Ook amateursport kan niet zonder verzorger

door Henk van de Bunt

Het takenpakket van de sportmasseur houdt veel meer in dan alleen maar masseren. Hij of zij is begeleider van de sporter en tracht deze te behoeden voor het oplopen van blessures. Van oudsher is de sportmasseur de sportverzorger, die tevens masseert: het zijn de zorgverleners, die langs de lijn staan en hulp bieden bij acuut sportletsel.

In Nederland doen naar schatting acht miljoen mensen op de één of ander manier aan sport, varierend van topsport tot bejaardensport. Sporten heeft vele voordelen voor de gezondheid. Aan sportbeoefening kleeft echter ook een groot nadeel; jaarlijks zijn er zo'n 2,5 miljoen officieel geregistreerde sportletsels. Een groot deel daarvan is het gevolg van onvoldoende kennis van het bewegingsapparaat en van het niet nemen van de juiste preventieve maatregelen. Sporters hebben dan ook deskundigen op die gebieden hard nodig en wel deskundigen die dicht bij hen staan. Deskundigen, die hun taal spreken.

Ernaast
Twee van die deskundigen zijn vader Jan en dochter Jonne Rigter uit Hollandsche Rading. Jan Rigter was een actief spelende voetballer: 'Op enig moment had ik behoefte om een studie te gaan doen, die niets te maken had met mijn baan bij de politie. Ik koos voor de cursus verzorger/masseur; in eerste instantie was het niet de bedoeling om daar hobby-matig veel mee te gaan doen. Al voor het einde van de opleiding 'tipte' mijn buurman - zelf verzorger bij vv. IJsselmeervogels - mij clubs, die die een verzorger zochten. Omdat ik zelf door blessures niet meer mee kon doen werd mijn nieuwsgierigheid geprikkeld en verbond ik mij voor uiteindelijk drie jaar aan voetbalvereniging V.V.Z.A. in Amersfoort'.

Cluppie
'Ik ging nog regelmatig bij mijn oude cluppie SVM kijken en toen daar een vacature kwam ben ik daar ingesprongen. Ik heb daar veel plezier gehad en wisselende successen beleefd, zoals promotie en degradatie. In de twintig jaar bij SVM heb ik een zestal stagiaires mogen begeleiden. Twee van hen, waaronder mijn dochter Jonne, zijn inmiddels fysiotherapeut en twee volgen nu de opleiding daarvoor. Na een sabbatical heb ik er nog twee jaar bij v.v. SEC (Soest) aan vastgeknoopt. In mijn SVM-tijd heb ik samen met de fysiotherapeuten Karstens en van der Meijden twaalf jaar de begeleiding / verzorging gedaan van een Nederlands korfbalteam, dat demonstraties gaf op scholen in Portugal, om het 'Nederlandse korfbal' te promoten. Op dit moment ben ik, opnieuw samen met Ron van der Meijden alleen nog actief bij het Pro Talent team, samengesteld uit goede voetballers, die onderwijs volgen aan diverse Praktijkscholen in Nederland. Wanneer het financieel haalbaar is gaan we met dit team volgend jaar naar de wereldkampioenschappen voor gelijkgestemde teams. Op dit moment sport ik nog steeds graag. Ik tennis twee keer in de week en ga als het even kan in de winter skiën'.

Punten
Jonne Rigter werkt thans als fysiotherapeut bij een praktijk in Maartensdijk en in Soesterberg. Tijdens haar studie Fysiotherapie aan de Hogeschool van Amsterdam moest zij, om bepaalde punten te halen, er iets bij doen en koos ervoor bij een sportvereniging met de verzorging mee te lopen. 'Het lijntje was natuurlijk kort met de verzorger van SVM, mijn vader. Dit heb ik gedurende één seizoen gedaan, daarna ben ik me meer gaan richten op mijn eigen sport, volleybal. Ik ben al een aantal jaar actief bij de volleybalvereniging Salvo '67. Helaas ben ik het laatste half jaar zelf uitgeschakeld door een rugblessure, maar ik hoop dit weer op te gaan pakken. Gelukkig vinden er tijdens het volleybal weinig acute blessures plaats en is er voor een verzorger minder te doen dan bij bijvoorbeeld een voetbalwedstrijd. Als er in het weekend iets is gebeurd tijdens een wedstrijd of training, hoop je altijd maar dat er in het acute stadium goed is gehandeld. Het liefst door een verzorger of als de situatie zodanig is, door een huisarts. Als fysiotherapeut zie je je patiënten veelal eerst op maandag. Het is dan van belang dat er een goede communicatie is tussen verzorger en sporter en tussen verzorger en de fysiotherapeut. Zo kun je er beide voor zorgen dat de sporter zo optimaal mogelijk behandeld wordt, zowel in de praktijk als vlak voor een wedstrijd of training als dit nodig blijkt te zijn.

Animo
Hoewel in Nederland korfbal meestal 'gemengd' gespeeld wordt, zijn er ook teams, die alleen uit vrouwen bestaan. In Engeland zie je dit wat vaker omdat er kennelijk onder de heren daar minder animo is voor deze sport. Jan en Jonne Rigter: 'Er is bij voetbal, korfbal en handbal zeker behoefte aan een fysiotherapeut en of verzorger/masseur langs de lijn. Door sportblessures (in het weekend) zijn elke maandag meerdere sporters niet op hun werk aanwezig en dit kan door goede eerste hulp dan wel verzorging sterk positief verminderd worden. Een verzorger langs de lijn is zeker niet altijd een vast gegeven omdat in een aantal gevallen de clubs te klein zijn dan wel de (financiële) middelen ontbreken'.

Rust
Jan en Jonne Rigter: 'Wanneer er vroeger een blessure optrad ging de sporter langs de huisarts, die dan 'rust' voorschreef. Gelukkig kunnen al geruime tijd de sporters rechtstreeks naar een fysiotherapeut en is er onder de huisartsengroep ook een tendens waarneembaar naar een 'actieve' therapie. De fysiotherapeut kiest al eerder voor een meer actieve behandeling van de sporter. Dit is tegenwoordig overigens ook bij ziekenhuizen de lijn bij alle soorten operaties. Daarnaast is bij vele sportverenigingen - helaas noodzakelijk - een AED aanwezig en moet ook daar een deskundige 'bediener' ervan zijn.

.