Cliënten Reinaerde kiezen gemeenteraadsleden

door Walter Eijndhoven

In 2016 ratificeerde Nederland het verdrag van de Verenigde Naties omtrent gelijke rechten van mensen met een handicap. Reinaerde staat volledig achter dit verdrag en moedigt haar cliënten met een (verstandelijke) beperking aan zelf regie te nemen en bijvoorbeeld hun stem uit te brengen tijdens de gemeenteraadsverkiezingen.

Volgens Reinaerde is het voor mensen met een handicap van belang om eigen keuzes te maken, een behoefte die bijdraagt aan kwaliteit van leven. Daarom hoopt zij meer mensen met een verstandelijke beperking zover te krijgen dat zij van hun stemrecht gebruik maken. In de praktijk valt dit echter niet altijd mee.

Stemwijzer
Lynn, begeleidster bij Reinaerde De Reiger aan de Reigerlaan in Bilthoven, kan dit laatste beamen. 'Ik heb 12 cliënten, waarvan er acht mogen stemmen', vertelt zij. 'De avond voor de verkiezingen heb ik hen, aan de hand van de stemwijzer, uitgelegd wie wie is, waar zij voor staan en van welke partij zij zijn, maar de stemwijzer voldeed niet altijd. Ik heb acht cliënten, waarvan een aantal met het syndroom van Down en een paar cliënten met een autisme, dus voor ieder van hen heb ik een eigen verhaal. Daar ben ik de hele avond mee beziggeweest. Er was er eentje die zijn stembiljet verscheurde, omdat hij dacht dat één stem toch niet uitmaakt. Toen ben ik wel even boos geworden'. Ondanks haar uitleg over de verkiezingen, is bij sommigen continu herhaling nodig en dan nog kan het fout gaan tijdens het stemmen in het hokje. Vragen als 'Welk vakje moet ik aankruisen', 'Hoe moet ik het formulier uitvouwen' en 'In welke stembus moet het formulier' (aparte stembussen voor het referendum en de gemeenteraadsverkiezingen), waren te horen tijdens het stemmen.

Ondersteuning
Om meer mensen aan het stemmen te krijgen, is wellicht meer ondersteuning nodig, aldus Reinaerde. De een wil graag een bekende in de buurt tijdens het stemmen, terwijl een ander meer behoefte heeft aan een duidelijke structuur met behulp van pictogrammen. Nader onderzoek zal dit moeten uitwijzen. Binnen de provincie Utrecht wordt in elke gemeente een verslaggever gematcht met één of meerdere cliënten om te kijken hoe het stemmen gaat en waar hij/zij tegenaan loopt (of juist niet). Iedereen van 18 jaar en ouder heeft stemrecht, ook degenen die onder curatele staan. Het aantal mensen met een verstandelijke beperking wordt in Nederland geschat op 100.000 tot 200.000. Zes jaar geleden heeft de helft van de mensen met een lichte of matige verstandelijke handicap gestemd, waarvan 43% dit persoonlijk deed en 7% middels een machtiging.