Tips voor slimme 10ers

door Henk van de Bunt

'10 tips voor slimme 10ers: mondgezondheid in de puberTIJD' is de titel van een boekje over mondgezondheid voor tieners, dat onlangs is gelanceerd. Het boekje - gemaakt door Ira van Eelen - laat op kleurrijke wijze zien dat er voor tieners die naar de middelbare school gaan allerlei verleidingen als snoep, frisdrank, energiedrankjes en roken, op de loer liggen. Allemaal zaken die slecht kunnen zijn voor de mondgezondheid en het gebit van een tiener, dat pas op het 22e levensjaar is volgroeid.

Wanneer de rugleuning van de tandartsstoel (voor mij) omlaag gaat, ga ik ontspannen liggen en mij voorbereiden op het moment dat de stoel weer rechtop wordt gezet, begeleid door de zoete tandartswoorden: 'Zo, we zijn klaar'. Dan is er ook weer ruimte voor een vraag aan Danielle Verhaeg, eigenaar van en tandarts bij Verhaeg Tandartsen over haar ervaringen met 'brugpiepers: 'Inderdaad, het boekje staat vol tips over hoe je er als puber voor kunt zorgen om een gaaf gebit en een gezonde mond te houden. Ook ik denk dat deze groep tieners vaak tussen wal en schip vallen wat de aandacht voor hun gebit betreft. Extra aandacht, zowel hier in de praktijk als op allerlei andere wijzen moeten kunnen helpen bij het voorlichten van pubers en tieners over hun gebit'.

Elektrisch
In augustus verruilen brugpiepers de basisschool voor het voortgezet onderwijs inclusief de verleiding van de schoolkantine, waar je elk moment van de dag een chocoladereep, blikje fris of andere zoete versnapering kunt kopen. En scholieren kunnen het ook nog eens stiekem doen, zonder dat hun ouders het hoeven te weten. Energiedrankjes, cola, snoep, vruchtensap; pubers worden aan alle kanten verleid om ongezond te eten en te drinken. Weten zij eigen zelf wel wat gezond is en wat ongezond? Uit interviews met pubers blijkt: 'Wat? Is de tandarts voor kinderen tot 18 jaar gratis? 'En natuurlijk is niet alleen goed poetsen belangrijk om de mond gezond te houden'. Zoveel is ook de achtstegroepers wel duidelijk. En de meesten zeggen keurig twee keer per dag te poetsen, elektrisch.

Tandvlees
Om je gebit gezond te houden, moet je het goed verzorgen. Dat houdt in: dagelijks tweemaal tanden poetsen en flossen of tandenstokers gebruiken. Tijdens het poetsen, poets je niet alleen je tanden en kiezen, maar juist ook je tandvlees. Tandvlees beschermt namelijk je tandwortels en als je tandvlees ontstoken raakt, trekt het zich vaak terug. Daardoor komen de tandwortels bloot te liggen, wat ze een makkelijk doelwit maakt voor bacteriën, die tandbederf veroorzaken. In de puberteit krijg je door hormonen gemakkelijker ontstekingen aan je tandvlees. Als je daar een beetje laks in bent, zie je de effecten eerder dan wanneer je jonger bent. Water drinken is juist goed voor je, daar zijn tieners het over eens. En geen siroop, want daar zit suiker in en dat is slecht voor tanden. Suiker is het beste voedingsmiddel voor de bacteriën in onze mond. Dus wanneer je veel suiker eet, kunnen de bacteriën zich formeren en je glazuur aantasten.

Geschokt
In een interview met brugpiepers naar aanleiding van het verschijnen van het boekje wordt ook de vraag gesteld 'Hoe kijken de toekomstige brugpiepers tegen dit alles aan'? Stuk voor stuk zijn ze van plan om gewoon boterhammen van thuis mee te gaan nemen. Noa zegt: 'Ik denk dat ik wel eens iets zal halen uit de automaat of kantine, misschien een keer per week of zo. Ik denk niet dat mijn ouders dat erg zouden vinden'. Er is onder de klasgenoten nu iemand die elke dag een halve liter ijsthee meeneemt én ook nog eens een suikerwafel. Iedereen is het er roerend over eens dat dat echt niet kan. Een ander zegt - bijna geschokt - 'Soms heeft ze ook nog Mentos mee en lolly's'! Dat deze bij het groepje vrienden nooit in de lunchtrommels te vinden zullen zijn, is duidelijk. Men is overigens blij dat ze op de middelbare school ook vakken als biologie krijgen, want ze vinden het jammer dat er nu op basisschool weinig aandacht aan het gebit en de mond wordt besteed.

Danielle Verhaeg tenslotte: 'Als je niet vaak snoept, ga dan die ene keer wel in één stuk door tot de zak leeg is. Snoepen is natuurlijk slecht, maar probeer je geweten dan te sussen door te denken dat er ook voordelen zitten aan snel snoepen, zoals dat die zuuraanval op je gebit dan beperkt blijft tot een keer snel en hevig, in plaats van over een lange periode verspreid'.