Het VN verdrag doet een beroep op ons allemaal

door Marijke Drieenhuizen

Het VN verdrag gaat over de rechten van mensen met een beperking. Mensen met een beperking kunnen ook in Nederland vaak nog niet volledig naar wens meedoen aan de samenleving. Wilma Dijkstra en Danielle Janssen zetten zich al jaren in voor gelijke rechten voornamelijk waar het toegankelijkheid betreft. Beiden zitten ook in de Wmo Advies Raad De Bilt en adviseren zodoende gevraagd maar ook ongevraagd het College van Burgemeester en Wethouders.

Voorbeelden uit de dagelijkse praktijk waarin het nog niet goed geregeld is hebben ze voldoende. Danielle Janssen (rolstoeler): 'Bijvoorbeeld als we in een restaurant gegeten hebben en ik de rekening betaal. Het wisselgeld wordt dan aan mijn man gegeven. Dat voelt niet goed'. Het gaat dus iedereen aan, het gaat niet alleen om wetten en regels maar ook om de houding ten opzichte van mensen met een beperking. 'We moeten naar een samenleving waar iedereen aan mee kan doen.'

Het VN Verdrag is op 13 december 2006 aangenomen door de Verenigde Naties. Het doel van het Verdrag is om de mensenrechten van mensen met een lichamelijke, geestelijke, visuele en verstandelijke beperking te bevorderen, te beschermen en te waarborgen. In het Verdrag zijn regels opgenomen waarin staat wat overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties moeten doen. Er staan geen nieuwe rechten in maar er wordt wel specifiek ingegaan op belemmeringen die mensen met een beperking ondervinden. Op 30 maart 2007 heeft de Nederlandse regering het Verdrag ondertekend maar pas op 14 juli 2016, als één van de laatste Europese landen, is het officieel bekrachtigd. Daardoor zullen ook wetten worden aangepast. Zo werd de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte direct uitgebreid met goederen en diensten.

Volledig gelijkwaardig
Mensenrechten zijn er om ieder mens te beschermen tegen onrecht. Overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties moeten nu gaan werken aan een toegankelijke en inclusieve samenleving. Wilma Dijkstra: 'Een samenleving waar het ook echt mogelijk is om samen te leven. De verantwoordelijkheid ligt bij de maatschappij. Er moet gezorgd worden dat mensen met een beperking gelijkwaardige rechten en plichten krijgen. De maatschappij moet zich dus ook aanpassen. Hindernissen voor uitsluiting van mensen met een beperking moeten worden verwijderd en in de toekomst worden voorkomen. Dus mensen met een beperking worden opgenomen in de samenleving en kunnen daaraan, net als ieder ander, onbeperkt deelnemen. Zij hebben regie over hun eigen leven, ze doen mee op voet van gelijkheid, ze worden niet gediscrimineerd en ze hebben toegang tot dezelfde voorzieningen en diensten als mensen zonder een beperking'.

Toegankelijkheid
Danielle Janssen: 'Wij begrijpen echt wel dat niet alles gelijk beter wordt, maar we moeten er wel allemaal aan werken. Het zou toch mooi zijn als alle winkels ook toegankelijk en bereikbaar zijn met een scootmobiel of als er maar één kassa open hoeft het dan wel die kassa is waar ook mensen met een rolstoel door kunnen. Ik noem ook een toegankelijk toilet in winkelcentra, horeca en culturele gelegenheden. Maar ook sportverenigingen kunnen meedoen om iedereen samen te laten sporten. Er is geen enkele sportvereniging in De Bilt waar mensen met en zonder beperking samen kunnen sporten. Iedereen kan bijdragen aan gelijkheid door dit bijvoorbeeld eens ter sprake te brengen op een ledenvergadering. Of zijn we nog niet zover en moet het ook bij ons nog landen?' Wilma Dijkstra: 'Toegankelijkheid is nu de norm'.

Toezicht
Het tekenen van het Verdrag is geen vrijblijvende handeling geweest. De komende jaren zal de inzet moeten zijn om te werken aan een maatschappij waar iedereen ook echt samen kan leven. In 2011 is de Eerste Kamer akkoord gegaan met een wetsvoorstel dat de oprichting van een Nederlands mensenrechteninstituut regelt. Dit College voor de Rechten van de Mens heeft als taak de mensenrechten te beschermen, het bewustzijn van deze rechten te vergroten en de naleving te bevorderen. Wilma Dijkstra: 'Samen kunnen we de wereld een beetje mooier maken door aan een samenleving te werken waar samen leven ook echt mogelijk is. Overheden, bedrijven en organisaties moeten er aan gaan werken, maar ook u en ik'.