Karel Beesemer voor de voormalige Kees Boekeschool. (foto: Hans Lebbe, OogopDeBilt.nl)
Karel Beesemer voor de voormalige Kees Boekeschool. (foto: Hans Lebbe, OogopDeBilt.nl)

Monument uitgelicht: voormalige Kees Boekeschool

Algemeen Algemeen

Aan de Frans Halslaan nummer 68 te Bilthoven ligt het pand van de voormalige Kees Boekeschool. Een pand uit 1928 met aan één zijde een kenmerkende ronde gevel met veel vensters.

Het pand, in eerste instantie bekend als Gebouw voor Gemeenschapsontwikkeling, is een ontwerp van architect Röntgen; zoon van de bekende componist. De leerlingen op de school worden 'werkers' genoemd en om die reden stond de school al snel bekend als de Werkplaats. Later werd dat officieel Werkplaats-Kindergemeenschap. In 2006 vertrok de Werkplaats naar een nieuwe locatie, gelegen aan de Kees Boekelaan te Bilthoven. De oude Werkplaats werd in 2001 officieel een Rijksmonument.

Oorlog
De oude Werkplaats staat voor Karel Beesemer vooral symbool voor wat Kees Boeke en zijn vrouw Betty in de Tweede Wereldoorlog hebben betekend. Hun huis vormde toen voor veel Joodse kinderen een dankbaar onderduikadres. Ook Karel, destijds een jaar of zeven, woonde een tijdje bij Betty en Kees. Hij beschrijft een herinnering aan die periode: 'Toen ik voor het eerst bij Kees en Betty kwam, dacht ik: wat hebben zij een groot gezin! Al snel bleek echter dat al die kinderen Joodse onderduikertjes waren'. Die kinderen kregen les op de Boekeschool. 'Dat gebouw en die tuin voelden enorm veilig', aldus Karel, 'alsof we hier totaal waren gevrijwaard van de gevaren van de buitenwereld. Een bolwerk van liefde en menselijkheid'. Het echtpaar Boeke kreeg in 1992 postuum de Yad Vashem, de hoogste Israëlische onderscheiding voor niet-Joden die met gevaar voor eigen leven Joden gered hebben.

Tuin
Over de tuin van de Werkplaats, die qua ontwerp een onlosmakelijk geheel met het gebouw vormt, weet Karel een mooie anekdote ter vertellen: 'Er deden verhalen de ronde dat kinderen naakt in de vijver zwommen, maar dat is onzin hoor'. En inderdaad: als je ziet hoe klein de vijver is, snap je meteen dat deze niet uitnodigt tot welke vorm van zwemmen dan ook.

Belang
Monumenten zoals de voormalige Werkplaats zijn voor Karel van groot belang: 'Een rijk verleden is een plicht voor de toekomst', zo vindt hij. In zijn tijd als wethouder Ruimtelijke Ordening van De Bilt was Karel nauw betrokken bij de monumenten in de gemeente en daarna was hij gedurende zo'n vijf jaar voorzitter van het Comité Open Monumentendag De Bilt. Na het neerleggen van die functie is hij als vrijwilliger nog steeds verbonden aan de jaarlijkse Open Monumentendag in De Bilt. In dat kader heeft Beesemer een informatief boekje geschreven over de voormalige Werkplaats en Kees Boeke. Tijdens de Open Monumentendag op 10 september a.s. opent de oude school zijn deuren; het boekje is daar dan verkrijgbaar.

Dit was een aflevering in de serie 'Monument uitgelicht' die tot stand komt in een samenwerking tussen het Comité Open Monumentendag De Bilt en OogopDeBilt.nl.

Tekst: Anoushka Moes, Comité Open Monumentendag De Bilt
 

De oude Kees Boekeschool aan de Frans Halslaan.(foto: Hans Lebbe, OogopDeBilt.nl)
De tuin van de Werkplaats vormt een onlosmakelijk geheel met het gebouw. (foto: Hans Lebbe, OogopDeBilt.nl)