Rob Herber bij de woning aan de Van Ostadelaan in Bilthoven waar Nico Bloembergen opgroeide.
Rob Herber bij de woning aan de Van Ostadelaan in Bilthoven waar Nico Bloembergen opgroeide.

Biografie over Bilhovense Nobelprijswinnaar

Algemeen Algemeen

door Guus Geebel

Woensdag 13 juli houdt dr. Rob Herber in de Bilthovense Boekhandel een lezing over zijn boek: Nico Bloembergen, Meester van het licht. Herber beschrijft daarin het leven en werken van deze grote Nederlands-Amerikaanse natuurkundige. Rob Herber zal bij zijn verhaal in de boekhandel voornamelijk ingaan op de Nederlandse tijd van Bloembergen.

'Ik heb altijd veel belangstelling voor geschiedenis gehad', vertelt Rob Herber. Hij was actief bij de Biltse Historische Kring D'Oude School en werd hoofdredacteur van het tijdschrift De Biltse Grift. 'Ik dacht toen er zijn hier zo veel wetenschappers die mensen niet kennen, laten we een serie beginnen over wetenschappers die een band met De Bilt hebben. Ik heb toen voor De Biltse Grift een artikel geschreven over Nico Bloembergen, die ik kende. Toen ik ermee klaar was, dacht ik: die man verdient een biografie.' Rob Herber begon er in 2007 mee.

Bilthoven
Nico Bloembergen werd in 1920 in Dordrecht geboren en groeide op in Bilthoven. Hij studeerde natuurkunde in Utrecht, en vertrok in 1948 naar de Verenigde Staten. 'Ik had Bloembergen gemaild dat zijn jongste broer een familiekroniek had geschreven over het gezin waar hij vandaan kwam. Er waren vier zonen en twee dochters. Alle broers heb ik nog kunnen interviewen, de jongste leeft nog, de zussen waren al overleden.' De familie Bloembergen was vroeger heel belangrijk in Bilthoven. Vader was directeur van de kunstmestfabriek Albatros waarvan het hoofdkantoor destijds op de Maliebaan in Utrecht was. Zoon Evert werd later bestuursvoorzitter van VNU, Herbert werd huisarts en Auke rechter bij de Hoge Raad. De vier jongens en één meisje speelden hockey in SCHC in de hoogste klassen en talloze mensen kenden daardoor de Bloembergens. Ikzelf heb de broers Herbert en Auke nog zien spelen.'

Amerika
De oorlogstijd in Bilthoven wordt ook in het boek beschreven. Nico kwam na zijn vertrek naar Amerika nog terug om in Leiden te promoveren, maar ging daarna weer naar Amerika. In 1958 werd hij Amerikaans staatsburger, maar is altijd erg Nederlands gebleven. 'Nico Bloembergen is een heel warme persoonlijkheid', vertelt Rob Herber. Hij trouwde in Amsterdam met een Nederlandse vrouw die na de oorlog uit Nederlands Indië was gekomen. Nico Bloembergen heeft altijd goede contacten met zijn familie in Nederland onderhouden. Rob Herber is verschillende keren in Amerika geweest en ontmoette Bloembergen daar ook een keer. 'Verder hebben elkaar in Amsterdam ontmoet en vier jaar geleden in Barcelona.' Herber is twee keer in Harvard geweest voor archiefonderzoek en ook in Washington waar de Library of Congress is gevestigd. Dat had met de SDI te maken, het Star Wars programma. Een commissie van Amerikaanse natuurkundigen heeft daarover een vernietigend rapport geschreven, dat de doodsteek voor dat programma werd. Nico Bloembergen was covoorzitter van de commissie.

Studie
Rob Herber (1940) werd in Utrecht geboren. Zijn ouders verhuisden in december 1945 naar de Parklaan in Bilthoven waar Rob opgroeide. De lagere school deed hij op de Van Everdingenschool, destijds aan de Soestdijkseweg. 'Na het examen MO A natuurkunde en scheikunde heb ik het kandidaatsexamen scheikunde afgelegd, daarna doctoraal en vervolgens ben ik in 1981 gepromoveerd. Ik zeg altijd je hoeft niet zo slim te zijn voor een universitaire studie, maar je moet gemotiveerd zijn.' Rob Herber had daarna een wetenschappelijke carrière en werd universitair hoofddocent.

Geluk
Nico Bloembergen is heel belangrijk geweest bij de ontwikkeling van de laser. 'In elke laser die wij gebruiken zit zijn uitvinding.' Voor zijn bijdrage aan de zogenaamde niet-lineaire optica ontving hij in 1981, samen met Arthur Schawlow en Kai Siegbahn, de Nobelprijs. De niet-lineaire optica wordt onder .andere toegepast in de glasvezeltechniek. Hij zei eens dat hij veel geluk heeft gehad, waarop zijn broer zei: 'Het is wel toevallig dat mensen die heel goed zijn altijd geluk hebben.' Bloembergen schreef Rob Herber dat hij de biografie met veel genoegen had gelezen. Hij was blij dat er veel illustraties in staan. Ook over het artikel in De Biltse Grift was hij tevreden. De lezing op 13 juli in de Bilthovense Boekhandel begint om 20.00 uur. Aanmelden via info@bilthovenseboekhandel.nl of 030-2281014.