door deze structuur ontstonden er verbindingen tussen de leefgebieden van dieren en planten, een voorwaarde om uitsterven te voorkomen.

Variatie
Waar in de afgelopen eeuw in dit slagenlandschap slechts gewone groene weilanden waren is nu veel variatie. De sloten zijn verbreed en hebben aflopende oevers gekregen en staan mede dankzij agrarisch natuurbeheer, vol met allerlei bloemen, een lust voor het oog. Er zijn ook een paar poelen met kraakhelder kwelwater. Deze poelen zitten vol met klein dierenleven en zijn de voortplantingsplek voor o.a. kikkers, padden, salamanders en libellen. In de weilanden loopt een kleurrijke koppel koeien, mak én met horens. Achter die weilanden is het fietspad van de Groenekanseweg naar fort Voordorp te zien, waarlangs een rij bomen staat met hier en daar doorkijken om het zicht op de weilanden te behouden.

Tot hiertoe…..
Er kan helemaal tot vlakbij de betonnen zuilen van de 'fly-over' worden gewandeld. Hier is (in 2008) een groot aantal boompjes geplant, die deze betonkolos landschappelijk moesten inpassen. Daarbij wordt ook gezorgd dat dieren zoals de reeën vrije doorgang hebben zodat zij veilig aan de andere kant van de spoorweg kunnen komen. Ook rond de boerderij, die stamt uit 1860 en de mooie naam 'Eben-Haëzer' (Tot hiertoe heeft ……) heeft, zijn kleine landschapselementen aangelegd. Zo kwamen daar de oorspronkelijke houtsingels en knotbomenrijen terug en voor de boerderij staan jonge hoogstamfruitbomen in de boomgaard met langs de oprit meidoornhagen. Achter de grote schuur kwamen een paar grotere bomen, zodat deze schuur niet meer overheerst in het landschap. Klein vee in de boomgaard en weitjes rond het erf maakt het boerenerf compleet.

Bertien geniet bij een poel.
Bertien Collette in 2008: ‘De sloten zijn verbreed en hebben aflopende oevers gekregen en staan mede dankzij agrarisch natuurbeheer, vol met allerlei bloemen, een lust voor het oog’.
Tien jaar later staat Bertien Collette weer op dezelfde plek aan de andere kant van de sloot.