Vanuit Hollandsche Rading behartigden v.l.n.r. Rob Klaassen, Siete Land en Oot Verharen de belangen van flora en fauna.
Vanuit Hollandsche Rading behartigden v.l.n.r. Rob Klaassen, Siete Land en Oot Verharen de belangen van flora en fauna.

Advies om bomenkap drastisch te beperken

Algemeen Natuur & Milieu

door Henk van de Bunt

Donderdag 3 mei heeft de onafhankelijke Adviesgroep Natuurverbinding Hoorneboeg haar unaniem advies overhandigd aan directeur-rentmeester van het Goois Natuurreservaat (GNR) Karen Heerschop. In het advies wordt het GNR geadviseerd niet ca. 65 ha bos te kappen, maar dit te beperken tot ca. 22 ha. Dit is een derde van het oorspronkelijke plan.

Doordat het een unaniem advies betreft is de verwachting, dat dit advies ook zo zal worden uitgevoerd. Drie vertegenwoordigers in de adviescommissie zijn inwoners uit Hollandsche Rading (Oot Verharen, Rob Klaassen en Siete Land). We vroegen hen naar de achtergronden bij de totstandkoming van dit advies.

Adviescommissie
Het oorspronkelijk, in 2016 door het GNR gepresenteerde, plan was rigoureus. Het hield in dat er twee grote heidegebieden zouden worden gemaakt: één aan de westkant, gekoppeld aan de bestaande Hoorneboegse hei en eén aan de oostkant van de A27. Deze nieuwe heidegebieden zouden gaan ontstaan door ruim 65 ha bos te kappen. De recent gebouwde ecoducten over de A27 (Zwaluwenberg) en over de N417 (Utrechtseweg) verbinden de ontstane heidegebieden met elkaar. De van heide afhankelijke kwetsbare diersoorten zouden in de nieuwe situatie over een groot areaal heide kunnen beschikken. De verwachting is, dat thans nog vrijwel niet voorkomende dieren, die van heide afhankelijk zijn, hier weer in behoorlijke aantallen zullen gaan voorkomen.

Verzet
Het plan van het GNR stuitte twee jaar geleden op enorm veel verzet van omwonenden. Dat verzet tegen de plannen bracht het GNR ertoe hun plannen 'on hold' te zetten. Vorig jaar zomer is door GNR en Provincie (NH) besloten om een onafhankelijke adviescommissie in te stellen, die zich zou gaan buigen over de ontstane patsituatie. Deze adviescommissie zou moeten proberen om met behulp van een bureau met een nieuw en zo mogelijk unaniem advies te komen. Het GNR zei daarbij toe, dat als de commissie een unaniem advies zou uitbrengen, het wel heel gek zou moeten lopen wanneer het GNR dit advies niet zou overnemen. Er werd een commissie van 10 personen door de provincie Noord-Holland ingesteld. De keuze geschiedde op basis van opgestuurde CV's. In de commissie zaten zowel voor- als tegenstanders van het plan van het GNR. De leden van de adviescommissie zaten daar op persoonlijke titel.

Start
Oot Verharen: 'Bij de start bleek dat de deelnemers heel verschillend in het proces stonden. Wij Hollandsche Radingers, stonden alle drie nogal sceptisch tegenover het GNR-plan. Dit was ook het geval bij de vertegenwoordigers van de Utrechtseweg en Bonairelaan. Daarnaast zaten er vrijwilligers van het GNR in de adviescommissie. Zij stonden achter het GNR plan. De commissie had een (door de provincie betaalde) onafhankelijk voorzitter, Marion van der Voort. De provincie Noord- Holland en het GNR waren als adviseurs aan de commissie toegevoegd. Kortom, een divers gezelschap. Het uitgangspunt voor de adviescommissie was het reeds vastgestelde beleid van de provincie Noord-Holland over deze natuurverbinding. De vraag waar de commissie voor stond was om na te gaan of er ook andere mogelijkheden waren om dit doel te bereiken, zonder dat er sprake was van een gigantische kap van 65 ha bos, zoals het GNR voorstelde'.

