Anton Sonderman bij zijn grote inspirator: Martin Luther King.
Anton Sonderman bij zijn grote inspirator: Martin Luther King.

Meester Anton Sonderman stopt na 40 jaar

Algemeen Algemeen

door Marijke Drieenhuizen

'Een meester van 1000 kinderen'. Dat had de titel kunnen zijn van een mooi en spannend boek voor kinderen. Het zou ook zo maar de wervende reclame kunnen zijn voor een heerlijke kinderfilm. Maar het is in vijf woorden het leven van de geboren onderwijzer Anton Sonderman.

Meester Anton, dat is een begrip in het dorp en op de Martin Luther Kingschool. Hij doet wat bijna geen mens meer doet. De geboren Brabander maakt op dezelfde school de 40 jaar vol en gaat verdiend met prepensioen. Meester Anton, voor grootmoeders en grootvaders, voor vaders en moeders en voor hun kinderen is hij de verhalenverteller, die natuur en geschiedenis op een beeldende manier weet te verbinden. 'Moeders en vaders die ik in de klas heb gehad, komen nu hun kinderen naar school brengen. Ik ken de verschillende generaties en herken in kinderen ook hun ouders en grootouders. Ik heb vaak de verbindende en lerende schakel mogen zijn', aldus meester Anton.

Verhalenverteller
Hij is de ouderwetse onderwijzer, die van alles veel weet en dat op een verrassende wijze weet over te brengen aan kinderen. Hij heeft kinderen liefde voor taal, voor boeken, voor natuur en voor geschiedenis bijgebracht. Zijn dochter Lieke komt toevallig binnenwaaien en brengt een ode aan haar vader: 'Mijn vader verdient een mooi verhaal in De Vierklank, want ieder kind dat bij hem in de klas heeft gezeten weet nu dat je mooie verhalen kunt vertellen en dat je die ook kunt uitbeelden'. Anton legt dan uit wat zijn dochter bedoelt. Bij een boek van Paul Biegel ging het om het vinden van de veren. Elke keer als er in het boek een veer gevonden was, tekende meester Anton een mooie veer op het bord.

Digibord
Maar hoe zeer Anton Sonderman ook houdt van verhalen en verbeelden, van krijtjes en griffels, hij juicht de komst van het digibord van harte toe. Zoals hij kinderen van alles wilde leren, zo bleef hij zelf ook bijleren. 'Met dat digibord kun je laten zien waar de verhalen over gaan. Alles uit het verleden kun je tastbaar maken. Voor lessen over natuur, over het verleden en over de geografie is zo'n bord ideaal. Maar ik begin altijd bij de verbeelding van kinderen. Ik wil eerst hun hart raken. Daarna komt pas dat digibord', aldus meester Anton.

Huisbezoek
Hij vindt niet dat de kinderen zijn veranderd in de afgelopen 40 jaar. 'Kinderen zijn en blijven altijd nieuwsgierig. Kinderen willen steeds weer verhalen horen en meer weten. Kinderen willen meegenomen worden in hun verbeelding. Kinderen zijn hetzelfde, de samenleving is anders en complexer geworden. De status van de onderwijzer is wel anders geworden. Vroeger ging ik nog op huisbezoek en kon het voorkomen dat de dominee en ik elkaar 's avonds op straat tegenkwamen, allebei op huisbezoek. Dat zou nu ondenkbaar zijn', aldus Anton Sonderman.

Kind met de kinderen
Deze geboren onderwijzer gaat nu eerst uitrusten en met zijn steun en toeverlaat Gerda nog meer musea opzoeken en boeken uitlezen dan hij al deed. Hij gaat natuurlijk het contact met de kinderen en de ouders missen. Maar misschien zal hij nog wel het meest missen dat hij vaak even kind met de kinderen kon zijn. In de kersttijd deed de klas van meester Anton pijn aan ieders ogen. Want de kinderen mochten alles wat thuis niet in de boom kon hangen, mee naar school nemen. Zo ontstond er vaak een kerstboom met paarse slingers en wanstaltige lichtjes. De kinderen en meester Anton hadden daar het grootste plezier in. Zoals hij met Sinterklaas altijd alle stoelen en tafels op elkaar zette en zo een pyramide bouwde rond de geschenken.

Bidden
Anton Sonderman kijkt terug met grote dankbaarheid en dat doet hij ook naar de Schepper. Elke dag op school bidden met de kinderen, praten met kinderen over de vragen van het leven. Dat hoort bij het oecumenische karakter van de Martin Luther Kingschool, dat past bij meester Anton, die ook in de katholieke kerk van Sint Maarten actief is en geregeld voorgaat in vieringen. En daarom mag dat dragende aspect in zijn leven in dit verhaal over '40 jaar voor de klas' niet ontbreken. Maar Anton zou Anton niet zijn als hij ook niet op een andere manier terugkijkt. Hij las elke week een gedicht voor aan de kinderen. En daar wil hij ook dit gesprek mee besluiten, met een gedicht dat ondeugend is, geschreven is door Theo Olthuis en zo bij kinderen hoort:

Ik zie, ik zie wat jij niet ziet

maar het is een beetje dwaas….

de stoel staat met z'n poten omhoog

en uit de bloemen komt de vaas

en de lamp hangt niet meer aan 't plafond

maar staat nu zomaar op de grond!

...hè, hè, hè, poe, poe, zo, zo, genoeg

'k word duizelig, ik stop.

Weet je, weet je wat ik deed?

'k Stond even op m'n kop!