Consequenties
Siete Land vervolgt: 'We moeten daarbij wel bedenken dat het GNR, ongeacht hoe je er ook verder over denkt, wel een sterk plan had gemaakt. Gegeven de doelstelling klopt het plan, alleen waren we niet gelukkig over de consequenties ervan. Als we dus met iets anders wilden komen, dan moest een nieuw plan heel goed wetenschappelijk onderbouwd zijn en dus in eerste instantie voldoen aan de reeds vastgestelde besluiten van de provincie Noord-Holland. Maar tevens wilden wij een plan dat veel minder rigoureus zou uitpakken qua bomenkap. Een niet geringe opgave. Daarbij moest een deskundig bureau worden ingeschakeld. Na uitvoerige bestudering zijn wij uiteindelijk tot een keuze van twee bureaus gekomen. Na de presentaties is de keuze gevallen op bureau Waardenburg uit Culemborg'.

Scenario's
Rob Klaassen: 'We hebben dat bureau gevraagd drie scenario's uit te werken: minimale bomenkap, maximale biodiversiteit (ontwikkelen van zoveel mogelijke soorten voor dieren en planten) en een eigen scenario van de adviescommissie. Het bureau Waardenburg heeft in korte tijd fantastisch werk gedaan door scenario's te leveren, welke aan de gestelde randvoorwaarden voldeden. Hun inventarisatie van de bossen, in de meest waardevolle en minst waardevolle en dat vervolgens in prachtige kaarten te laten zien, heeft daarbij sterk geholpen. Na intensieve vergaderingen zijn we er in geslaagd om met een unaniem advies naar buiten te komen - het adviesgroep-scenario - , dat voorziet in een kap van 22 ha bos. Iedereen heeft water in de wijn moeten doen. Drie leden van de adviesgroep hadden een voorkeur voor een ander scenario; Zij zagen het belang in van een unaniem advies en ondersteunen daarom ook het adviesgroep-scenario'.

Blij
Oot: 'Ik ben hier erg blij mee. Er wordt veel minder gekapt, m.n. ook in het gebied dat dicht aan Hollandsche Rading grenst. In plaats van grote stukken hei wordt er nu meer met zgn. 'stepping stones' (stapstenen) gewerkt. Via kleinere en smallere heidegebiedjes worden de dieren als het ware naar de ecoducten geleid. Bovendien komen die heidegebiedjes vooral voor in stukken waar er sprake is van 50 jaar oude en verwaarloosde productiebossen. Een ander voordeel is dat alles waarschijnlijk nu in een jaar kan worden uitgevoerd i.p.v. de oorspronkelijk geplande drie jaar. Rob: 'Ik ben blij dat wij ook aan het GNR hebben geadviseerd nog eens kritisch naar hun hondenbeleid te kijken. Het blijkt dat de natuurontwikkeling en honden elkaar in bepaalde omstandigheden letterlijk bijten'. Siete: 'Het was 9 maanden voor iedereen hard werken. 10 intensieve bijeenkomsten van drie uur. Het vergde veel voorbereiding en studie voor iedereen. Ik heb veel geleerd en ik heb veel bewondering voor de inbreng van de provincie Noord-Holland. De provincie betaalde het bureau en de voorzitter en de medewerkers hebben een cruciale rol gespeeld om er uiteindelijk gezamenlijk uit te komen'.

Bijeenkomst Dorpshuis
23 mei is er in het Dorpshuis in Hollandsche Rading een bijeenkomst van 'Samen voor Hollandsche Rading', waar ook dit plan aan de orde zal komen. Op 21 juni zal het GNR in haar bestuursvergadering een definitief besluit nemen over het resultaat van de verdere uitvoering van de Natuurverbinding Hoorneboeg.

Voorzitter Adviesgroep Marion van der Voort (l) overhandigt Karen Heerschop (GNR) het unanieme advies.
De Hoorneboegse hei is uitgangspunt van de natuurverbinding tussen oost- en westkant van de A27.